بلع یک عمل بسیار پیچیده است، که به عملکرد طبیعی مغز، چندین عصب و عضله نیاز دارد.عمل بلع ازدهان شروع می شود و تا معده ادامه می‌یابد. بلع به طورمعمول درسه مرحله رخ می‌دهد.
درمرحله اول، غذا یا مایع از طریق زبان و کام (حفره دهان) در دهان قرار می‌گیرد. این تنها این مرحله مرحله‌ای است که ما می‌توانیم آن را کنترل کنیم.مرحله دوم
بلع زمانی آغازمی‌شود که مغز تصمیم می گیرد ماده غذایی را فرو ببرد. در این مرحله، یک سری ریفلاکس پیچیده آغازمی‌شود. مواد غذایی از حفره دهان به داخل گلو (حلق) رانده می‌شود. درهمان زمان، دو اتفاق دیگر رخ می‌دهد: دریچه عضلانی در پایین حلق بازمی‌شود و به مواد غذایی اجازه ورود به مری را می‌دهد و عضلات دیگر راه هوایی (نای) را می‌بندد تا از ورود مواد غذایی به راه هوایی جلوگیری شود. این مرحله دوم بلع کمترازنیم ثانیه طول می‌کشد.مرحله سوم بلع با ورود غذا یی به مری آغاز می‌شود. مری که حدود 23 سانتی متر طول دارد ، یک لوله عضلانی است که انقباضات هماهنگی را ایجاد می‌کند. با منقبض شدن مری، یک دریچه عضلانی در انتهای آن باز می‌شود و مواد غذایی به داخل معده منتقل می‌شود. مرحله سوم بلع شش تا هشت ثانیه طول می‌کشد.
طیف گسترده‌ای از بیماری ها می‌تواند باعث بروز مشکلات بلع شود، ازجمله:
اختلالات مغزی مانند آنچه براثر بیماری پارکینسون ، ام‌اس و…به وجود می‌آید. اختلال عضلانی حلق به دلیل سکته مغزی و … . از دست دادن انعطاف‌پذیری عضلات اسفنکتر باریک شدن مری به دلیل اسید ریفلاکس یا تومور
چگونه بفهمیم که مشکل بلع داریم؟
به گزارش نیوزویک تحت شرایط عادی، افراد به ندرت هنگام غذا خوردن دچارخفگی می‌شوند. گاهی اوقات، مواد غذایی به‌ویژه مواد غذایی جامد برای چند ثانیه به مری می‌چسبد، اما خود به خود یا با کمک مایعات به پایین منتقل می‌شود.
تعدادی از علایم نیاز به ارزیابی دارد ازجمله:
احساس خفگی مکرر هنگام خوردن *درنگ در عبور غذا برای بیش از چند ثانیه *احساس درد هنگام بلع *ذات‌الریه مکرر که نشان دهنده ورود احتمالی مواد غذایی به ریه است *هنگامی‌که مواد غذایی برای بیش از 15 ثانیه درمری گیر می‌کند و خودبه‌خود با مایعات عبورنمی‌کند .برخی از افراد از داشتن مشکل بلع بی‌اطلاع هستند زیرا آن‌ها ناخودآگاه برای جبران این مشکل غذاهایی را که آسان فرو برده می شود ، انتخاب می‌کنند و یا این که آهسته غذا می خورند. بااین‌حال، توجه نکردن به مشکلات بلع خطر خفگی یا گیرکردن تکه بزرگ غذای جامد در مری را افزایش می‌دهد.
چگونه مشکلات بلع را تشخیص دهیم :
اگر شما فکر می‌کنیدمشکل بلع دارید، برای تعیین علت مشکل بلع به پزشک مراجعه کنید.
مانومتری:
این آزمون در واقع اندازه گیری زمان و قدرت انقباضات مری و آرامش دریچه عضلانی است.
امپدانس و آزمایش سطح pH:
این آزمون تعیین می کند که آیا ریفلاکس باعث مشکل در بلع شده است یا نه.
مشکلات بلع چگونه درمان می‌شود؟
درمان به نوع مشکل بستگی دارد. گاهی اوقات، یک مشکل بدون درمان برطرف می‌شود. در مواردی، مشکلات بلع را می‌توان به‌راحتی مدیریت کرد. مشکلات بلع پیچیده ممکن است نیازبه درمان توسط یک متخصص یا چندین متخصص داشته باشد.
اگر مشکل جویدن یا بلع دارید ، با رعایت چند نکته می‌توانید خوردن و نوشیدن را آسان تر کنید:
نشستن صاف در زاویه 90 درجه*خم کردن سر کمی به جلو*حفظ کردن حالت نشسته یا ایستاده به مدت 15 تا 20 دقیقه بعد از خوردن غذا
محیط ناهار خوردن:
مواردی را که باعث حواس‌پرتی در مکان غذا خوردن می شود، به حداقل برسانید. هنگام خوردن و نوشیدن تمرکز کنید.با وجود غذا دردهان صحبت نکنید.آهسته غذا بخورید.مواد غذایی را به قطعات کوچک تقسیم کنید.در هر یک لقمه بیش ازیک قاشق چای‌خوری مواد غذایی دردهان قرار ندهید
بلع: ممکن است نیاز باشد با هر لقمه دو یا سه بار عمل بلع را انجام دهید. در صورت گیرکردن مواد غذایی یا مایع در گلو، به‌آرامی سرفه یا گلو را صاف کنید
کنترل بزاق دهان: مصرف مایعات را افزایش دهید. در فواصل معین ، تکه‌های ریز یخ یا لیموناد که باعث افزایش تولید بزاق می‌شود ، مصرف کنید.
سازگاری غذایی: میزان مصرف غذاهایی را که سخت جویده وفرو برده می شود، محدود کنید. غذا را به شکل پوره شده استفاده کنید. درصورتی‌که مایع رقیق باعث سرفه می‌شود، آ ن راکمی غلیظ کنید.
مصرف دارو: با مشورت پزشک قرص را له و در فرنی ، ماست و… مخلوط و مصرف کنید.