افرادی که در حال
حاضر در سراسر دنیا کافئین را در انواع و اشکال مختلف مصرف مینمایند و حتی
کسانی که روزانه چندین فنجان قهوه، چای یا انواع نوشیدنیهای گازدار را
مینوشند نیز احتمالا از این مطلب که این ماده مشهورترین ماده روانگردان
دنیاست بیخبر هستند. خواه این ماده داخل فنجانی قهوه یا چای بوده یا در
شکلات و نوشابهها، اثری ملایم بر روی محرکهای اعصاب بدن ما گذاشته و
زندگی روزمره را برای ما آسانتر مینماید. مصرف در حد مجاز و معمول کافئین
اثرات بسیار مثبتی روی مغز و بدن ما انسانها دارد. شواهد موجود
بیانکننده کمک کافئین به تقویت حافظه، افزایش تحرک بدنی و بالا بردن تمرکز
است. سازمان غذا و داروی آمریکا مصرف روزانه ۴۰۰ میلیگرم کافئین را برای
افراد بالغ بیخطر دانسته اگرچه زنان باردار میباید مصرف روزانه خود را تا
۲۰۰ میلیگرم کاهش دهند. مطابق گزارش کالج آمریکایی زنان و زایمان یک
فنجان قهوه دارای ۱۰۰ الی ۲۰۰ میلیگرم و یک فنجان چای تا حداکثر
۷۰ میلیگرم و همچنین نوشابههای گازدار کمتر از ۵۰ میلیگرم کافئین دارند.
کلینیک مایو پیشنهاد میکند که نوجوانان نیز باید میزان مصرف کافئین
روزانه خود را به اندازه ۱۰۰ میلیگرم محدود نمایند و توصیه میکند تا
کودکان از مصرف هر گونه کافئین پرهیز کنند. بعضی افراد به طرز بسیار عجیبی
به مصرف کافئین حساسیت داشته و مصرف زیاد این ماده میتواند منجر به سردرد،
دردهای ناحیه شکم، تپش قلب و بیخوابی در این افراد شود (منظور از مصرف
زیاد نوشیدن ۴ فنجان قهوه در روز است). کافئین بعد از گذشت ۴۵ دقیقه از
مصرف به سرعت جذب خون و بافتهای بدن شده اما زمان بسیار طولانیتری باید
سپری شود تا بدن بتواند آن را تجزیه نموده و از بافتهای خود دفع کند.
زمانی که طول میکشد تا این فرایند طی شود و نیمیاز کافئین مصرف شده دفع
شود چیزی نزدیک به ۴ ساعت بوده اما این به معنای از میان رفتن تمام کافئین
مصرفی ظرف مدت ۸ ساعت نیست. بنابر تحقیقات انجام شده چیزی نزدیک به ۱۲ ساعت
طول میکشد تا فنجان قهوه مصرف شده در صبحانه بهطور کامل تجزیه شده و از
بدن دفع شود. در افراد سیگاری زمانی که طول میکشد تا نیمیاز کافئین تجزیه
شود چیزی نزدیک به ۳ ساعت بوده و در زنان باردار این میزان چیزی نزدیک به ۴
ساعت در مقایسه با زنان عادی طول میکشد. در مواردی که تاکنون نیز به ندرت
دیده شده زمانی که کافئین به میزان زیادی مورد مصرف قرار میگیرد (در حدود
۵ گرم که نزدیک به ۳۰ الی ۵۰ فنجان قهوه میشود) میتواند منجر به مرگ شخص
شود. مرگ و میرهایی که تا به حال به علت مصرف کافئین گزارش شده در اثر
مصرف پودر کافئین و قرصهای آن بوده است. همچنین تحقیقات نشان میدهد که
کافئین میتواند باعث افزایش و تشدید استرس در افرادی شود که این ماده را
بهطور روزانه مصرف میکنند. طی مطالعه بر روی افرادی که بهطور روزانه
قهوه مصرف میکردند مشخص شد که کافئین باعث تشدید استرس و پاسخهای بدن این
افراد در برابر مصرف کافئین میشود. تپش قلب، افزایش فشارخون و افزایش
ترشح هورمونهای استرس در بدن این افراد از علائمیبود که در اثر مصرف
مداوم و روزانه قهوه حاصل شده بود. به گفته دانشمندان کاهش فشار خون بعد از
قطع کردن مصرف قهوه به سرعت روی میدهد اما میزان گلوکز موجود در خون
همچنان پابرجا خواهد ماند و به سرعت کاسته نخواهد شد.
منبع: روزنامه آرمان
آیا مصرف کافئین خطر ابتلا به ام اس را کاهش می دهد؟