در چنین شرایطی، شیرینی تعطیلات به کامتان تلخ می‌شود، مگر آن که راه و رسم پیشگیری از آسیب‌های دندان و رسیدگی اورژانسی به دندان آسیب‌دیده را در چنین ایامی بدانید. بهترین توصیه‌ای که در ایام عید بویژه با توجه به افزایش مصرف شیرینی و تنقلات به افراد می‌شود، رعایت بهداشت دهان با مسواک زدن مرتب و استفاده روزانه از نخ دندان است. بسیاری از دندان دردها به ترفندهای ساده‌ای مثل شستن دهان با آب ولرم و بیرون آوردن خرده غذا از بین دندانها با استفاده از نخ دندان جواب می‌دهند.
به گفته دکتر اسماعیل یاسینی، متخصص دندانپزشکی ترمیمی، بزرگسالان و کودکان باید سعی کنند در ایام نوروز از مصرف بی‌رویه شیرینی و شکلات خودداری کنند.
این متخصص به جام‌جم می‌افزاید: بهترین راه حفظ سلامت دندانها در نوروز، رعایت بهداشت بیشتر نسبت به سایر زمان‌هاست. روزی سه بار مسواک زدن و استفاده از نخ دندان پس از مصرف سه وعده غذا می‌تواند مفید باشد.
دردی که ناگهان به جان دندان می‌افتد
مصرف مواد قندی مثل شکلات و شیرینی و درد ناشی از آن می‌تواند به علت وجود پوسیدگی در سطوح مختلف دندانها بخصوص در نواحی بین دندانها باشد.
دکتر یاسینی در این باره توضیح می‌دهد: شیرینی و آجیل به علت ایجاد چسبندگی و تحریک دندانها می‌تواند حتی در دندان‌های سالم باعث ایجاد درد و حساسیت شود. در چنین مواقعی، بهترین روش خارج‌کردن مواد چسبنده قندی از سطوح دندانی با مسواک زدن است و چنانچه مسواک در دسترس نباشد، شست‌وشو با آب فراوان موثر خواهد بود.
وی تاکید می‌کند: چنانچه به علت پوسیدگی، درد از بین نرود مصرف یک قرص مسکن با حداقل یک لیوان آب پس از 20 تا 30 دقیقه، باعث تسکین درد می‌شود، ولی از قرار دادن مسکن روی دندانی که درد دارد، خودداری کنید.
آجیلی که به مذاق دندان خوش نمی‌آید
حفظ سلامت دندانها بسیار باارزش‌تر از آن است که به بهای خوردن یک پسته دهان بسته به جان دندان بیفتید و آن را دچار آسیب کنید!
به توصیه این دندانپزشک، از شکستن پسته، فندق یا هر جسم سخت با دندانها تحت هر شرایطی خودداری کنید، بخصوص افرادی که پرکردگی دندان زیاد و وسیع دارند.
وی هشدار می‌دهد: چنانچه به هر دلیل، دندان دچار شکستگی شود، در صورت دسترسی نداشتن به درمانگاه‌های اورژانس یا شبانه‌روزی دندانپزشکی می‌توان یک مقدار پنبه را به صورت گلوله فشرده کرد و داخل حفره دندان و قسمت شکسته قرار داد تا از قرار گرفتن مواد غذایی و تحریک دندان جلوگیری شود . پیشنهاد می‌شود این گلوله‌ها پس از هر وعده غذا تعویض شود.
اگر قطعه‌ای از دندانتان شکست و جدا شد، پیش از شروع پوسیدگی در محل شکستگی، دندان را ترمیم کنید. برای این منظور می‌توانید از دندانپزشک بخواهید دندانتان را موقتا پانسمان کند تا بعد از تعطیلات توسط دندانپزشک خودتان درمان ترمیمی انجام شود.
پوست تخمه سمج
بهترین وسیله برای خارج کردن پوست تخمه یا هر ماده دیگر که در میان دندانها گیر کرده باشد، استفاده از نخ دندان است و این کار باید چند بار تکرار شود تا جسم خارجی بیرون بیاید.
به گفته دکتر یاسینی برای خارج کردن پوست تخمه باقیمانده بین دندانها باید یک تکه از نخ دندان را در چند ناحیه نزدیک به هم گره زد و ابتدا نخ را از ناحیه بدون گره بین دندانها رد کرد. سپس قسمت‌های گره خورده نخ از سمت گونه به خارج کشیده و باعث خارج شدن جسم می‌شود ولی به هیچ عنوان از سوزن یا چوب کبریت برای خارج کردن این اجسام نباید استفاده نشود چون به نسوج دندانی صدمه می‌زند.
شکستن دندان کودک بازیگوش
شکستن دندان بچه‌ها هنگام بازی که ممکن است در تعطیلات نوروزی اتفاق بیفتد از اورژانس‌های رایج دندانپزشکی در این ایام است. اگر دندان کودک از دهانش بیرون بیفتد، باید آن را سریع برداشت و در یک ظرف شیر پاستوریزه کم‌چرب قرار داد و اگر بیرون نیفتد، باید از کودک خواست تا آن را در گوشه دهانش نگه دارد. برای تمیز کردن گردوخاک روی دندان هم کافی است آن را با آب بشویید. یک قطعه گاز استریل روی محل دندان بگذارید و پنج دقیقه فشار دهید تا خونریزی قطع شود. بعد کودک را بسرعت به دندانپزشکی برسانید. دندانپزشک می‌تواند دندان را دوباره در محل مناسب بکارد و دندان را زنده نگه دارد. اگر کودک در کمتر از 30 دقیقه به دندانپزشکی برسد، احتمال موفقیت‌آمیز بودن درمان، بالای 90 درصد است.
مراقب پسته‌های دندان شکن باشید
پسته‌ها و فندق‌های سربسته را با دندان نشکنید. این کار ممکن است باعث ترک خوردگی،لب پر شدن و حتی شکستن دندانتان شود. نشانه رایج ترک خوردگی در مینای دندان، حساس شدن دندان به سرما و گرما و مواد غذایی شیرین است. نشانه ترک‌خوردگی عمقی‌تر هم این است که وقتی دندانها را روی هم فشار می‌دهید، دندان درد می‌گیرد. اگر به این مشکل دچار شدید، در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. معمولا می‌توان ترک خوردگی ایجادشده در تاج دندان را بخوبی ترمیم کرد، اما اگر ترک خوردگی در ریشه دندان باشد، معمولا قابل درمان نیست.
پیشگیری از درد دندان در سفر
پیش از آغاز تعطیلات، سلامت دندا‌‌ن‌هایتان را بررسی کنید. این توصیه را افرادی که بهداشت دهان ضعیف و دندان‌های خراب دارند، باید جدی بگیرند.
از جویدن خوراکی‌های سخت پرهیز کرده و از شکستن پسته و فندق در بسته بشدت خودداری کنید.
مسواک زدن در ایام عید و سفرهای نوروزی را فراموش نکنید.
افراد سالخورده‌ای که از دندان مصنوعی (دست دندان) استفاده می‌کنند، شست‌وشوی دهان و دست دندان پس از خوردن غذا و خارج کردن و در آب گذاشتن دست دندان هنگام خواب را از یاد نبرند.
باقی ماندن مواد قندی در میان دندانها می‌تواند منجر به زدوده شدن مواد معدنی دندانها شود که مقدمه تخریب و پوسیدگی دندان است. خوردن غذا‌ها و مواد ترش، از مرکبات گرفته تا نوشابه اثر مشابه و حتی شدیدتر روی دندانها دارد.
چطور دندان درد را در خانه درمان کنیم؟+ مسکن های گیاهی