اگر می‌خواهید نوروزی سالم‌تر داشته باشید و در تعطیلات پیش‌رو گرفتار دکتر و دوا نشوید، این راهنمای سلامت را بخوانید.
خوب بخورید اما متناسب
هر قدر هم که اهل نظم و مقررات باشید باز در نوروز برنامه خواب و خوراکتان تغییر اساسی می‌کند. بیشتر از آنچه قبلا می‌خورده‌اید می‌خورید و نامنظم‌تر فعالیت می‌کنید و می‌خوابید. اما نخستین اصل برای سالم ماندن این است که نگذارید تعطیلات یا سفرهای نوروزی برنامه خواب و خوراک شما را به هم بزند. زیاد خوابیدن گاهی باعث حذف وعده صبحانه می‌شود. از سوی دیگر گاهی به‌خاطر مهمانی‌های پی‌در‌پی، وعده‌های غذایی بیشتری می‌خورید یا شامتان را دیرتر صرف می‌کنید. این کار باعث به هم خوردن میزان کالری دریافتی و متابولیسم بدنتان می‌شود که نخستین نتیجه آن بالا رفتن وزن و از فرم درآمدن بدنتان است. در نوروز شما بسیاری از غذاها یا خوراکی‌هایی را که همیشه نمی‌خورید، مصرف می‌کنید؛ مثل شیرینی، شکلات، آجیل، گز و… حتی ممکن است چند وعده پشت هم مجبور به خوردن غذاهای چرب یا برنج شوید؛ بنابراین تنظیم میزان کالری ورودی به بدنتان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
توصیه می‌کنیم در مهمانی‌ها، به جای خوردن غذاهای پرکالری بیشتر با ماست و سالاد خودتان را مشغول کنید تا حجم غذایتان از آنچه در حالت عادی می‌خورید بیشتر نشود. همچنین به جای آجیل و شیرینی و شکلات، بیشتر با میوه‌های کم‌کالری مثل خیار و سیب، خودتان را سرگرم کنید. اگر در یک مهمانی آجیل می‌خورید، در مهمانی بعدی دیگر آجیل میل نکنید و میوه بخورید. اگر در یک مهمانی شیرینی می‌خورید، در مهمانی بعدی چای بخورید؛ به این ترتیب در خوردن مواد پرکالری زیاده‌روی نمی‌کنید. در واقع از یکی به نفع دیگری چشم‌پوشی کنید.
همه اجزای آجیل دارای ارزش غذایی بالایی است؛ یعنی نه‌تنها سرشار از ویتامین و مواد معدنی است بلکه کالری بالایی هم دارد. بنابراین به صرف مفید بودن آجیل‌ها، در خوردن آنها زیاده‌روی نکنید. به‌طور کلی برای جلوگیری از چاق‌شدن، خوردن یک مشت آجیل در روز کفایت می‌کند. یک کاسه کوچک آجیل، 600کالری دارد؛ یعنی درست به اندازه یک وعده غذایی کامل و حجیم همراه با نوشابه و مخلفات! پس همینطور که در مهمانی مشغول گپ زدن هستید مراقب آنچه می‌خورید هم باشید و یک مشت آجیلی را که مجاز به خوردن آن هستید، بین مهمانی‌های مختلف تقسیم کنید. از سوی دیگر حتما می‌دانید که آجیل دیر هضم است و زیاد خوردن آن یا روی هم خوردن حجم زیادی از آجیل و شیرینی‌جات و میوه‌ها باعث دل درد و سوء‌هاضمه می‌شود؛ بنابراین برای حفظ سلامتی‌تان مراقب آنچه می‌خورید باشید.
بد نیست بدانید که کم کالری‌ترین بخش آجیل بادام است و پرکالری‌ترین آن، فندق. تخمه هم کالری بسیار بالایی دارد اما نکته مثبت تمام مغزها این است که همگی چربی مفیدی دارند که برای قلب و عروق مضر نیستند و سرشار از امگا3 و امگا6 هستند. مغزها همچنین حاوی مقادیر مناسبی پروتئین هستند و منبع خوبی از منیزیم، آهن، زینک و ویتامین‌های گروه ب به‌حساب می‌آیند.
پوست‌تان را دریابید
زیاده‌روی در خوراکی‌های شیرین و چرب یا موادی که طبع گرم دارند و از قضا در مهمانی‌های نوروزی هم زیاد سرو می‌شوند، باعث خراب‌شدن پوست و ایجاد لک و جوش می‌شود. بدخوابی، کم‌خوابی و بیدار بودن تا دیر وقت هم نخستین تأثیر خود را روی پوست نشان می‌دهد و باعث می‌شود چهره‌ای کدرتر و خسته‌تر داشته باشید و حتی پوست‌تان خشک و مستعد چروک شود.
از سوی دیگر در تعطیلات نوروز تحرک جسمی به حد زیادی کاهش می‌یابد. خودتان را مجبور کنید که هر روز زمانی برای ورزش یا پیاده‌روی درنظر بگیرید. حتی شده چنددقیقه‌ای در خانه ورزش کنید تا هم تناسب اندامتان حفظ شود، هم پوست‌تان خوب بماند و هم بدنتان دچار رخوت و خشکی عضله و مفاصل نشود. کمبود تحرک می‌تواند باعث بالا رفتن چربی یا فشارخون شده و عوارض قلبی – عروقی در پی داشته باشد.
باید و نبایدهایی برای مسافران
هیچ فرصتی در سال به اندازه نوروز برای سفر مناسب نیست اما سفر برای برخی افراد چندان توصیه نمی‌شود. زنان بارداری که در ۳ماهه اول یا سوم بارداری هستند بهتر است قید سفر را بزنند چون این 2دوره، بحرانی‌ترین دوره‌های بارداری هستند و نیاز است که به پزشک دسترسی سریع داشته باشند.
اگر فرزند کوچک یا نوزاد دارید هم تا حد ممکن از تغییر آب و هوایی جدی یا سفرهای طولانی پرهیز کنید. برای کسانی که به‌تازگی جراحی‌های سنگین انجام داده‌اند یا تحت درمان بیماری‌های عفونی بوده‌اند هم سفر در نوروز توصیه نمی‌شود.
اما اگر جزو هیچ کدام از این دسته‌ها نیستید و قرار است راهی سفر نوروزی شوید، یادتان باشد که:
در سفرها مراقب غذایی که می‌خورید باشید و از رستوران‌های غیرمعتبر غذا تهیه نکنید. بهترین کار این است که در سفر، غذای خانگی بخورید و از میوه‌هایی که همراه خود برده‌اید استفاده کنید.
مرتب دستانتان را بشویید یا ضدعفونی کنید چون ممکن است میکروب‌هایی که بدن بومیان منطقه به آنها عادت کرده شما را به‌شدت بیمار کنند.
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی یا آب به آب شدن، از آب آشامیدنی استاندارد و مطمئن (ترجیحا آب معدنی) استفاده کنید.
به هیچ وجه به سبزیجات و سالاد تهیه شده بدون مهر استاندارد اعتماد نکنید چون ممکن است باعث ابتلا به بیماری‌های عفونی شوند.
از لبنیات محلی غیرمطمئن استفاده نکنید و ترجیحا فقط لبنیات پاستوریزه بخورید.
اگر در سفر کباب درست می‌کنید دقت کنید که گوشت، تازه باشد و به خوبی بپزد. گوشت نیم‌پز یکی از مهم‌ترین عوامل بیماری است.
اگر به بیماری زمینه‌ای مثل دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی و فشار خون بالا مبتلا هستید حتما داروهایتان را در سفر همراه خود ببرید.