راز زندگی زناشویی زوج‌های شاد و موفق چیست؟ چه چیزهایی به‌تدریج یک زندگی زناشویی را به انحراف از مسیر طبیعی، به سوی شکست و در نهایت طلاق پیش می‌برد؟ در این نوشته قدم‌های کوچک و بزرگی را می‌خوانید که زندگی زناشویی شما را شیرین می‌کنند.
روان‌شناسان حوزهٔ ازدواج و خانواده در سراسر جهان بیشترین مطالعات خود را معطوف پاسخگویی به این سؤالات کرده‌اند. در اینجا از مجموع نتایج این مطالعات، به ۲۴ نکته اشاره می‌کنیم که توجه و انجام آنها زندگی مشترکتان را از خطر شکست حفظ می‌کند.
با هم حرف بزنید
دربارهٔ اهمیت صحبت‌کردن هر چقدر بگوییم، باز هم کم است. باید بتوانید با همسرتان درباره هر چیزی صحبت کنید. همسرتان فردی است که باید افکارتان را با او سهیم شوید و از او نظر بخواهید. در زندگی، شما با مشکلات و تجربیات نامطلوب زیادی مواجه می‌شوید. بهترین راه غلبه بر این مسائل، صحبت‌کردن دربارهٔ آنها با همسرتان و پیداکردن یک راه‌حل است. همسران «معمولاً احساسات منفی» را که رنجش و ناکامی را در آنها تشدید می‌کند و به‌تدریج اساس زندگی را فرسوده می‌سازد.
آرزوها و رویاهایتان را با هم سهیم شوید
همه ما دربارهٔ آینده آرزوهایی داریم: اینکه کجا زندگی کنیم و چه کارهایی انجام دهیم و…؛ چرا این آرزوها باید فقط مال خودتان باشد؟ آنها را با همسرتان سهیم شوید. با همدیگر دربارهٔ آینده و آنچه تمایل دارید در سال‌های بعد اتفاق بیفتد، صحبت کنید. با هم به جلو نگاه‌کردن، به نزدیک‌ترشدن شما به عنوان یک زوج کمک می‌کند. بحث‌کردن دربارهٔ رویاها و آرزوها همچنین در هر دوی شما همبستگی‌ای ایجاد می‌کند تا با توان هرچه بیشتر برای به‌دست‌آوردن آنها تلاش کنید.
برنامه‌ریزی اقتصادی داشته باشید
بخش عمده‌ای از مشاجرات در زندگی مشترک به دلیل مسائل مالی ایجاد می‌شود. هزینه‌های سنگین زندگی و درآمد پایین ممکن است شما و زندگی مشترکتان را تلخ سازد. برای اینکه بتوانید ناسازگاری‌هایتان در این باره را به حداقل برسانید، باید با هم یک برنامهٔ اقتصادی طراحی کنید. این برنامه هر دوی شما را قادر می‌سازد تا ببینید چه موقع پول به زندگیتان می‌آید و چه موقع و چگونه از زندگیتان می‌رود. یک برنامهٔ دقیق مالی و کنترل دخل و خرج مانع بالارفتن هزینه‌های زندگی شما و افتادن به دردسر مالی می‌شود.
با هم بیرون‌رفتن را متوقف نکنید
زندگی مشترک را می‌توان همواره شکوفا نگاه داشت. یک‌نواختی زندگی روزمره به‌تدریج عوارض خود را برجای می‌گذارد. یکی از بهترین روش‌ها برای اینکه مطمئن شوید زندگی مشترکتان همیشه تازه و شاداب می‌ماند این است که با هم بیرون بروید، به جایی بروید که از بودن در آنجا لذت می‌برید، منظره زیبایی دارد و خاطرات خوبی از آنجا دارید. می‌توانید به یک رستوران یا سینما بروید یا با هم پیاده‌روی کنید. مهم این است جایی بروید که محیط شما عوض شود و با هم به عنوان یک زوج تنها باشید. اولین باری را به یاد بیاورید که با هم به عنوان یک زوج بیرون رفتید. چقدر عالی بود؟ اگر خود و همسرتان را در اولویت زندگیتان قرار دهید، قطعاً دلیلی ندارد که نتوانید زندگی مشترکتان را شاد نگه دارید.
همسرتان را گاهی شگفت‌زده کنید
زندگی مشترک امکان دارد به آسانی کسالت‌بار به سمت قابل‌پیش‌بینی‌شدن بلغزد. راز یک زندگی مشترک شاد و طولانی تازگی و تنوع آن است. شما نیاز دارید برای حفظ شور و شوقی که ابتدای آشنایی‌تان داشتید تلاش کنید. یکی از بهترین کارها این است که به‌طور پیوسته همدیگر را شگفت‌زده کنید. هرچیز مثبت غیرمنتظره که در روند زندگی روزمره‌تان تنوعی ایجاد کند ایده‌آل است. صبر نکنید تا جشن تولد همسرتان یا مناسبتی فرا برسد تا او را با هدیه‌ای شگفت‌زده کنید.
تعریف و تشویق کنید
همهٔ ما دوست داریم و گاهی اوقات نیاز داریم که از ما تعریف کنند. دخترها و پسرها موقعی که می‌خواهند با هم ازدواج کنند به راحتی از هم تعریف می‌کنند؛ زیرا می‌پندارند که این تعریف‌ها فقط مدت کوتاهی باید انجام شود، اما هر فردی دوست دارد که به خودش افتخار کند و تعریف و تحسین، بهترین روش برای کمک به ایجاد این احساس در اوست؛ هرچند نباید در این زمینه افراط کنید: ده تحسین در یک روز ممکن است نسبت به یک تحسین تأثیر بیشتری نداشته باشد. مهم این است که این تحسین را در جای مناسبی انجام دهید.
همهٔ مسائل را حل کنید
اگر مشاجرات و تعارضات حل نشوند، در ذهنتان رسوب می‌کنند و به‌تدریج مثل خوره در زندگی مشترکتان تأثیر منفی می‌گذارند. برای رسیدن به یک زندگی شاد باید به شیوه‌ای مؤثر با همسرتان ارتباط برقرار کنید.
درست نیست که بر سر اختلاف‌هایتان ظاهراً با هم به تفاهم برسید، امّا سپس بگذارید که تنفر در زندگیتان رشد یابد. البته، شما نمی‌توانید همیشه از تعارضات و تنش‌ها اجتناب کنید؛ اما می‌توانید با آن با حساسیت و به‌صورتی رشدیافته مواجه شوید. بر سر اختلافاتتان گفت‌وگو کنید تا به مصالحه و یک راه‌حل توافقی برای هر دو طرف دست یابید. همیشه راه‌حل رضایت‌بخشی برای هر دو طرف وجود دارد.
حالت دفاعی نداشته باشید
موقعی که فردی علیه شما شکایتی می‌کند، طبیعی است که از خودتان دفاع کنید. در این مواقع شما احساس می‌کنید هدف حمله قرار گرفته‌اید؛ اما این در زندگی مشترک اشتباه بزرگی است. باید بتوانید انتقاد سازنده از همسرتان را به صورت رشدیافته و با خونسردی انجام دهید. اگر صرفاً جدل کنید یا به شکایتی که از شما می‌شود واکنش منفی نشان دهید، نه‌تنها مشاجره‌ای میان خود و همسرتان پیش می‌آید، بلکه همسرتان را به طرز فزاینده‌ای از خودتان ناامید خواهید کرد؛ بنابراین، وقتی کار اشتباهی انجام می‌دهید، انتقاد را بپذیرید و مسئله را با هم حل کنید.
با هم گفت‌وگو کنید نه مشاجره
گفت‌وگو بین شما و همسرتان بخشی از زندگی مشترک است و هیچ تردیدی در آن نیست. همهٔ همسران دربارهٔ برخی مسائل با هم اختلاف نظر دارند؛ البته هرچقدر اختلاف فکری شما با همسرتان کم‌تر باشد، بهتر است، اما گفت‌وگو باید فرایندی کاملاً طبیعی باشد که در آن، خشم و ناکامی‌تان را با هم در میان می‌گذارید، بدون اینکه همسرتان را سرزنش کنید یا با هم مشاجره و دعوا کنید. فقط دربارهٔ همان مسئله با هم حرف بزنید و مسائل دیگر را وارد این بحث نکنید. اگر بحث شما بیشتر از ۵دقیقه طول نکشد، نکته‌ای پیش نخواهد آمد که موجب ناراحتی شما بشود. اختلافاتتان را حل کنید. همیشه چیزی مهم‌تر از این نگرانی‌های شما وجود دارد و آن کسی نیست جز همسر.
آغوش‌های بی‌اهمیت را فراموش نکنید
در اهمیت درآغوش‌گرفتن همسر در یک زندگی موفق نمی‌توان حدی تعیین کرد. صمیمیت موضوعی است حیاتی در ازدواج موفق و درآغوش‌گرفتن بهترین روش غیرجنسی برای رسیدن به آن است.
آغوش طولانی یا فقط نشستن صمیمانه در کنار یکدیگر با قدرت و قوّتی تامّ‌وتمام عشق و احساسات شما را به همسرتان منتقل می‌کند. این کار حمایت و اطمینانی را در همسرتان ایجاد می‌کند که گاهی اوقات فراتر از هر چیزی است.
تفاوت‌هایتان را بپذیرید
هیچ زوجی وجود ندارد که کاملاً متناسب با هم باشند. هر زن و شوهری گاهی اوقات بر سر مسائلی با هم اختلاف پیدا می‌کنند. این اختلاف‌نظر صرفاً نتیجهٔ زندگی دو انسان با اندیشه و تجربیات متفاوت در کنار هم است. اختلاف‌نظرها و تفاوت‌ها همیشه اتفاق می‌افتند. مسئلهٔ مهم این است که با آنها به صورت منطقی و با خونسردی مواجه شویم. هر دوی شما نیاز دارید که گاهی اوقات با هم مصالحه کنید. پذیرفتن تفاوت‌هایتان و مصالحه با یکدیگر یکی از روش‌هایی است که زندگی مشترکتان را به مسیری صحیح هدایت می‌کند و آن را تداوم می‌بخشد.
زمانی که اشتباه می‌کنید، به آن اعتراف کنید
اعتراف به اشتباهاتمان کار ساده‌ای نیست، اما در زندگی مشترک، باید به سادگی غرورتان را به کناری بگذارید و اعتراف به اشتباه کنید.
برای عده‌ای از مردم آسان است که به خطاهایشان اقرار نکنند، از طرف مقابل عذرخواهی نکنند و به اصطلاح قضیه را ماست‌مالی کنند. بدون عذرخواهی جریان هوای زندگی مشترک نمی‌تواند کاملاً شفاف و صاف شود. بدون اعتراف به اشتباهاتتان به تدریج رنجش و تنفر در روابط شما ایجاد می‌شود و یک روز پشیمان خواهید شد که چرا عذرخواهی نکردید.
خاطرات خوشتان را به یاد بیاورید
اگرچه بهترین گزینه در زندگی مشترکتان این است که بر «اینجا و اکنون» متمرکز شوید؛ اما به یادآوردن اوقات خوب و خوشی که با هم داشتید نیز سودمند است.
به‌یادآوردن تعطیلات شیرینی که با هم داشته‌اید یا زمانی که همسرتان یک جشن تولد غیرمنتظره را برای شما ترتیب داده بود، به تقویت رابطه میان شما کمک می‌کند. به‌یادآوردن اتفاقات شیرین همچنین به شما امید و انتظارِ داشتنِ زمان‌های لذت‌بخش مشابه را در آینده می‌دهد. این کارها شما و همسرتان را به این نتیجه می‌رساند که «ما می‌دانیم که واقعاً همدیگر را دوست داریم.»
در جمع به همسرتان احترام بگذارید
بی‌اعتنایی به همسرتان در زمانی که تنها هستید، به اندازهٔ کافی بد است، اما در جمع قطعاً بدتر و ناپسندیده‌تر است. بیشتر زنان و شوهرانی که در جمع به همسرشان بی‌اعتنا هستند، در حضور دیگران از هم انتقاد می‌کنند یا همدیگر را مسخره می‌کنند. البته یادتان باشد که تفاوت بزرگی میان خندیدن با همسر و خندیدن به او وجود دارد. آیا واقعاً می‌خواهید کسی را که بسیار دوستش دارید مسخره کنید؟ آیا واقعاً می‌خواهید به او توهین کنید و روحیه‌اش را تضعیف کنید؟
موقعی که در بیرون از خانه و در جمع هستید باید همبستگی و وحدت خود و همسرتان را به همه، نشان بدهید. به یاد داشته باشید که شما و همسرتان یک تیم هستید؛ بنابراین، موقعی که همسرتان بد به نظر برسد، شما نیز چنین خواهید بود.
رابطه جنسی همه‌چیز نیست
روابط جنسی بخش مهمی از زندگی زناشویی را تشکیل می‌دهد و فقدان آن گاهی اوقات باعث بروز مشکلات جدی می‌شود. هرچند رابطهٔ جنسی همه چیز نیست. اگر مؤلفه‌های دیگری از قبیل اعتماد و ارتباط درست میان همسران وجود نداشته باشند، رابطهٔ جنسی نمی‌تواند زندگی مشترک را پایدار نگه دارد.
اگر از رابطهٔ جنسی‌تان لذت نمی‌برید، با همسرتان بدون هیچ تعارفی مستقیماً دربارهٔ آن صحبت کنید و تلاش کنید راه‌حلی پیدا کنید.
اما یادتان باشد پیوند استوار بین همسران فقط بر اساس رابطه جنسی شکل نمی‌گیرد.
گوش شنوا داشته باشید
یکی از نکات حیاتی زندگی مشترک که باید به آن توجّه داشته باشید، گوشِ شنوا داشتن است و یکی از هدایای بزرگی که می‌توانید به همسرتان بدهید، گوش‌دادن دقیق به حرفهای او است. موقعی که می‌خواهد با شما صحبت کند، تلویزیون را خاموش کنید، روزنامه یا مجله‌ای را که می‌خوانید را ببندید و تماس چشمی مناسبی با او داشته باشید. زندگی مشترک یعنی سهیم‌شدن زندگیتان با فردی که دوستش دارید. باید کسی باشید که همسرتان بیشترین صحبت‌هایش را با او می‌کند، بنابراین، باید توجه ویژه‌ای به گوش‌دادن بکنید؛ اما گوش شنوا داشتن فقط به معنی شنیدن حرفهای همسرتان نیست. گوش شنوا داشتن شامل درک گفته‌های اوست، با پرسیدن سؤالات و گفتن حرف‌هایی مثل اینکه با «این چیزی که از حرفهای تو فهمیدم این است که…» شروع کنید و سپس به زبان خودتان آن چیزهایی را که از حرفهای همسرتان فهمیده‌اید بیان کنید، بعد بپرسید «آیا این چیزی که فهمیدم درست است؟» به این طریق نه‌تنها همسرتان می‌داند که شما به حرفهای او گوش داده‌اید، بلکه به او احساس باارزش‌بودن را انتقال می‌دهید. فایدهٔ دیگر چنین روشی این است که احتمال کم‌تری دارد که حرف همدیگر را سوءتعبیر کنید.
فعالیت مشترک داشته باشید
برخی از همسران به ندرت در کنار هم هستند. زندگی مشترک در همه حال، حول محور اتحاد و یگانگی می‌چرخد. اگر شما از بودن با همسرتان سر باز بزنید، رابطه‌تان به سرعت از هم گسسته می‌شود. برای حفظ رابطه عاشقانه باید تلاش کنید که چیزی را به غیر از رابطهٔ جنسی بیابید که بتوانید با هم انجام دهید؛ مثلاً یک بازی مانند تنیس یا بدمینتون یا چیز ساده‌ای مانند راه‌رفتن با هم.
واژه‌های نیکو به کار ببرید
نوع واژه‌های خاصی که استفاده می‌کنید، تفاوت بسیار زیادی را در گفته‌های شما و نحوهٔ برداشت از آن ایجاد می‌کند. همه در زندگی زناشویی خود می‌توانند واژه‌های منفی غیرضروری را به زبان بیاورند یا برعکس، از واژه‌های مثبت استفاده کنند.
استفاده از واژه‌هایی مانند «هرگز» یا «همیشه» نیز مفید نیست. برای مثال درست نیست که به همسرتان بگویید که «تو هرگز در شستن ظرف‌ها به من کمک نمی‌کنی». این نوع صحبت‌کردن تنها به او حالت دفاعی می‌دهد و منجر به جرّوبحث می‌شود. برعکس، جمله‌هایی مانند جملهٔ زیر تأثیر مثبتی در مخاطب شما می‌گذارد: «آیا می‌توانی امشب در شستن ظرف‌ها به من کمک کنی؟»
همدیگر را ترغیب و تشویق کنید
حمایت و تشویق همسر یکی از نیازهای اساسی یک ازدواج شاد و بلندمدت است. زندگی مشترک نوعی همراهی و هم‌گامی است و هر زوج نیاز به دیگری دارد. همهٔ ما برخی اوقات در زندگی‌مان به حمایت نیاز داریم و اگر نتوانیم آن را از همسرمان به دست بیاوریم، اتفاق بسیار بدی در رابطهٔ بین ما می‌افتد.
این موضوع نیز مهم است که بدانید چه موقع همسرتان به حمایت و تشویق شما نیاز دارد، آن هم قبل از اینکه او چنین درخواستی از شما بکند؛ زیرا در این زمان دیگر تأثیر چندانی ندارد.
زمانی را بدون فرزندانتان باشید
ممکن است بچه‌هایتان را با همهٔ وجودتان دوست داشته باشید و بخواهید هرکاری برای آنها انجام دهید؛ اما گاهی اوقات شما و همسرتان نیاز به زمانی دارید که دور از آنها باشید. موقعی که شما دارای فرزند می‌شوید، زندگیتان تغییر زیادی می‌کند و برای بودن با همسرتان وقت یا انرژی بسیار کمی پیدا می‌کنید.
اما این نیز مهم است که با تعیین وقتی بدون حضور فرزندانتان، خودتان را از آنها جدا کنید. اگر فرزندانتان بزرگ هستند، بدون آنها به تعطیلات بروید یا یک شب بدون آنها بیرون بروید. برای تضمین و تداوم زندگی مشترکتان لازم است اوقاتی را به خود و همسرتان اختصاص دهید.
روزتان را با بوسه شروع کنید
زوج‌های بسیار زیادی در جهان هستند که صبح‌ها قبل از آن که به سرکار بروند هیچ تماس جسمی با همسرشان برقرار نمی‌کنند. تماس بدنی بخش مهمی از هر زندگی زناشویی است؛ بنابراین، صبح‌ها قبل از اینکه خانه را ترک کنید، همسرتان را ببوسید. لازم نیست این بوسه طولانی و از روی شهوت باشد؛ اما باید بیش چیزی از یک بوسهٔ سریع بر روی گونه باشد. این، بوسه‌ای است که از طریق آن می‌گویید «من دوستت دارم». بنابراین، باید احساستان را از طریق آن منتقل کنید.
شما یکی هستید
ازدواج یک عهد و پیمان است. مرد و زن باید در ذهن، قلب و روح با هم یکی شوند. این کار احساسات مثبت و نهایتاً شادکامی‌تان در زندگی را افزایش می‌دهد.
اگرچه مهم است که مقداری استقلال را حفظ کنید؛ اما باید با هم در همهٔ جنبه‌های زندگی یک‌دل و یک‌رنگ باشید. به محض اینکه شما کمک و حمایت از همدیگر را متوقف کنید، شکافی در رابطهٔ شما آشکار خواهد شد. اگر این وضع ادامه پیدا کند، شکاف عمیق‌تر می‌شود تا وقتی که آسیب به مرحلهٔ جبران‌ناپذیر برسد.
اطمینان مجدد دهید
شک و تردید ممکن است در هر زمانی به ذهنتان بخزد. هیچ کس از این افکار منفی ایمن نیست و این موضوع دربارهٔ همسرتان هم صادق است. گاهی اوقات باید بگوییم «همه چیز خوب است» و چه کسی بهتر از شما که این اطمینان را به همسرتان بدهد. اطمینان از عشق شما می‌تواند احساسی شبیه انداختن یک پتوی گرم بر روی شانه‌های همسرتان در یک روز بسیار سرد در او برانگیزد. این کار به طرف مقابل شما احساس ایمنی می‌دهد و افکار منفی را از ذهنش خارج می‌کند.
دوستت دارم
اصلاً چرا باید به همسرتان بگویید که دوستش دارید؟ آیا تاکنون این را نمی‌دانسته است؟ آنها احتمالاً این را می‌دانند؛ اما این به معنای آن نیست که نباید هرگز به او این دو کلمهٔ جادویی را بگویید. باید همواره و حداقل یک‌بار در روز به او بگویید: «دوستت دارم».
گفتن جملهٔ «دوستت دارم»، تأکید مجددی است بر پیوند عاشقانهٔ شما و همسرتان و تعهدی را که بینتان در ابتدای ازدواج ایجاد شده به یادتان می‌آورد. موقعی که روحیهٔ همسرتان تضعیف می‌شود این واژه‌های کوچک به او دلگرمی و امید می‌بخشد. گاهی یکی از همسران تردید دارد که آیا همسرش واقعاً هنوز او را دوست دارد یا نه. در این مسائل درنگ نکنید و دقیقاً آنچه در نظر دارید به همسرتان بگویید: دوستت دارم.