شما ممکن است متوجه تفاوت
بین اسید فولیک و فولات نشوید، اما بدن می شود. اگر فردی هستید که به برچسب های
مواد غذایی توجه ویژه ای می کند، احتمالا با اسید فولیک، ویتامین B رایج در مولتی ویتامین
ها و مواد غذایی غنی شده مانند نان ها و غلات صبحانه آشنا هستید. و اگر بارداری
بوده اید یا در تلاش برای باردار شدن بوده اید، احتمالا مصرف مکمل های اسید فولیک
برای حمایت از یک بارداری سالم به شما توصیه شده است.
آن چه شاید ندانید این است که اسید فولیک در حقیقت یک
نسخه مصنوعی اکسید شده فولات، ویتامین B محلول در آب که در
سبزیجات خاص، از جمله سبزیجات سبز برگ تیره، حبوبات، جگر گاو، و دیگر مواد غذایی
کامل یافت می شود، است. اسید فولیک جایگزینی پایدار و ارزان برای فولات در مکمل ها
و غذاهای فرآوری شده است و بسیاری از مردم از جمله متخصصان مراقبت های بهداشتی
اسید فولیک و فولات را یکسان در نظر می گیرند.
فولات کاربردی
تقریبا تمامی سلول های موجود
در بدن نیازمند فولات برای ارائه عملکرد بهینه هستند. همانند تمامی ویتامین های
ب-کمپلکس، فولات در تبدیل غذا به سوخت و تولید انرژی نقش دارد. فولات به تولید DNA و RNA، که به ویژه در دوره
شیرخوارگی، نوجوانی و بارداری، یعنی دوران هایی که رشد سریع را تجربه می کنیم،
اهمیت دارند، کمک می کند.
همچنین، فولات در همکاری با
ویتامین B12 به شکل گیری گلوبول های قرمز و تسهیل جذب آهن در بدن کمک می کند.
فولات با پیوستن به ویتامین های B6، B12 و دیگر مواد مغذی در کنترل هموسیستئین، یک اسید آمینه التهابی که
در سطوح بالا با بیماری قلبی پیوند خورده است، نقش دارد. افزون بر این، فولات از
سلامت مغز پشتیبانی می کند، به تسکین سیستم عصبی کمک می کند، و غدد آدرنال را برای
مدیریت استرس تقویت می کند.
در کنار تمامی این کارها،
فولات برای یک فرآیند بیوشیمیایی به نام متیلاسیون ضروری است. فرآیند متیلاسیون که
بیش از یک میلیارد بار در ثانیه رخ می دهد، خوشه هایی از اتم ها که به نام گروه
های متیل شناخته می شوند را از یک مولکول به دیگری در سراسر بدن انتقال می دهد تا
به بازسازی و ترمیم آنها کمک کند.
بسیاری از مردم به میزان
کافی مواد غذایی کامل حاوی فولات مصرف نمی کنند تا میزان لازم از این ماده مغذی
برای متیلاسیون تامین شود. کمبود فولات می تواند پیامدهای سلامت قابل توجهی به
همراه داشته باشد. سطوح پایین مزمن فولات با خطر افزایش یافته حملات قلبی و سکته
های مغزی پیوند خورده است.
اسید فولیک در برابر فولات
بدن اسید فولیک مصنوعی را
نسبت به فولات پردازش شده از مواد غذایی کامل یا انواع مکمل فعال فولات سریع‌تر
جذب می کند. با این وجود، بدن برای تبدیل اسید فولیک مصنوعی به شکلی فعال و قابل
استفاده که به متیلاسیون کمک می کند، باید سخت‌تر کار کند که نیازمند مراحل متعدد
آنزیمی برای انجام این کار است.
برای افرادی که دارای ژن
هایی هستند که بر پردازش فولات تاثیرگذار هستند، این فرآیند تبدیل می تواند دشوارتر
نیز باشد. در حقیقت، افرادی که ژن MTHFR یا دیگر ژن های مرتبط با فولات را دارا هستند، ممکن است اصلا قادر
به تبدیل اسید فولیک به فولات نباشند.
حتی در نبود ژن های مرتبط با
فولات، مکمل های مصنوعی می توانند مشکل آفرین باشند.
متابولیت های اسید فولیک در جریان
خون ترجیحا با گیرنده های فولات پیوند تشکیل می دهند، که توانایی بدن برای استفاده
از فولات طبیعی را کاهش می دهد. این می تواند موجب کمبود فولات و ساخت اسید فولیک
غیر قابل سوخت و ساز شود، که خطر ابتلا به بیماری هایی خاص را افزایش می دهد.
پژوهش های اخیر سطوح بالای اسید فولیک را با سرطان های ریه، پروستات، و روده بزرگ
پیوند داده اند. اسید فولیک بیش از اندازه ممکن است موجب کمبود ویتامین B12 نیز بشود، که می تواند
زمینه ساز ابتلا به افسردگی و همچنین زوال عقل و اختلال شناختی شود.
مشکلاتی که با اسید فولیک
اضافی پیوند خورده اند، در ارتباط با فولات کسب شده از مواد غذایی کامل دیده نمی
شوند. در همین راستا، کارشناسان دانشگاه هاروارد نسبت به مصرف مواد غذایی فرآوری
شده غنی شده با اسید فولیک هشدار داده اند. آنها مصرف مواد غذایی کامل را برای
دریافت فولات توصیه کرده اند و به این نکته اشاره داشته اند که امکان اُوردوز
فولات از طریق مصرف مواد غذایی طبیعی وجود ندارد زیرا به طور طبیعی در تعادل با
دیگر ریز مغذی ها بسته بندی شده و بدن جذب آن را تنظیم می کند.
منبع: عصر ایران
اسید فولیک چه کمکی به سلامتی می کند؟