اِشکال در درک ریاضی میتواند علل مختلفی داشتهباشد؛ از جمله عوامل مربوط به خود دانشآموز، روشهای آموزش، معلمان، محتوای کتابهای درسی و نگرش والدین. اما راهکارهایی وجود دارد که به والدین کمک میکند پیش از ورود فرزندشان به مدرسه، از ضعف او در درس ریاضی پیشگیری کنند.
فعالیت بدنی
شرایط زندگی مدرن، امکان تحرک بدنی را از بچهها گرفتهاست؛ مدارس هم به طور معمول با اختصاص دادن زنگ ورزش به درسهای دیگر، همین فرصت محدود فعالیت را از بچهها دریغ میکنند. اینها درحالی است که تأثیر مثبت ورزش در یادگیری ریاضی، اثبات شدهاست. دپارتمان تغذیه دانشگاه کپنهاگ در پژوهشی نشان داده، ورزش و تحرک بدنی باعث میشود دانشآموزان ریاضی را بهتر یاد بگیرند. پژوهش دیگری مشخص کردهاست کودکان 9 تا 10 سالهای که آمادگی ورزشهای هوازی بیشتری دارند، قسمت خاکستری مغزشان باریکتر است. باریکتر بودن قسمت خاکستری مغز، باعث افزایش توانایی ریاضی در افراد میشود.
ریاضی و زندگی
خیلی از بچهها درباره دلیل یادگرفتن ریاضی و کاربرد آن، گیج هستند. مفاهیم پایه ریاضی را، بدون خسته کردنِ کودک، وارد زندگی روزمرهتان کنید، مثلا:
* از فرزندتان بخواهید لباسها را بر اساس رنگ، اندازه یا شخصی که آنها را میپوشد، دستهبندی کند. جفتکردن جورابها و پیبردن به اینکه در پایان کار، تعداد جفت جورابها نصف تعداد همه جورابها خواهد بود، به کودک کمک میکند یک مفهوم بنیادی ریاضی (عدد زوج و عدد فرد) را درک کند.
* هنگامی که در خودرو هستید، از فرزندتان بخواهید درختان را بشمارد. از او بپرسید چند تا خودروی قرمز رنگ میبیند یا چند چراغ راهنما را پشتسر گذاشتهاید. شمارش معکوس هم مهارت مهمی است که بچهها را برای عمل تفریق آماده میکند.
* از فرزندتان بخواهید یک کیک را به چند تکه مساوی تقسیم کند. اگر در پایان کار قطعهای از کیک میماند از او بپرسید چگونه میتوان آن را تقسیم کرد تا به هریک از اعضای خانواده مقدار مساوی برسد.
* چیدن وسایل خانه فرصت خوبی برای آموزش الگوهاست. چیدن میز و صندلیها را شروع کنید و از کودکتان بخواهید بر پایه الگویی که شما آغاز کردید، کار را پی بگیرد.
خاطرات تلخ والدین
بعضی از ما، تلخترین خاطرات دوران تحصیلمان مربوط میشود به اضطراب ناشی از یادنگرفتن ریاضی و در پی آن تنبیه شدن. مطالعات نشان داده است که صحبت کردن والدین درباره این تجربیات میتواند کیفیت آموزش ریاضیات را در کودکانشان کاهش دهد. درواقع نظر والدین درباره درس ریاضیات میتواند تا حد زیادی بر نگرش کودکانشان نسبت به این درس تأثیر بگذارد؛ بهاین ترتیب برداشت بچهها از این شاخه از علم دچار اختلال میشود و کارآیی تحصیلی آنها در ریاضیات کاهش مییابد.
بازی و ریاضی
در کتابهای درسی قدیم، بخشی بود بهنام «بازی و ریاضی» که خیلی هم ارتباطی به بازی نداشت؛ بنابراین برعکس هدفش، نه ریاضی را برایمان جذاب میکرد نه قابل فهم، اما شما میتوانید با انجام بازیهای سادهای درک ریاضی فرزندتان را بالا ببرید:
* از فرزندتان بخواهید عروسک بزرگ و عروسک کوچکش را پیدا کند؛ ماشینهای اسباب بازیاش را از بزرگترین تا کوچکترین، در یک خط قرار دهد. سبک، سنگین، کوتاه، باریک و مفاهیم مشابه را هم میتوانید هنگام بازی با کودکتان تمرین کنید.
* نام بردن از اَشکال ریاضی به فهم فرزندتان از ریاضی کمک میکند؛ بازیهایی در داخل و خارج از خانه برای پیدا کردن مربعها (چهارگوش) و دایرهها (گردالی) انجام دهید؛ نشان دهید چگونه مثلثها میتوانند با هم جور شوند تا یک مربع بسازند.
* بازی هایی را که نیاز دارد کودک شما مفهوم دور و نزدیک یا بالا و پایین را بداند، انجام دهید. اجازه دهید یادگیری مفاهیمی مانند حجم و مقدار را با پر کردن کاسه ها و فنجان ها با آب و شن و انتقال محتویات آن از یک ظرف به ظرف دیگر، تمرین کند.
پیشداوری منفی
اثر «پیگمالیون» توضیح میدهد که برداشت و قضاوت دیگران نسبت به ما، در عملکردمان موثر است. با این توضیح میشود نتیجه گرفت که نگرش مثبت نسبت به عملکرد پسران در ریاضیات، باعث باور پسران به تواناییهای ذاتی خود در ریاضیات میشود و به آنها اعتماد به نفس میدهد؛ در حالی که نگرش و برداشت منفی و تحقیرآمیز نسبت به عملکرد دختران در ریاضی، باعث میشود دختران بهطور ناخودآگاه از همان دوران کودکی و سالهای ابتدایی تحصیل، نسبت به توانایی و استعداد خود در درک و محاسبات ریاضی شک کنند و اعتماد به نفس کافی برای عملکرد قوی در درس ریاضیات نداشتهباشند.
برای موفقیت در یادگیری مسائل ریاضی IQ مهم است یا انگیزه؟