دکتر منصوره تقا، در توضیح این مطلب میگوید: سردرد مخصوص سن خاصی نیست و ممکن است در سالهای اول زندگی نیز نمایان شود، اما در اغلب موارد کودکان قادر به شکایت از سردرد خود نیستند. بی قراری، بیاشتهایی و تمایل به کم تحرکی که به صورت دورهای در این دسته از کودکان دیده میشود، نشانههایی از ابتلا به سردرد نزد کودکان محسوب میشود. البته سردرد میتواند یکی از علل بروز این مشکلات باشد اما بهتر است والدین با مشاهده گریههای غیرعادی یا بیمیلی کودک به غذا و همچنین بیقراری و تحریکپذیری غیرطبیعی و فاقد توجیه در کودک، برای یافتن منشأ مشکل با یک پزشک مشورت کنند.
رئیس انجمن سردرد ایران میافزاید: هرچند حدود چهار درصد از کودکان نخستین سردردهای خود را قبل از سن مدرسه تجربه میکنند، اما به دلیل اهمیت موضوع، آگاهی مربیان، والدین و افرادی که از کودکان نگهداری میکنند از عوامل ایجادکننده سردرد و راههای پیشگیری از آن، میتواند گامی مؤثر در درمان سردرد باشد.
به گفته این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب، سردردها به طور کلی به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشوند. سردردهای ثانویه دردهایی هستند که ناشی از نوعی بیماری و مشکل اصلی هستند، مانند: تومور، آبسه، ضربه مغزی، عفونت و… این نوع سردرد در هر سنی رخ میدهد اما در کودکان زیر پنج سال شایعتر است.
اما سردردهای اولیه از بیماری دیگری ناشی نمیشوند. در این میان سردرد تنشی و میگرن شایعترین نوع سردردهای اولیه محسوب میشوند.
در ادامه دکتر کیافر نیل آوری، دلایل سردرد تنشی کودکان را توضیح میدهد و میگوید: استرسهای بد و خوب، اختلال در خواب و گاهی نیز مشکلات محیطی و تغذیهای به سردردهای تنشی منجر میشود.
برای مثال بیشتر بچهها دوست دارند امتحانات شان را با موفقیت پشت سر بگذارند و در مدرسه عملکرد خوبی داشته باشند؛ همین امر میتواند به ایجاد اضطراب و به دنبال آن به سردرد تنشی منجر شود، حتی اشتیاق وافر و هیجان برخی کودکان برای شرکت در یک میهمانی یا یک جشن تولد هم میتواند باعث بروز سردرد شود.
این عضو انجمن سردرد معتقد است با وجود اینکه حدود پنج درصد کودکان مبتلا به سردردهای تکرار شونده و میگرن هستند، آشنایی با این دسته دردها و نشانههای آنها اهمیت بسیاری دارد.
وی خاطرنشان میکند: غالب سردردهای میگرنی افراد بالغ در یک طرف سر نمایان میشود، اما در بچهها این سردرد میتواند در هر دوطرف سر بروز کند.
تهوع، استفراغ، بیاشتهایی، گیجی، اختلال بینایی (گذرا)، حساسیت به نور و صدا و تغییرات خلق و خو از نشانههای میگرن کودکان است. البته ممکن است برخی از بچههای کم سن مبتلا به میگرن اصلاً سردرد نداشته باشند و فقط دردهای شکمی شدید یا استفراغهای مکرر دورهای را تجربه کنند.
دکتر نیلآوری با تأکید بر نقش ژنتیک در بروز سردرد میگرنی اظهار میکند: با وجود تأیید نقش ژنتیک، نمیتوان از اهمیت نقش عوامل محیطی در بروز حملات میگرنی چشم پوشی کرد. استرس و هیجان زیاد، کم خوابی یا خواب نامنظم، غذاهای حاوی نیترات مانند سوسیس و هات داگ، پیتزا و پنیرهای چرب، شکلات، بعضی گوشت های کنسروی، نخوردن صبحانه یا نامنظم بودن زمان غذا خوردن، وضعیت غلط نشستن، ایستادن و خوابیدن همه از دلایل بروز سردردهای میگرنی به شمار میآیند. به یاد داشته باشیم هنگام نشستن یا ایستادن سر باید در راستای بدن باشد و بهتر است از کج یا خم کردن سر به جلو و عقب برای مدت طولانی پرهیز کرد.
دکتر تقا نیز به تغییرات هورمونی بخصوص در هنگام بلوغ دختران یا استفاده از برخی قرص های هورمونی بخصوص قرص های حاوی استروژن بهعنوان تسهیلکننده حملات میگرنی اشاره میکند و میگوید: علاوه بر تغییرات هورمونی، ضربات ساده به سر هنگام ورزش یا شوخی نیز یکی دیگر از علل نسبتاً شایع سردرد بخصوص در پسر بچهها است.
حمل کیفهای سنگین روی یک شانه هم بروز دردهای میگرنی را تسهیل میکند. به همین دلیل بهتر است از کوله پشتیهای استاندارد به گونهای استفاده کنید که خط میانه آن روی ستون فقرات قرار گیرد و بندهای آن را روی هردو شانه بیندازید.
رئیس انجمن سردرد در خاتمه توصیه میکند: سردرد در سنین کمتر از 5 سال، سردردهای پیشرونده، سردردهای شدید و ناگهانی و سردردهای همراه با تاری دید یا سرگیجه را جدی بگیرید و به پزشک متخصص بیماریهای اعصاب مراجعه کنید.
علل، علائم، درمان و پیشگیری از انواع سردرد در کودکان