در اغلب موارد باکتری استافیلوکوک اورئوس عامل آن است اما می تواند
ناشی از قارچ ها یا باکتری های دیگر نیز باشد.معمولا دو تا سه روز پس از
عفونت، بافت اطراف ناخن ملتهب می شود و با قرمزشدن، ایجاد چرک، درد و احساس
گرما و سوزش همراه است.
انواع عقربک
با توجه به نوع عملکرد و پیشرفت عفونت ممکن است عقربک فقط لایه سطحی پوست
را درگیر کند. در بعضی موارد دیگر که شیوع بیشتری دارد، عفونت به بافت های
زیرپوستی می رسد که وخامت آن متغیر خواهد بود.
گاه ویروس هرپس یا تبخال باعث عفونت انگشت می شود که با بروز تبخال در لب ها نیز همراه است.
علل زمینه ساز
عقربک ممکن است به دلیل کوتاه کردن بیش از حد ناخن، نیش حشرات، ورود تراشه
به اطراف ناخن، جویدن ناخن ، کندن پوست اطراف ناخن و ضربه دیدگی ناخن
ایجاد شود زیرا باکتری ها مجرایی برای نفوذ پیدا خواهند کرد. ابتلا به
بیماری های مزمن مانند دیابت یا ضعف سیستم ایمنی نیز زمینه را تشدید می
کند.
افراد مستعد
افرادی که کار هنری انجام می دهند، تعمیرکاران، شاغلان در صنایع مختلف
غذایی مانند قصابی، نانوایی و… و به طور کلی همه کسانی که دائم از دست
های خود برای انجام کارهای مختلف استفاده می کنند، بیشتر مستعد جراحت و
آسیب دیدگی انگشتان دست و در پی آن بیماری عقربک هستند.اگر فرد مبتلا در
رستوران یا واحدی که مستقیم با مواد غذایی سروکار دارد شاغل است باید تا
زمان بهبود عفونت، کار خود را تعطیل کند؛ زیرا باکتری استافیلوکوک اورئوس
مواد غذایی را آلوده می کند و زمینه ساز ناراحتی های گوارشی از جمله اسهال
است.
عوارض عدم درمان
در صورت عدم درمان مناسب، به ندرت ممکن است عقربک به خودی خود برطرف شود
زیرا عفونت پیشرفت می کند و به اطراف ناخن حتی ریشه می رسد. در این حالت به
دلیل ایجاد عفونت زیر ناخن، رنگ آن زرد خواهد شد. بخش های اطراف عقربک
نیز قرمزتر و متورم می شود، درد مداوم و تیرکشنده ای دارد و ممکن است همراه
با تب باشد.
با پیشرفت عقربک، ناخن به طور غیرعادی رشد می کند و تغییر شکل می یابد. حتی ممکن است مفاصل و استخوان اطراف ناخن نیز درگیر شود.
درمان در این شرایط اجتناب ناپذیر است زیرا می تواند باعث مردگی بافت ها
شود. همچنین اگر عفونت به مفاصل رسیده باشد، زمینه ساز آرتروز خواهد بود.
توجه به درمان مناسب
ضدعفونی کردن محل عفونت در مراحل اولیه عقربک باعث بهبودی می شود اما در
صورت پیشرفت نیاز است آنتی بیوتیک خوراکی مصرف شود. البته اگر این روش نیز
نتیجه بخش نباشد جراحی کوچک برای بیرون آوردن چرک و ضدعفونی بخش های عمیق
تر بافت تجویز
می شود.
پیشگیری
برای پیشگیری از بروز عقربک و عوارض آن پوشیدن دستکش هنگام انجام کارهای
سخت که باعث جراحت در انگشتان و دست ها می شود، ضروری است. تزریق واکسن
کزاز نیز در این شرایط توصیه می شود.
همچنین باید از کوتاه کردن بیش از حد ناخن به ویژه کندن پوست های اطراف
ناخن خودداری کرد زیرا مجرای نفوذ باکتری به پوست باز می شود. برای پیشگیری
از ابتلا به پارونیشیا باید به نکات زیر دقت شود:
*از ناخن و پوست اطراف آن مراقبت کامل کنید.
*ناخن خود را نجوید و گوشه آن را نکنید.
*مراقب باشید دستتان در معرض مایعات و پودرهای ظرفشویی قرار نگیرد. دستکش
های لاستیکی با پوشش داخلی نخی مناسب ترین وسیله برای این کار است.
*برای آرایش ناخن خود از وسایل شخصی استفاده کنید.
*ناخن های دست را هفته ای یکبار و ناخن های پا را ماهی یکبار کوتاه کنید.
*از ناخن گیر تیز استفاده کنید و گوشه های ناخن را گرد کنید.پوست اطراف ناخن را به هیچ وجه دستکاری نکنید.
*دست خود را خشک نگه دارید و در معرض رطوبت دائم قرار ندهید. به مدت طولانی از دستکش یا از ناخن مصنوعی استفاده نکنید.
منبع: روزنامه خراسان
با بیماریها و ساختار ناخن آشنا شویم+ تصاویر