عوارض شبکه‌های اجتماعی در زندگی زناشویی!

دکتر حسین باهر

روانشناس

شبکه‌های اجتماعی چه مضراتی برای خانواده‌ها دارد؟
دکتر حسین باهر، روانشناس می‌گوید: جامعه ما درگیر یک مشکل بزرگ است و آن هم این است که قبل از اینکه فرهنگ هر وسیله یا تکنولوژی وارد جامعه شود، تمدن آن می‌آید. به همین ترتیب وسایلی مثل تلفن، اینترنت، ماهواره و … در اختیار مردم قرار گرفت که همراه با خود فرهنگ استفاده را نیاوردند. مردم به دلخواه خود و بعضا به اشتباه از این وسایل استفاده کردند و ما بعد از بروز مشکلات به این فکر افتادیم که چطور باید از این وسایل استفاده کنیم. بنابراین برخی از ما سوءاستفاده را بر حسن استفاده مقدم دانستیم. نتیجه مهم استفاده نادرست از فضاهای مجازی هم این است که وقت مفید زندگی افراد خصوصا خانم‌ها در این فضاها بیهوده تلف می‌شود. همین که افراد وقت و زمان مفید زندگی خود را بیهوده در فضاهای مجازی سپری می‌کنند باعث پراکندگی افراد خانواده، درگیری همسران و بی‌ثمر شدن زندگی فرزندان می‌شود. ازهم‌پاشیدگی بنیان خانواده هم به دنبال همین درگیری‌ها خواهد آمد. اگر توجه کنید در تمام دید و بازدیدهای خانوادگی و مهما‌نی‌ها همه افراد فقط سرشان در گوشی است و در فضاهای مجازی سیر می‌کنند. یعنی ارتباطات واقعی با افراد واقعی و خویشاوندان خود را قربانی حضور در فضاهای مجازی می‌کنند. زمانی هم که افراد از هم دور می‌شوند و درغیاب یکدیگر، آنلاین بودن یا نبودن همدیگر را چک می‌کنند و به نوعی شک و بدگمانی رواج می‌یابد. بنابراین همانطور که دیدید همه تمام وقت خود را برای حضور در فضاهای مجازی و مرور زندگی خصوصی دیگران و اشتراک‌گذاری زندگی خصوصی خود کرده‌اند. همین قضیه باعث می‌شود حریم خصوصی افراد و خانواده‌ها شکسته شود و مشکلات بسیاری به دنبال آن به وجود آید. تمام اینها به دلیل نبود فرهنگ استفاده از این فضاها و وسایل است وگرنه هیچکدام اینها به خودی خود بد نیست. در حقیقت فضاهای مجازی مثل همان مثال معروف چاقو هستند؛ با چاقو می‌توان آدم کشت، می‌توان میوه پوست کند؛ باید ببینیم چطور از آن استفاده می‌کنیم. 

بیا دوری نکنیم از هم!
در این‌روزها که هم خانم و هم آقا بیرون از منزل مشغول کار هستند، همسران به‌دلیل دوری در طول روز به جهت کار و خستگی روزانه، در پایان شب نیاز به حضور کنار هم و همکلامی و فراهم کردن آرامش روانی دارند. اما متاسفانه گسترش شبکه‌های اجتماعی  برخی زوجین را به خود مشغول کرده است.  همین مسئله باعث می‌شود کنار هم بودن زوجین صرف شبکه‌های اجتماعی شود و روز‌به‌روز دوری بیشتری اتفاق بیفتد. موارد زیادی را می‌بینیم که همه زمان‌های یک فرد مثل صرف غذا، تفریح، میهمانی، حضور در جمع خانواده، حتی خصوصی‌ترین زمان‌های یک فرد با تلفن همراه و حضور در شبکه‌های اجتماعی همراه است. مسلما این زمان، از با هم بودن افراد کم می‌کند و سردی در روابط را به وجود می‌آورد. 

 با من سخن بگو!
کسی که دائم در شبکه‌های اجتماعی در حال چت کردن، تبادل‌نظر و تخلیه هیجانات و حتی گاهی اوقات تخلیه احساسات است، شاید کمتر نیازی به برقراری مکالمه با همسر خود داشته باشد. چنین فردی زمان صحبت با همسر خود تخلیه شده است و شاید حتی حرفی برای گفتن نیابد. هرچه میزان صحبت کردن بین همسران کمتر شود، صمیمیت و نزدیکی بین آنها نیز رنگ می‌بازد.  اگر این قضیه ادامه پیدا کند حتی ممکن است زوجین درد دل‌ها و مشکلات خود را به جایی بیرون از خانه و خانواده برده و انواع و اقسام مشکلات ایجاد شود. از مهم‌ترین این مشکلات، ارائه راه‌حل‌های غیراصولی، ناکارآمد و حتی گاهی اوقات ویران‌کننده است. درحالی‌که اگر این مشکلات بین زوجین و داخل خانواده مطرح می‌شد چه بسا به سرعت رفع شده و تفاهم برقرار می‌شد. 

 تو باعث سوءظن من می‌شوی!
حضور در شبکه‌های مجازی، همچنین باعث ایجاد سوءظن و بدبینی بین برخی زوجین شده است؛ اتفاقی که کم‌کم به طلاق عاطفی و درنهایت به طلاق دائمی می‌انجامد. حضور طولانی‌مدت فرد در فضای مجازی، همسر را به این تردید می‌رساند که او با چه افرادی در شبکه‌های اجتماعی در ارتباط است، با چه کسانی تبادل‌نظر می‌کند، چه عکس‌هایی رد و بدل می‌کند و… همین سو‌ءظن می‌تواند آرامش همسر و خود فرد را بگیرد و تمام زندگی به همین قضیه اختصاص یابد. موارد بسیاری وجود دارد که حضور بی‌ملاحظه در شبکه‌های اجتماعی، تبادل عکس با اشخاص ناآشنایی که خود را فرد دیگری معرفی می‌کنند، تبادل اطلاعات خصوصی و… همگی جریاناتی ایجاد کرده که تاثیر آن تا مدت‌ها در روابط خصوصی افراد باقی‌مانده است. موارد بسیاری وجود دارند که براساس همین شک و سوءظن به طلاق عاطفی یا حتی جدایی قانونی ختم شده است. 

 پول‌های‌تان را دور نریزید
این‌ روزها تبلیغات زیادی از کالاهای بی‌کیفیت، غیرضروری و تجملی در فضاهای مجازی دیده می‌شود که به رواج مصرف‌گرایی در جامعه می‌پردازد. بیشتر این تبلیغات بر محور کالاهای بهداشتی، آرایشی، مد و لوازم خانه است. این تبلیغات آنچنان با جذابیت و پرتکرار ارائه می‌شوند که مخاطب خود را به خرید آن ترغیب و وسوسه می‌کند. بعد از چند وقت حضور در فضاهای شبکه‌های اجتماعی ممکن است آنقدر اسیر چشم و هم‌چشمی و مدگرایی شوید که وسایل غیرضروری، جراحی‌های غیرضروری زیبایی و… شما را احاطه خواهد کرد. همین قضیه سرمنشا مشکلات اقتصادی بسیار، کشمکش بین همسران و حتی جدایی خواهد شد. 

  مجازی یا حقیقی؟ حضور بیش از حد در شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شود کم‌کم به ارتباطات مجازی با افراد مجازی روی آورده شود و از روابط حقیقی کاسته شود. به‌طوری‌که بعد از مدتی خواهید دید که فرد دوستان حقیقی چند ساله، همسر، خانواده، آشنایان و… را از دست داده و دنیای او پر از ارتباطات مجازی شده است. غیر از مشکلات زناشویی و کم شدن روابط حقیقی، شکست‌های عاطفی زیادی هم برای فرد ممکن است در این بین اتفاق بیفتد که ترمیم آن بسیار سخت است و مدت‌ها از وقت زندگی او را تلف خواهد کرد. 

 منبع: مجله ی سیب سبز