این بیماری مختص سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) است که ایجاد لکههای سفید یا پلاکهای متعددی در مغز میکند و گویا با سفت شدگی غلافهای سلولهای (میلینها) عصبی مغز از انتشار جریان الکترو شیمیایی رشتههای عصبی جلوگیری میکند.
دکتر حسین پاکدامن رییس انجمن متخصصین علوم اعصاب ایران در این باره گفت: شاید سخت باشد که بگویم بیش از ۸۰ هزار ایرانی مبتلا به اماس هستند و شهرهای تهران و اصفهان دارای بیشترین آمار ابتلا به این بیماریاند در حالی که در جهان این بیماری در مناطق سردسیر بروز بیشتری دارد.
وی با بیان اینکه کمبود ویتامین D، تغییرات آب و هوایی و ژنتیک در بروز اماس مؤثرند افزود: متأسفانه بیماری اماس در کشور ما بسیار شایع بوده است و برخلاف تقسیم بندی جغرافیایی که حداکثر باید ۳ هزار مورد باشد اکنون بالای ۸۰ هزار نفر است.
پاکدامن ادامه داد: نگرانی ما از این موضوع به این علت است که اماس شایعترین علت ناتوانی مغزی و جسمی در جوانان است که در زنان شایعتر است، همچنین این بیماری بیشتر افراد ۲۰ تا ۴۰ سال را گرفتار میکند؛ افرادی که فوق العاده حساس، زودرنج و عصبی اند و با کمترین ناملایمات تعادل خود را از دست میدهند و گروهی که دارای طبع سردی بوده و مدام از غذاهای سرد استفاده میکنند بیشتر از دیگران در معرض ام اس اند.
رئیس انجمن متخصصین علوم اعصاب ایران با اعلام امیدواری از اینکه ۱۴ دارو در درمان و کنترل اماس در کشور داریم گفت: ایران از آخرین روشهای تشخیصی و درمانی در درمان این بیماری برخوردار است و نباید بیماران در این خصوص نگرانی داشته باشند.
پاکدامن افزود: سال ۱۹۹۳ میلادی اماس جزء بیماریهای غیرقابل درمان بود ولی پس از آن با کشف داروهای جدید تا حدودی درمانپذیر شده است، اما به طور کلی درمان قطعی هنوز برای ام اس وجود ندارد.
شایعترین علائم مشخصه این بیماری شامل خستگی مفرط، ضعف، کرخ شدن دست و پا، ناهماهنگی حرکات، نداشتن تعادل، تاری دید، حساسیت به گرما، گیجی و اختلالات شناختی است؛ البته همه این علائم در یک فرد بروز نمیکند.
تحقیقات متخصصین این حوزه نشان میدهد گرایش به سبک و سیاق زندگی غربی ویژگی مشترکی است که در بیماران مبتلا به ام اس بتازگی دیده میشود حال آنکه این شیوه زندگی چرا زمینه ساز بروز این بیماری است؟
دکتر سید احسان محمدیانی نژاد در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، افزود: شیوع ام اس در کشور ما بسیار بالاست بگونهای که در گذشته ایران جزو کمربند سبز یا ایمن در برابر این بیماری به حساب میآمد، اما امروزه به یکی از سه کشور خاورمیانه که بیماری ام اس در آنها شیوع دارد مبدل شده است.
وی گفت: اگر چه علت اصلی بیماری ام اس هنوز مشخص نیست، اما عواملی، چون غربی شدن زندگی، استرس، کمبود ویتامین D، زمینه ژنتیک، مصرف سیگار و چاقی زمینه بروز «ام اس» را تشدید میکند.
محمدیان نژاد با بیان اینکه البته این عوامل حلقههای یک زنجیره اند و نمیتوانند به تنهایی عامل بروز ام اس باشند گفت: همچنین پرهیز از آفتاب و استفاده مداوم از ضد آفتاب، موجب تشدید کمبود ویتامین D. میشود به گونهای که یک ضدآفتاب که ۳۰ SPF (اس پی اف ۳۰) دارد جذب ویتامین D. را تا ۹۰ درصد کاهش میدهد.
این فلوشیپ بیماری ام اس افزود: خوشبختانه در درمان بیماری ام اس نسبت به جهان عقب نیستیم و داروهای ایرانی و خارجی پوشش کافی را برای درمان این بیماری ایجاد کرده است.
آنچه مسلم است هنوز علت اصلی بروز این بیماری ناشناخته است و نمیتوان یک عامل را به عنوان علت اصلی بروز ام اس معرفی کرد، اما تغییرات زندگی ما ایرانیان باید به گونهای باشد که تا حد ممکن از ایجاد میانبر برای این بیماری جلوگیری شود و به نوعی با مقابله با سبک زندگی غربی بتوان احتمال بروز آن را به حداقل رساند.
اگر فکر می کنید مشکوک به بیماری ام اس هستید بخوانید