نشانه‌های سنگ کلیه درد در ناحیه پشت (کمی پایین‌تر) یا ناحیه لگنی و احتمالاً وجود خون در ادرار است. اغلب این حالت ارثی بوده و هم چنین می‌تواند در اثر عفونت‌ها یا داروها حاصل شود.
با آزمایش سنگ‌های کلیوی می‌توان تعیین کرد که کدام غذا باید در رژیم غذایی محدود شود.
سنگ‌ها معمولاً از نوع کلسیم و اگزالات هستند. دفع بیش از حد کلسیم ممکن است مربوط به نا هنجاری پاراتیروئید باشد اما ممکن است در اثر وجود بیش از حد پروتئین در رژیم غذایی نیز به وجود آیند.
از این رو توصیه میشود که دریافت پروتئین روزانه از طریق گوشت، مرغ و ماهی به 8 یا 7 انس (226-198 گرم) محدود شود.
اگزالات در تعدادی از غذاها موجود است. اما بر اساس نتایج یک مطالعه تنها تعداد اندکی از غذاها، به غیر از پروتئین، واقعاً میزان اگزالات ادراری را بالا می‌برند که شامل اسفناج، ریواس، چغندر، شکلات، چای، سبوس گندم، مغز دانه‌ها، انواع بادام، بادام زمینی و انواع توت هستند.
بهتر است که دریافت کلسیم از راه رژیم غذایی محدود نشود، زیرا دریافت کمتر کلسیم خطر تشکیل سنگ‌ها را افزایش میدهد.
کلسیم با اگزالات در روده پیوند شده و دفع می‌شوند. سدیم محرک دفع کلسیم است و بهتر است به 2500 میلی‌گرم در روز محدود شود.
کافئین دفع کلسیم را افزایش میدهد نوشابه‌های بسیار شیرین و آب مرکبات برای تشکیل سنگ‌ها عامل خطر شناخته شده‌اند.
نوشیدن آب در طول روز در رقیق سازی مواد معدنی ادرار بسیار مهم است، نوشیدن یک تا دو لیوان آب هر 4 ساعت یک بار توصیه میشود.
یک رژیم غذایی پرفیبر دفع ادراری کلسیم را کاهش میدهد.
با این حال، تعدادی از افراد کلسیم را به خوبی جذب نمی‌کنند از این رو مصرف مقدار زیادی فیبر منجر به کمبود کلی کلسیم میشود.
الف) مواد مغذی مفید برای سنگ کلیه
منیزیم- مصرف 400-200 میلی گرم از آن، به صورت سیترات همراه با وعده غذایی، خطر تشکیل سنگ را کمتر می‌کند.
ویتامین6B- مصرف 50-10 میلی گرم، سطح بالا رفته اگزالات ادراری را کاهش میدهد.
گلوکزامین سولفات- مصرف 60 میلی گرم از آن، سطح اگزالات ادراری را کاهش میدهد.
کندروایتین سولفات: مصرف 60 میلی گرم از آن، سطح اگزالات ادراری را کاهش میدهد.
ب) غذاهای مفید برای سنگ کلیه
میوه‌های تازه؛ آواکادو.
ج) گیاه درمانی مفید برای سنگ کلیه
گزنه دو پایه (Stinging nettle)، دم اسبی (Horsetail)، جعفری مدر هستند و از تشکیل سنگ پیشگیری میکنند.
خلوزید (Khella)، ریشه گراول (gravel)- حالب‌ها را شل میکنند و به سنگ‌ها اجازه عبور می‌دهند.
زرشک Berberis؛ شیرین بیان وحشی Sarsaparilla نیز مفیدند.
*متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگ‌رضا نیستانی