دختر که از خانه فرار می کند، فرق ندارد که زمانش چقدر باشد یک ساعت ، یک روز یا یک سال؛ انگ دختر فراری متوجه او می شود و از همه بدتر آسیب های بسیار جدی تر از نابسامانی مشکلات خانوادگی او را تهدید می کند.
از این رو ، فرار دختران از خانه همواره مورد توجه آسیب شناسان، جامعه شناسان، روانشناسان ، مددکاران اجتماعی و مسئولان ذیربط قرار گرفته است.
از همه بدتر این است که دختر فراری پس از فرار به دلیل مشکلات پیش آمده روی بازگشت به خانه را ندارد و اگر هم بازگردد معمولا خانه پذیرای او نیست، این مساله موجب شده تا سازمان بهزیستی کشور از سال ها پیش، مراکزی را برای نگهداری دختران راه اندازی کرده است.
سئوال های زیادی در مورد دختران فراری در اذهان عموم وجود دارد ، اینکه بعد از فرار چه اتفاقی برای دختران فراری از خانه می افتد؟ آیا راهی برای بازگشت این دختران به جامعه هست، چند مرکز برای نگهداری اینگونه دختران وجود دارد و چه خدماتی در این مراکز ارائه می شود و از همه مهم تر چه دلیلی باعث می شود یک دختر خانه و کاشانه -که قرار بوده امن ترین محل دنیا برای او باشد – را رها می کند و این دختران به چه مقصدی خانه خود را ترک می کنند.
نیاز به پاسخگویی به این سئوال ها و واکاوی وضعیت دختران فراری و خدمات ارائه شده به آنها ما را بر آن داشت تا با فریبا درخشان نیا مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت و گویی انجام دهد.
** مهم ترین دلایلی که باعث می شود دختران از خانه فرار کنند، چیست و طلاق والدین تا چه میزان در این امر موثر است؟
درخشان نیا: طلاق والدین در بروز و شیوع فرار دختران از خانه ، نقش بسزایی دارد. مشکلاتی مانند طلاق والدین، اعتیاد و مشکلات اجتماعی دیگر روی فرار دختران از خانه سایه می اندازد.
حتی سبک زندگی خانوادگی نیز در فرار دختران از منزل نقش قابل توجهی دارد. بطورمثال سبک تربیتی بسیار سختگیرانه برخی خانواده ها موجب فرار دختران از خانه می شود . متاسفانه این سختگیری ها بین برخی استان ها یا قومیت های خاص بیشتر است.
بخشی از علل فرار از خانه نیز به مشکلات شخصیتی خود مددجویان باز می گردد به این مفهوم که دختر یا زن از نظر شخصیتی به آن پختگی لازم جهت حل آگاهانه مسائل و مشکلات خود نرسیده و در واقع مهارت حل مساله آنها بسیار ضعیف است ودر این موارد سبک برخورد خانواده در تشدید یا کنترل مشکلات شخصیتی این افرادتاثیر بسزایی دارد.
**آیا می توان گفت داشتن والدین معتاد درصدر علل فرار دختران از خانه به شمار می رود؟
درخشان نیا: اعتیاد والدین یکی از عوامل خطر است. البته این مساله به آن معنا نیست که اعتیاد والدین شرط لازم وکافی برای فرار دختران از منزل است اما زمینه ساز مقوله فرار دختران از خانه به شمار می رود وتاثیرات چشمگیری بر افزایش آسیب در خانواده دارد و این مساله را در آمارها خیلی می بینیم.
**چقدر دوستی با جنس مخالف در فرار دختران از خانه ، تاثیرگذار بوده است؟
فرار دختران از خانه به صرف دوستی با جنس مخالف نبوده است و فرد فقط به این دلیل فرار نمی کند. بطورقطع نحوه برخوردهای خانواده در این زمینه تاثیرگذار است. نمی توانیم بگوییم دختری به صرف ارتباط با جنس مخالف از خانه بیرون می زند بلکه تجربه شرایط سخت در خانواده تاثیرگذار است.
بسیاری از دخترانی که از خانه فرار می کنند، تکانشی رفتار می کنند یعنی این دختران چون مهارت های حل مساله از جمله مهارت های کنترل خشم را ندارند، ممکن است تکانشی برخورد کنند.
حتی یک جر و بحث ممکن است موجب فرار دختر از منزل شده و اورا درگیر تجاربی کند که معمولا خانواده ها به راحتی آن را نمی پذیرند.
با توجه به فضای فرهنگی حاکم بر خانواده های ایرانی که غالبا سبک زندگی، پدرسالارانه و سختگیرانه است به نظر می رسد اگر آگاهی خانواده ها ارتقا داده شود ، می توانیم به خانواده سالم نزدیک شویم.
ساختار و کارکرد خانواده سالم تعریف شده است ؛ در خانواده هایی که دختران از خانه فرار می کنند، ساختار و کارکرد خانواده ها به هر دلیلی مختل شده است ؛ این دلیل می تواند اعتیاد یا طلاق باشد.
**فرار دختران از خانه چقدر به عوامل اقتصادی بستگی دارد ؟ آیا می توان گفت دختران فراری بیشتر از اقشار پایین جامعه هستند؟
درخشان نیا : متاسفانه فرار دختران از خانه به این مسائل بستگی دارد و فقر هم می تواند به این قضیه دامن بزند.
**هنگامی که دختران از خانه فرار می کنند ، چه برنامه هایی برای شناسایی زودهنگام آنان در گلوگاه هایی مانند ترمینال ها و پارک ها اندیشیده شده است؟
درخشان نیا: سازمان بهزیستی به کمک شهرداری در ترمینال ها ، نیروهایی برای شناسایی دختران فراری از خانه ، مستقر کرده است و سالیان سال است این تجربه را در این زمینه دارد چون یکی از گلوگاه های شناسایی دختران فراری ، ترمینال ها و پارک ها است.
ترمینال ها یکی از مکان هایی به شمار می رود که کارشناسان مربوطه برای شناسایی دختران فراری از خانه،در آنجا مستقر می شوند؛ حتی خودروهای اورژانس اجتماعی 123 یعنی گشت سیار بهزیستی نیز در مکان هایی که احتمال آسیب وجود دارد، مستقر هستند و خدمات را ارائه می دهند.
معمولا دختران وزنان در معرض آسیب های اجتماعی در شهرستان ها ، کلانشهرها از جمله پایتخت را به عنوان مقصدفرار از منزل انتخاب می کنند.
این نیروها در هر مکانی که فکر می کنند ممکن است دختران فراری به آن مکان ها بروند، حتی در حاشیه شهرها مستقر می شوند چراکه بهزیستی خدمات متنوعی از جمله اورژانس اجتماعی دارد.
علاوه بر ارائه خدمات در مراکز شبانه روزی به دختران فراری از خانه و حتی کودکان خیابان ، خدمات روزانه موثری با رویکرد کاهش آسیب در کنار خانواده در مراکز حمایتی وتوانمند سازی روزانه به آنها ارائه می شود تا آسیب های آنان به حداقل برسد.
**بعد از شناسایی دختران فراری ، چه اتفاقی برای آنان می افتد؟ این دختران در چه مراکزی نگهداری می شوند؟
درخشان نیا: 31 خانه سلامت و 26 مرکز بازپروری زنان در سازمان بهزیستی کشور برای حمایت از دختران و زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی فعالیت می کند. ازآنجائیکه میزان سن و آسیب های اجتماعی برخی دختران کمتر از سایر زنان می باشد ،خانه های سلامت در سال 78 راه اندازی شد تا زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی از این دختران تفکیک شوند هر چند که ممکن بود نوع مشکلاشان در کل ، یکسان باشد.
هم اکنون زنان آسیب دیده اجتماعی به مراکز بازپروری و دختران در معرض آسیب یا حتی آسیب دیده اجتماعی به خانه های سلامت ، ارجاع داده می شوند.
**دختران فراری چگونه به خانه های سلامت ارجاع می شوند ؟
درخشان نیا : ورودی تمام این زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی از مراکز مداخله در بحران های فردی یا اجتماعی یا همان اورژانس اجتماعی است.
این افراد هم می توانند به صورت خود معرف و هم از طریق سیستم ارجاع دستگاه قضایی یا انتظامی به مراکز بهزیستی ارجاع داده شوند.
**آیا دختران فراری از خانه همیشه در خانه های سلامت می مانند یا به خانه خود بازمی گردند؟
درخشان نیا: اولین نکته مورد توجه درباره زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی در مراکز بازپروری و خانه های سلامت در گام نخست، بحث بازپیوند آنان به خانواده و جامعه است.
به آن معنا که با مداخلات تخصصی و فوری کارشناسان بهزیستی در برخی موارد ، دختران و زنان آسیب دیده می توانند به خانواده بازگردند؛ درغیراینصورت این دختران و زنان به مراکز نگهداری بهزیستی یعنی مراکز بازپروری و خانه های سلامت ارجاع داده می شوند.
**چه برنامه هایی در مراکز نگهداری دختران ارائه می شود؟
درخشان نیا: در مراکز نگهداری ، برنامه و طرح های توانمندسازی –برنامه های روانی، جسمی و اجتماعی- برای زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی اجرا می شود.
در مراکز نگهداری ، کارشناسان روانشناسی، مددکاری، روانپزشک و کارشناس حقوقی روی سلامت روان و اجتماعی زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی کار می کنند و مسائلی مانند تحصیل ، حرفه آموزی ،اعتقادات معنوی ، مهارت های زندگی وسایرابعاد توانمندسازی آنان را مورد توجه قرار می دهند.
همزمان باتوانمند سازی فردی ، توانمند سازی خانواده به منظور برطرف کردن نقص ها و مشکلات خانواده -که بستر آسیب به دختر یا زن را مهیا کرده- نیز صورت می پذیرد.
تلاش برای بازپیوند این دختران یا زنان به خانواده در اولویت برنامه های ترخیص از مراکز نگهداری قرار دارد. در غیراینصورت ترخیص مستقل برای برخی از زنان ودختران آسیب دیده اجتماعی پس از توانمندسازی از جمله مداخلات تخصصی این مراکز، اتفاق خواهد افتاد.
همه زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی از خانه فرار نکرده اند بلکه ممکن است از زندان هم مراجعه داشته باشیم یا اینکه به صورت خود معرف یا از سیستم قضائی و انتظامی ارجاع شوند .
**دختران و زنان تا چه مدت می توانند در مراکز نگهداری بهزیستی بمانند؟
درخشان نیا: زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی به مدت 6 ماه تا یک سال در مراکز بهزیستی نگهداری می شوند و در این فاصله هم روی فرد و هم روی خانواده کار می شود.
دیدگاه سازمان نسبت به آسیب های اجتماعی ، یک دیدگاه کلی نگر ( holistic) است و و کل سیستم یعنی فرد ، توانمندی هایش ، خانواده و جامعه در نظر گرفته می شود.
یکی از وظایف مددکار اجتماعی شاغل در مراکز نگهداری ، توانمندسازی و کشف منابع اجتماعی هست تا از این طریق زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی به جامعه، بازپیوند شوند.
**آیا اخیرا برنامه جدیدی برای مراکز نگهداری زنان و دختران آسیب دیده داشته اید؟
درخشان نیا: همواره از گذشته برای کارشناسان بهزیستی ، دوره های آموزشی برای ارائه مهارت های زندگی به زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی وجود داشته اما از سال گذشته به این مساله به صورت تخصصی تر پرداخته شده است.
اکنون به مسائلی مانند بحث انتخاب و فرآیند حل مساله بیشتر پرداخته می شود و در حال تدوین راهنمای عمل مداخلات تخصصی برای زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی هستیم.
مسائل و آسیب های اجتماعی روزبروز درحال تغییر شکل است و به صورت های پیچیده تری خود را نشان می دهد، به همین دلیل نیازمند مداخلات تخصصی تری هستیم.
به مداخلات جدیدی مانند کاربرد تئوری انتخاب نیاز است؛ ما هر لحظه در زندگی در حال انتخاب کردن هستیم اما اگر بتوانیم بطور صحیح، اصولی و با آگاهی انتخاب کنیم بطورقطع کمتر اشتباه خواهیم کرد. این مداخلات تخصصی در قالب پروتکل به کارشناسان مربوطه ، ارائه خواهد شد.
**برای ارائه خدمات به زنان و دختران در مراکز نگهداری از چه نیروهایی استفاده می شود؟
درخشان نیا: مراکز نگهداری زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی، تخصصی هستند چون کارشناسان تحصیل کرده و مجرب در این مراکز فعالیت دارند و هرسال دوره های بازآموزی برای دست اندرکاران و کارشناسان این مراکز برگزار می شود بنابراین مداخلات آنان موثر خواهد بود.
دست کم یک مددکار و یک روانشناس در این مراکز فعالیت دارند ؛ تعداد دختران و زنان در این مراکز نیز حداکثر 20 نفر است وتلاش می شود تعداد دختران در خانه های سلامت ، 10 نفره باشد تا این مراکز شبیه خانه باشد و دختران آنجا احساس آرامش بیشتری داشته باشند.
در این مراکز ، روانشناس ، مددکار ، مربی شیفت ، روانپزشک ودر موارد لزوم پرستار و کارشناس مامایی فعالیت دارد تا خدمات تا خدمات روانی، اجتماعی وجسمی را حین دوره نگهداری حمایتی زنان و دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب های اجتماعی ارائه دهند.
**آیا قربانیان خشونت نیز در کنار سایر افراد خدمت می گیرند؟
درخشان نیا: با توجه به تجربیات دختران و زنان مراکز نگهداری، ممکن است آنان در بیرون از خانه یا حتی در خانه، مورد آزار روحی و جسمی قرار گرفته باشند. بنابراین سازمان بهزیستی در سال 92 -93 خانه های امن را برای قربانیان خشونت، پیش بینی کرد تا خدمات خود را به صورت اختصاصی تر ارائه دهد.
هم اکنون پنج خانه امن در سراسر کشور وجود دارد و در بقیه استانها مراکز مداخله در بحران عهده دار ارائه خدمات هستند و همچنین 15 استان در مرحله اول طرح آزمایشی راه اندازی خانه های امن قرار دارند و علاوه برآن، تقویت و توسعه این خانه ها در دستور کار قرار گرفته است.
با توجه به رویکرد کلانِ کوچک نمودن بخش دولتی وتقویت واعتماد به بخش خصوصی، برنامه برون سپاری فعالیت ها به بخش غیردولتی ذیصلاح براساس فرآیندهای لازم، تعریف شده وفیلترهای تخصصی ، مطرح و تشریفات اداری و تخصصی آن، پیش بینی شده که امیدواریم تا دو ماه آینده بتوان مساله برون سپاری فعالیت های مربوط به خانه های امن را ابلاغ کرد و ضریب نظارت وجذب نیروهای تخصصی بر فعالیت های این حوزه از آسیب های اجتماعی افزایش خواهد یافت.
**کسانی که از خانه فرار نکرده باشند اما مورد آسیب –مانند تعرض – قرار گیرند نیز آیا تحت پوشش بهزیستی قرار خواهند گرفت؟
درخشان نیا: معمولا سیستم قضایی در این موارد مداخله می کند و برای مرتکبین خشونت یا مجرمین، پرونده شخصیت تشکیل می شود و در صورت ارجاع به بهزیستی، مراکز شبانه روزی و روزانه خانه سلامت وبازپروری زنان در راستای حمایت از آنها با رویکرد فعال به جای رویکرد غیر فعال خدمات تخصصی خود را ارائه می کنند.
در واقع شناسایی این افراد وظیفه سازمان بهزیستی نیست.
**چند درصد ترخیص دختران فراری از مراکز نگهداری به آغوش خانواده خواهد بود؟
درخشان نیا: بیش از 50 درصد دختران نگهداری شده در مراکز به آغوش خانواده بازمی گردند.
گزینه اول ترخیص ها، بازگشت به خانواده است ، یعنی بعد از ارائه حمایت های روانی و اجتماعی به فرد وخانواده با رویکرد بازپیوند به خانواده، ترخیص صورت می پذیرد.
اغلب، دخترانی که از خانه فرار می کنند ، فرآیند حل مساله را نمی دانند ، سبک زندگی خاصی دارند ، در بسیاری از مواقع با ارائه یک آگاهی موثر و آموزش های لازم می توان شاهد تغییرات مثبتی در خانواده و فرد بود .
**آیا تاکنون با موردی روبرو شده اید که پسر از خانه فرار کرده باشد؟
بله ، این مساله پیش آمده که پسر نیز از خانه فرار کرده باشد اما قضاوت منفی از فرار پسران به تناسب سن ورویکرد تفکری خانواده خیلی کمتر است. تقریبا می توان گفت کسی به آن توجه نمی کند. در اذهان عمومی این تصور وجود که این پسر مستقل شده و دنبال اشتغال است.
**آیا پسران فراری نیز مانند دختران فراری در معرض آسیب قرار دارند؟
درخشان نیا: این پسران حتما آسیب می بینند . حتی می توانند مورد تعرض و انواع سوء استفاده قرار گیرند. ما بین کودکان خیابان و کار -که از خانه بیرون هستند-، این مساله را داریم؛ البته اغلب این کودکان ، خانواده دارند و به همین علت است که طرح حمایتی آموزش کودک و خانواده پیش بینی شده تا این کودکان، بصورت روزانه ، خدمات بگیرند و خانواده توانمند می شود. اما این کودکان را در مراکز جداگانه نگهداری نمی کنیم.
**ترخیص ها تا چند درصد موفق است؟
درخشان نیا : ترخیص دختران و زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب بسیار موفق است و سازمان بهزیستی انصافا برغم همه مشکلات از جمله کمبود اعتبار، خوب از این کودکان و دختران جامعه هدف حمایت می کند.
برای ساماندهی و توانمندسازی دختران از بخش دولتی و غیردولتی و مشارکت های مردمی کمک گرفته میشود. درصدی از دختران ما ازدواج کردند و انصافا هم ازدواج های خوبی داشتند.
تیم تخصصی مراکز آنان را درفرآیند انتخاب همسر، برگزاری مراسم ازدواج ، تامین جهیزیه و تامین سیسمونی -در صورت تولد فرزند- ، حمایت می کند. در واقع سازمان بهزیستی به چشم یک خانواده به این افراد نگاه می کند و درواقع نقش جایگزین وجبران خلاء بد کارکردی خانواده را ایفا می کند.
به جرات می توان گفت میزان موفقیت تمام خدمات بهزیستی از جمله در زمینه دختران و زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب و خانه های سلامت و مراکز بازپروری بالا است.
موفقیت در اینجا به معنای بازگرداندن این دختران به زندگی سالم و عادی است. تمام کسانی که در این مراکز کار می کنند برغم همه سختی ها با علاقه در جهت کمک به ایجاد یک زندگی اجتماعی خوب و لذت بخش تلاش می کنند.
مددجویان از روز اول که وارد این مراکز می شوند ممکن است انواع و اقسام آسیب های اجتماعی را تجربه کرده و حتی ممکن است مبتلا به مشکلات روحی و روانی شده باشند. چراکه کلیت روح و روان انسان به عنوان یک سیستم، تحت تاثیر هر متغیری که بخواهد زندگی و هدف او را به هم بریزد، قرار می گیرد.
اما مداخلات تخصصی کارشناسان بهزیستی باعث می شود که دختران و زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب بعد از طی دوره بازپروری –که می تواند 6 ماه تا یک سال باشد- به آرامش ودرعین حال آگاهی بیشتری دست پیدا کرده و می توانند به عنوان یک فرد اجتماعی مناسب در جامعه زندگی کنند. هرچند انگ هایی نیز ممکن است در جامعه – نسبت به این دختران یا زنانی که از مراکز بازپروری ترخیص شده اند-، وجود داشته باشد.
برخی افراد جامعه ممکن است نگا ه و قضاوت منفی به این زنان و دختران داشته باشند که به صورت باید روی این مساله کار کرد.
رسانه ها به ویژه صدا و سیما تا حد زیادی می تواند در آگاه سازی جامعه در این زمینه ، کمک کننده باشد. صدا و سیما باید همکاری بیشتری با بهزیستی داشته باشد درصورتیکه تصور می شود محدودیت هایی در این زمینه دارند.
**آیا تعداد مراکز کافی است؟
درخشان نیا: تعداد مراکز نگهداری دختران و زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب در حال حاضربه تناسب آمارخدمت گیرندگان موجود کافی است وهر زمان که نیاز به افزایش کمی وجود داشته باشد این امر صورت خواهد پذیرفت؛ همانگونه که براساس تشخیص سازمان،خانه های سلامت به بستر خدمات رسانی تخصصی افزوده شد.
اکنون سیاست سازمان بهزیستی این است که خدمات روزانه خود را ایجاد و توسعه دهد به آن معنا که فرد در کنار خانواده خود زندگی کند و نیاز به نگهداری کنار کارشناسان بهزیستی نداشته باشد و درعین حال همان خدمات تخصصی را بتواند در طول روز دریافت کند.
**آیا آمار دختران فراری به اندازه ای قابل توجه است که به عنوان یک آسیب اجتماعی جدی در دستور کار متولیان امر قرار گیرد؟
درخشان نیا: بستگی به این دارد که تعریف ما از آسیب اجتماعی چه چیزی باشد. معیارهای مختلفی برای اینکه یک پدیده را آسیب اجتماعی یا مساله اجتماعی بدانیم، وجود دارد. چون رویکردها فرق دارد . تعداد و گسترش و فراوانی پدیده یکی از معیارهای تعیین آسیب اجتماعی به شمار می رود.
اما یکی دیگر از این معیارها، شدت و پیامدهای پدیده است و اینکه سیاستگذاران اجتماعی با توجه به فرهنگ جامعه چگونه به این موضوع نگاه می کنند.
ما هنوز فکر می کنیم فرار از خانه یک مساله اجتماعی است . چون این پدیده با آینده فرد و خانواده بستگی دارد و حتی می تواند پیامدهای دیگری در پی داشته باشد . بطورمثال فرد، مورد تعرض واقع می شود و این مساله ، آسیب های فراوان دیگری به همراه دارد .
یا ممکن است دختران و زنان فرار کرده از خانه، بارداری های ناخواسته داشته باشند یا تعداد بچه هایی که حاصل این رابطه – البته نمی توان اسم خاصی روی آن گذاشت- ، قابل تامل است. چراکه کودک به دنیا آمده، بچه ای است که فاقد هویت لازم است.
در بسیاری از مواقع ، دختران نمی توانند از این کودکان نگهداری کنند و این بچه ها وارد چرخه بهزیستی می شوند.
**آمار اینگونه کودکان چگونه است؛ چه تعداد از دختران فراری دچار بارداری های ناخواسته می شوند؟
درخشان نیا: تعداد کودکان حاصل از بارداری های ناخواسته زنان و دختران آسیب دیده ، چندان زیاد نیست اما حتی کم آن نیز زیاد است .
**وضعیت ابتلا به بیماری هایی مانند ایدز بین دختران فراری چگونه است؟
درخشان نیا: درصد کمی از دختران و زنان فراری به این بیماری مبتلا می شوند که به هرحال قابل بررسی ونیازمند ارائه خدمات تخصصی هستند.
بسیاری از این دختران ، تجربه اعتیاد را نیز دارند و صرفا بحث رابطه نیست ، این دختران تجربه سوء مصرف مواد حتی مواد صنعتی را دارند و همین قضیه موجب می شود تا متاسفانه میزان آسیب پذیری آنان در بیماری های واگیر یا بیماری های مقاربتی خیلی زیاد شود.
**آیا شماره تماس خاصی برای معرفی دختران در معرض آسیب به مراکز بهزیستی وجود دارد؟
درخشان نیا: تلفن اورژانس اجتماعی با شماره 123 خدمات خود را به دختران و زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب ارائه می دهد. چراکه اورژانس اجتماعی ، طرح مادر بوده و ورودی خدمات دیگر سازمان به شمار می رود.
**آیا اعتبارات مراکز نگهداری کافی است؟
درخشان نیا: اعتبارات دولتی در این زمینه کافی نیست. باید روی مشارکت های مردمی بیشتر کار کنیم. مردم می توانند با نیت خاص خود پول به حساب مشارکت های مردمی بهزیستی واریز کنند یا حتی می توانند بطور مستقیم با مراکز بهزیستی در ارتباط باشند و در رابطه با مایحتاج روزانه دختران آسیب دیده یا در معرض آسیب یا در بحث تامین جهیزیه یا حتی اشتغال آنان کمک کنند .
با این وجود صرفا مشارکت های مردمی را پول نمی بینیم . خدماتی که به دختران و زنان آسیب دیده و در معرض آسیب ارائه می شود، هزینه بر است بطورمثال مردم می توانند در تمام فرآیندها مانند کاریابی یا حرفه آموزی این زنان و دختران ، کمک کنند.
معتقدم که روی مسئولیت پذیری اجتماعی نیز باید بیشتر کار شود تا شهروندان بتوانند نقش فعال در بحث شهروندی داشته باشند و موثرتر باشند . مشارکت مردم حتی می تواند در تکوین شخصیت خود دختران و زنان آسیب دیده و در معرض آسیب ، موثر باشد.
**و صحبت پایانی ؟
درخشان نیا: بهزیستی هرچقدر جلوتر می رود باید خدمات خود را تخصصی تر کند. بطورمثال خانه های امن به عنوان فعالیت کمکی ومکمل سایر فعالیت ها راه اندازی شده اند. یعنی زنانی که تحت خشونت خانگی قرار گرفته ا ند و کاملا متفاوت با قضیه دختران فراری می باشند– نباید در کنار هم زندگی کنند به همین علت بحث خانه های امن مطرح و این مراکز راه اندازی شد.