غش کردن را بیهوش شدن و از دست دادن موقت هوشیاری به طور ناگهانی و بـرای مدتی کوتاه در نتیجه نرسیدن خون کافی به مغز تعریف میکنند. بسیاری از ما در طول زندگی شاهد از حال رفتن یا به اصطلاح غش کردن اطرافیان و نزدیکان خود بودهایم. هنگامی که جریان خون به مغز کم شود، مغز کنترل خود را روی اعضای بدن از دست میدهد و قدرت و هوشیاری اش کم شده یا از بین میرود و فرد غش میکند.
اگر غش کردن با یک مشکل جدی پزشکی همراه نباشد، این عارضه معمولا بعد از چند ثانیه یا چند دقیقه برطرف شده و فرد دوباره هوشیار می شود.
سنکوپ وازوواگال: رایجتری نوع غش کردن است و زمانی رخ میدهد که عصب واگ تحریک شده باشد و فرد را دچار ضعف و غش کند. این نوع سنکوپ بیشتر در افراد نوجوان یا مسن خود را نشان میدهد. واکنش وازوواگال عود کننده بوده و معمولاً زمانی رخ میدهد که فرد در معرض یک محرک خاص قرار گیرد. ایستادن طولانی، استرسها و هیجانات روانی و گاها محرکهایی از قبیل دیدن خون، ادرار کردن و یا اجابت مزاج به صورت متناقض باعث کاهش ضربان قلب و افت فشار خون و در نتیجه سنکوپ میشود.
علائم: فرد قبل از غش علائمی مانند سرگیجه، تهوع، احساس گرما یا سرمای شدید همراه با عرق، ضربان قلب سریع، افزایش تنفس، صدای زنگ در گوش، احساس ناراحتی قلب، گیجی، ناتوانی در صحبت کردن و عصبی بودن را از خود نشان میدهد. بیهوش شدن معمولاً زمانی اتفاق میافتد که فرد در حالت ایستاده است. به سنکوپ وازوواگال، «سنکوپ موقعیتی» هم میگویند.
سنکوپ وضعیتی: وقتی فردی ناگهان از حالت خوابیده بلند میشود و میایستد، دچار کاهش ناگهانی فشارخون میشود که همان افت فشارخون وضعیتی (ارتواستاتیک) نام دارد. این حالت در افرادی رخ میدهد که مدتهای طولانی در بستر ماندهاند. البته تعریق زیاد، از دست دادن خون، کم خونی شدید، کم آبی بدن، اسهال، استفراغ و مصرف داروهای مُدر نیز از دیگر علتهایی است که باعث وقوع این نوع سنکوپ میشود.
درمان سنکوپ: صرف نظر از علت غش کردن، کمک فوری به فردی که غش کرده است شامل انجام این موارد ضروری است:
فرد را به پشت بخوابانید و به او استراحت دهید
لباسهای تنگ او را خارح کنید
اکسیژن کافی به او برسانید
پاهای او را بالا ببرید
در صورت نیاز، تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی به او بدهید
نبض و فشار خون او را چک کنید
اگر فرد بعد از چند دقیقه هیچ علامتی نداشت، به آرامی او را کمک به ایستادن کنید
اگر علائم غش عود کرد، مجدداً به او اجازه بدهید که علائمش فروکش کند. اگر فرد بعد از چند دقیقه هوشیاریاش را به دست آورد، علت غش او احتمالاً «سنکوپ وازوواگال» است ولی اگر مطمئن نیستید، حتماً با اورژانس تماس بگیرید
اگر در اثر غش کردن و زمین خوردن فرد دچار آسیبهایی شده، هر نوع کوفتگی، کبودی یا جراحت را مداوا کنید و اگر این صدمات جدی است از اورژانس تقاضای کمک کنید
هر کدام از علائم مانند ضعف عضلانی یا خواب رفتگی اندام بیمار، میتواند نشانهای از یک بیماری زمینهای باشد که باید به دقت توسط متخصصان بررسی شود:
اگر فرد چند دقیقه قبل از غش، علائم قلبی مانند تپش قلب داشت، نیاز به ارزیابی فوری قلبی دارد
اگر غش بعد از ورزش رخ داد میتواند یک نوع «سنکوپ وازوواگال» باشد اما برخی از موارد نیز نشانههای قلبی مطرح هستند که میتوانند خطر مرگ ناگهانی هنگام ورزش در آینده را افزایش دهند
سردردهای شدید قبل از غش میتواند نشان دهنده میگرن یا سکته مغزی باشد
دو بینی نیز حاکی از سکته مغزی، میگرن یا تومور مغزی میتواند باشد
اگر غش همراه با شکم درد باشد، آنوریسم آئورت را میتوان مطرح کرد. وضعیتی که نیاز به انتقال فوری بیمار به بیمارستان را دارد
منبع: آشپزباشی
قرص هایی که موجب ایست قلبی و مرگ می شوند!