شکوفه اویار حسینی کارشناس ارشد مشاوره خانواده بیان کرد: جویدن جداره دهان یکی از عادات غلطی است که در نتیجه استرس و اضطراب بروز پیدا می‌کند. این رفتار در حیطه روانپزشکی جز رفتارهای وسواسی-اجباری طبقه بندی می‌شود.
وی اظهار داشت: در اثر جویدن جداره دهان دندان‌ها با پوسته لب تماس برقرار می‌کنند که این امر باعث خراشیدگی دهان و زخم شده و با کندن لایه روی زخم این ضایعات عمیق‌تر می‌شوند؛ بنابراین افرادی که به طور مستمر پوسته لب خود را می‌جوند در معرض ابتلا به زخم‌های دهانی غیر قابل درمان و در موارد شدید و نادر سرطان دهان قرار می‌گیرند.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده در خصوص میزان شیوع رفتارهای وسواسی-اجباری عنوان کرد: میزان شیوع این رفتار‌ها پس از سن ۳۵ سالگی نادر است و این عادت‌ها در دوران کودکی و نوجوانی بیشتر در پسران مشاهده می‌شود و در دوران نوجوانی و جوانی تا ۳۵ سالگی در دختران از شیوع بالایی برخوردار است.
اویارحسینی در خصوص روش‌های ترک عادت جویدن جداره دهان افزود: اشخاصی که دچار این عادت هستند باید در مرحله نخست به دندانپزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز از یک محافظ که جسمی نیمه سخت است به منظور جلوگیری از سایش دندان‌ها به هم استفاده کنند. همچنین این محافظ مانع از برخورد تیزی دندان‌ها با جداره داخلی دهان نیز می‌شود.
وی عنوان کرد: به دلیل اینکه جویدن جداره دهان در زیر مجموعه رفتارهای وسواسی- اجباری قرار می‌گیرد، بنابراین فرد با وجود اینکه می‌داند این یک رفتار ناکارآمد است، ولی به خاطر اجبار و فشاری درونی اقدام به انجام آن می‌کند.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده توصیه کرد: اشخاصی که پوست لب خود را می‌جوند باید برای ترک این عادت به روانشناسانی که رویکرد درمانی آن‌ها رفتار درمانگر بوده مراجعه کنند.
اویارحسینی با اشاره به اهمیت مصاحبه انگیزشی در ترک عادت جویدن جداره دهان تصریح کرد: هدف از انجام مصاحبه این است که فرد به لزوم ترک این عادت پی برده و بداند که انجام این رفتار چه صدماتی را به روابط فردی و اجتماعی وی وارد کرده است.
وی اظهار داشت: مشاور جنبه مثبت ترک عادت را به مراجعه کننده تذکر داده و به فرد می‌گوید که اگر این رفتار را انجام نمی‌داد به چه موفقیت هایی دست پیدا می‌کرد در نتیجه این امر در شخص ایجاد انگیزه می‌کند.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده افزود: در مرحله بعد و به کمک خود شخص با رویکرد ثبتی- نگارشی موقعیت‌های زمانی و مکانی که در آن زمان‌ها فرد جویدن جداره دهان را انجام می‌دهد شناسایی شده و از طریق جداول علت یابی دلایل پیدایش و تداوم این عادت مشخص می‌شود.
اویارحسینی با بیان اینکه در زمان انجام عادت برای مثال ناخن جویدن یا جویدن جداره دهان انجام رفتار جایگزین ضروری است، عنوان کرد: هنگامی که وسوسه انجام این کار به ذهن فرد خطور می‌کند باید به مدت حداقل ۲ دقیقه رفتار جایگزین را به همراه تنفس دیافراگمی انجام دهد؛ بنابراین با پیروی از این شیوه به احتمال بالای ۸۰ درصد دیگر آن عادت را در آن موقعیت انجام نمی‌دهد.
وی تاکید کرد: اشخاصی که عادت به جویدن جداره دهان دارند به صورت ژنتیکی، تربیتی یا محیطی مستعد اضطراب هستند بنابراین انجام روزانه ریلکسیشن (تن‌آرامی) به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه دراین گروه از افراد ضروری است.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده تصریح کرد: انجام فعالیت‌های شاد و لذت بخش که در آن سطح هورمون سروتونین (شادی) و هورمون آدرنالین (هیجان) فرد افزایش پیدا می‌کند نیز سبب کاهش اضطراب و استرس شده که نقش موثری در ترک عادت جویدن جداره دهان و لب دارد. همچنین احتمال بروز این عادت در خانواده هایی که سابقه خانوادگی و فامیلی وسواس فکری و عملی در آن‌ها وجود دارد، بیشتر است.
اویارحسینی بیان کرد: فرزندانی که در دوره کودکی یا نوجوانی نیازهای جسمیشان به موقع و به اندازه برطرف نشده نیز بیشتر امکان دارد که دچار عادت جویدن جداره دهان شوند.
وی افزود: انسان پنج نیاز هیجانی دارد که نیاز به دوست داشته شدن غیر شرطی (نیاز به محبت)، احساس امنیت، داشتن حس توانمندی، استقلال و کفایت، نیاز به تفریح و احتیاج به ناکامی به هنگام از جمله این نیاز‌ها محسوب می‌شوند که نیاز به ناکامی به موقع باید از سن سه سالگی به کودکان آموزش داده شود. سبک فرزندپروری سهل گیر یا سخت‌گیر به این نیازهای پنج گانه انسان آسیب می‌زند.
اویارحسینی یادآور شد: در صورتی‌که کودکی به عادت جویدن جداره دهان دچار است والدین باید از سرزنش و تحقیر کردن وی اجتناب کرده، زیرا منع کردن کودک از انجام این رفتار این حس را در وی ایجاد می‌کند که انسانی دوست داشتنی نیست. همچنین سبب تقویت احساس گناه در کودک نیز می‌شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران