خودبینی ماهانه
انواع سرطان پوست، تقریبا همیشه قابل علاج است به شرط آنکه در اوایل بروز و شروع پراکندگی شناسایی شوند. به‌همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند هر ماه یک بار به‌صورت دقیق، پوست بدن خود را وارسی کرده و هر مورد تازه ایجاد شده در آن را جدی بگیرید.
برای اولین بررسی پوست بدن باید به این نکات توجه کنید:
– حمام کنید تا پوست‌تان تمیز و عاری از هر نوع آلودگی و عرق باشد.
– در اتاقی با نور طبیعی قرار بگیرید.
– مقابل آینه بایستید و از بالاترین قسمت بدن که سر است، شروع کنید. شاید برای‌تان جالب باشد که بدایند سرطان پوست کف سر یکی از شایع‌ترین انواع کشنده سرطان پوست است! برای این کار کافی است موها را شانه کرده و به کمک همان شانه یا هر وسیله دیگر موها را کنار زده یا بلند کنید و کف سر را به خوبی ببینید. هر تغییر رنگ، خال، لک و حتی ریزش موی نقطه‌ای جدید را مورد توجه قرار دهید. برای بررسی دقیق بخش‌های ناپیدای کف سر می‌توانید از فرد دیگری کمک بگیرید.
– قسمت‌های مختلف صورت را همراه با ضربه‌های آرام پوستی معاینه کنید. ورم‌ها، خشکی غیرمعمول، خارش‌های همراه با پوسته‌پوسته شدن سطحی و لک‌های بزرگ شونده همگی از موارد مشکوک در صورت هستند.
– در اولین معاینه ممکن است موارد بسیار زیادی به چشم بیایند که نگران‌کننده باشند ولی با دانستن نکات کلیدی، موارد مشکوک قابل شناسایی هستند، پس نگران نباشید.
دست‌ها، انگشتان و کف دست خود را به دقت بررسی کنید.
– نواحی که کمتر در معرض دید هستند کمتر هم بررسی می‌شوند و نباید فراموش کرد که از مناطق شایع بروز بیماری‌های پوستی هستند پس از همراه یا پزشک بخواهید به دقت بررسی شوند.
– پا، از جمله ناخن پا، کف پا و فضاهای بین انگشتان را به دقت بررسی کنید.
– به طور کلی قسمت‌هایی از بدن که بیشتر از همه در معرض نور خورشید قرار دارند همیشه به‌عنوان آسیب‌پذیرترین اندام‌ها مورد توجه قرار می‌گیرند. شما نیز برای بررسی این موارد به معاینه ماهانه اکتفا نکنید و این بخش‌ها را با حوصله و تکرار بیشتری بررسی کنید.
پیگیری به کمک تکنولوژی
این لازم است که شما در هر معاینه خال‌ها و لک‌های همیشگی و مادرزادی پوست خود را ببینید.
این دیدن به تنهایی کافی نیست و باید همیشه توجه ویژه‌ای به ابعاد، رنگ، تقارن، موی روییده شده و حال پوست روی آن داشته باشید.
توصیه می‌کنیم برای این کار از نقاط مشکوک یا همیشگی عکس تهیه کنید تا در بررسی‌های آینده تغییرات مشخص شود. بین سایت‌های مخصوص سلامت، نرم‌افزارهای ویژه با نقشه کاملی از پوست بدن هست که می‌توانید آن را دانلود کنید و به کمک برنامه‌های مرتبط با آن اطلاعات و ویژگی‌های خاص هر نوع لک یا زائده پوستی دیگر را ثبت و ضبط کنید و از آن به‌عنوان یک مرجع معتبر برای بررسی‌های ماهانه استفاده کنید.
در مواردی، نرم‌افزارها می‌توانند در صورت مشکوک بودن موارد ثبت شده به کاربر هشدار مراجعه به پزشک بدهند.
این علائم را هم بررسی کنید
از ابتدای تاریخ زیبایی‌شناسی در تمدن‌های مختلف و توجه به زیبایی همیشه وجود یک خال یا لکه خاص روی صورت مورد توجه، علاقه و گاهی وحشت و قدرت بوده است! اما آنچه نگران‌کننده است اینکه همین خال‌های جذاب و زیبایی‌بخش ممکن است در طولانی‌مدت عامل اصلی ایجاد و ظهور بیماری‌های سختی باشند. برای اینکه خیال‌تان بابت خال‌های زیبای صورت‌تان راحت شود به این نکات دقت کنید.
به طور کلی، خال‌های طبیعی یا خال ملانوسیتیک این ویژگی‌ها را دارند:
– متقارن هستند یعنی از یک نقطه در مرکز خال، دو طرف کاملا قرینه هستند. این خال‌ها گرد یا بیضی شکلند.
– لبه‌های خارجی خال به طور منظم و به خوبی تعریف شده است. این مرز بین خال و پوست یک دست و بدون لرزش و تیزی است.
– رنگ این خال‌ها یک دست بوده و معمولا قهوه‌ای مایل به زرد، قهوه‌ای یا به رنگ پوست هستند.
– قطر یا اندازه آنها معمولا 6میلی‌متر یا کوچک‌تر است.
– خال‌های طبیعی بدن هر فرد معمولا شبیه هم هستند که در همان اندازه در بخش‌های مختلف دیده می‌شوند.
– این خال‌ها بیشتر در بخش‌هایی از پوست متمرکز شده‌اند که زمان طولانی‌تری درمعرض نور آفتاب قرار دارند مثل صورت، تنه و بازوها.
– این خال‌ها معمولا از 35 تا 40سالگی رشد و نمود بیشتری پیدا می‌کنند.
– کک و مک‌های قهوه‌ای روشن که بین افرادی با موهای قرمز و پوست زرد رنگ به وفور دیده می‌شوند، طبیعی‌ترین عکس‌العمل پوست نسبت به اشعه ماوراءبنفش خورشید است و معمولا در بررسی‌های ابتدایی مهم و نگران‌کننده نیستند.
خال‌های هشداردهنده
توجه به علائم هشداردهنده جدی از توسعه ملانوم یا سرطان شایع پوستی جلوگیری می‌کند.
خـــــارش، خونریزی، پوسته‌پوسته شدن، درد، ارتفاع، تورم، ترشح، زخم و رنگ سیاه و سفید مایل به آبی خال‌ها از مهم‌ترین دلایلی است که باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید. در این موارد هیچ کسی به اندازه یک متخصص پوست نمی‌تواند در درمان و پیشگیری از ابتلا به سرطان پیش رونده پوستی به شما کمک کند. افرادی که در یک یا دو نسل قبل از خود نمونه‌هایی از ابتلا به ملانوم را دارند در ریسک ابتلا به این بیمار قرار دارند.
ویژگی خال‌های مشکوک
– شکل آنها اغلب نامتقارن است.
– لبه‌های خال، محو و نامنظم است.
– رنگ خال در سطح آن متفاوت است. قهوه‌ای مایل به زرد، قهوه‌ای، قهوه‌ای تیره، قرمز، آبی یا سیاه و سفید.
– این موارد مشکوک معمولا بزرگ‌تر از 6میلی‌متر هستند ولی موارد کوچک‌تری هم دیده شده است.
– اغلب در پشت قفسه سینه، شکم و هر جای دیگر بدن دیده می‌شوند.
– افرادی که 10عدد یا بیشتر از این تعداد خال گوشتی در بدن‌شان دارند، 12برابر بیشتر از سایر افراد درمعرض خطر ابتلا به ملانوم قرار دارند.
– خال‌های گوشتی نشانه مهم‌تری از بروز این بیماری است و وراثت در آن نقش مهمی دارد. متاسفانه خال‌های گوشتی با ریسک بالای سرطان بین خانم‌ها بیشتر رواج دارد.
– افرادی با خال‌های دیسپلاستیک باید نسبت به محافظت خود در برابر آفتاب دقت و توجه بیشتری داشته باشند. این افراد باید پوست خود را حداقل یک‌بار در ماه به صورت دقیق و مستند بررسی کنند و توجه ویژه‌ای به غربالگری حرفه‌ای توسط پزشک داشته باشند.
فراموش نکنید هر گونه خال یا نقطه رنگدانه‌ای که تغییراتی در اندازه، شکل یا رنگ داشته یا با شروع خارش، پوسته شده یا خونریزی پیدا می‌کند باید به‌عنوان یک ملانوم مشکوک درنظر گرفته شود.
بررسی کودکان
شیوع سرطان و البته بیماری‌های بدخیم پوستی بین کودکان بسیار کم و در مواردی نادر است ولی این باعث نمی‌شود که به این مورد دقت نداشت.باید توجه داشت که تغییر در تعداد و شکل و اندازه خال‌ها و لک‌های طبیعی و نوزادی کودکان نیز باید مورد توجه قرار گیرد و مانند همه علائم مشکوک در افراد بزرگسال، بررسی تخصصی شود. ملانوم یا سرطان پوستی که در کودکی شناسایی نشود، می‌تواند در نوجوانی کشنده باشد. باتوجه به رشد کودکان و کشیده و گسترده شدن پوست، ممکن است ابعاد خال‌ها تغییر کند. این تغییرات را یادداشت و حتما راجع به آن با پزشک مشورت کنید.
منبع: مجله سیب سبز