مراقب قلبتان باشید
وقتی از رژیم پروتئین پیروی میکنیم، منابع پروتئینی عموما در کنار آن چربیهای اشباع مثل شیر که یک منبع پروتئینی خوب است هم وجود دارد، اما در کنار چربی شیر، چربی اشباع یا گوشتها معمولا در کنار آن چربی وجود دارند که مصرفشان زیاد است. این روند اولا باعث بالا رفتن کلسترول خون فرد شده، ثانیا میتواند زمینهای برای بیماریهای قلبی-عروقی را فراهم کند.
به کلیههایتان فشار وارد نکنید
دومین عارضه و آسیبی که رژیمهای پروتئینی برای فرد در پی دارد، بخش نارسایی کلیه است. وقتی پروتئین را دریافت میکنیم، از طریق کلیه فیلتر شده و مازاد آن دفع میشود. حالا تصور کنید فردی که از این رژیم تبعیت میکند یعنی روزانه دو تا سه برابر بیشتر از حالت عادی بدن پروتئین دریافت میکند. بدن طبق روال همیشه میزان موردنیاز را دریافت میکند و مابقی را دفع میکند اما چون میزان دفع پروتئین زیاد است به کلیه فشار وارد میشود. در صورت ادامه این روند ممکن است عواقب جبرانناپذیری مثل نارسایی کلیه و درنهایت دیالیز بهدنبال داشته باشد.
پوکی استخوان، در کمین تان است
سومین عارضه خیلی جدی که رژیمهای پروتئینی دربر دارند، بحث پوکی استخوان یا همان استئوفروز است. وقتی پروتئین را زیاد مصرف میکنیم، پروتئین برای متابولیسم یا سوخته شدن در بدن، کلسیم را با خود همراه میکند، بنابراین وقتی میزان درصد پروتئین دریافتی ما زیاد شود، برداشت کلسیم هم از روی استخوانها بیشتر میشود که این بیشتر شدن برداشت کلسیم، فرد را مستعد به استئوفروز یا پوکی استخوان میکند.
به کلیهتان سنگ نیندازید
چهارمین عارضهای که برای رژیمهای پروتئینی قائل هستیم، بحث سنگهای کلیوی است. به این نکته اشاره شد که با دریافت زیاد پروتئین، کلسیم هم به مراتب از روی استخوان برداشته و از بدن دفع میشود، بنابراین میزان دفع کلسیم افزایش پیدا میکند و باعث میشود به مرور در کلیه سنگ تشکیل شود، بنابراین افرادی که رژیم پروتئینی میگیرند، میزان سنگهای کلیوی، بهخصوص سنگهای کلسیمی افزایش جدی پیدا میکند.
نقرس را جدی بگیرید
پروتئین برای متابولیزه شدن تبدیل به کراتین و اسیدفولیک میشود، بههمین دلیل با افزایش پروتئین دریافتی احتمال بروز نقرس در افراد افزایش پیدا میکند. نقرس نوعی بیماری متابولیک است که از جمع شدن اسید اوریک در بدن ایجاد شده و بهصورت رسوبات بلورین در مفصلها جمع میشود. نقرس یکی از انواع بیماریهای ورم مفاصل است که با درد همراه بوده و باعث قرمزی، متورم و گرم شدن، درد و التهاب یک یا چند مفصل شده که بیشتر در انگشت شست پا، پاشنه پا، قوزک پا، زانو و آرنج ظاهر میشود، بنابراین افرادی که رژیم پروتئینی میگیرند احتمال بروز نقرس هم در آنها افزایش پیدا میکند.
زیاده روی ممنوع
ششمین عارضهای که برای رژیمهای پروتئینی قائل هستیم، سرطانهاست. میدانیم که سرطانهای روده بهخصوص سرطانهای روده بزرگ با دریافت زیاد پروتئین و به عبارتی با رژیم غربی که میزان پروتئین گوشت آن زیادتر است، بیشتر میشود. افرادی که از رژیم پروتئین تبعیت میکنند بیشتر درمعرض سرطانهای دستگاه گوارش بهخصوص روده بزرگ یا همان سرطانهای کولون قرار دارند.
ریزش مو، کمترین عارضه احتمالی است!
هفتمین عارضهای که برای رژیمهای پروتئینی قائل هستیم، عدم توازن بین درشت مغذیهاست. یک رژیم درست و اصولی به این ترتیب است که حدود ۴۵ تا ۵۵درصد انرژیمان را باید از کربوهیدراتها و۳۰درصد انرژیمان را از چربیها دریافت کنیم. همانطور که گفته شد بین ۱۵ تا ۲۰درصد را هم از پروتئینها بگیریم. زمانی که دریافت پروتئین بیشتر باشد این نسبتها تعادلشان ازبین میرود. اگر بدن کربوهیدرات کمتری دریافت کند، سوختوساز طبیعی نظمش از بین میرود، چراکه انرژی ما از طریق سوخت کربوهیدراتها حاصل میشود. حال تصور کنید که بدن کربوهیدرات کافی دریافت نکند! آن زمان است که سوختوساز با اختلال مواجه شود و درنهایت بدن در یک وضعیتی به اسم کتوز فرو میرود. همچنین با کاهش مصرف کربوهیدراتها ازجمله نان و غلات، ویتامینهایی که در این گروه غذایی وجود دارند هم به میزان مطلوب وارد بدن نمیشوند. بهعنوان مثال ویتامینهای خانوادهB ازجمله ویتامینهایB1، 2B، 3B، 6 B و اسیدفولیک مهمترین منبع دریافتیشان در غلات سبوسدار است. وقتی دریافت ویتامینهای کربوهیدرات کاهش پیدا کند، عملا دریافت ویتامینهای B هم کاهش پیدا میکند که میدانیم برخی ویتامینهای B نقش کوانزیمی مهمی دارند و در سلامت پوست و مو هم دخیل هستند. برای همین به صراحت میتوان گفت کسانی که از رژیم پروتئینی تبعیت میکنند، مستعد ریزش مو هم خواهند بود.
اختلال در متابولیسم!
بعد از مدتی پیروی از این رژیم غذایی اشتباه علاوه بر عوارضی که گفته شد، میتواند اختلالات دیگری هم بههمراه داشته باشد. مهمترین آن اختلال در سوخت و ساز بدن است، یعنی بدن به جای سوخت کربوهیدرات، چربی را میسوزاند که این وضعیت میتواند با سردرد، سرگیجه، تهوع، دلدرد، دلپیچه و اسهال یا یبوست همراه باشد
ورزشکاران چطور؟!
یک فرد عادی حدودا بین ۸دهم تا یکگرم (بهازای هر کیلوگرم وزن) نیاز به پروتئین دارد. بهعنوان مثال یک فرد ۱۰۰کیلویی روزانه ۸۰ تا ۱۰۰گرم پروتئین نیاز دارد. حالا در یک ورزشکار که به صورت حرفهای ورزش میکند، میتواند این نیاز به ۲ یا 5/2برابر افزایش پیدا کند. برای ورزشکاران این افزایش میزان پروتئین مشکلساز نخواهد شد، البته به شرط آنکه تحتنظر پزشک این حجم افزایش پیدا کند. اما باز هم در این صورت فرد ورزشکار جایز نیست بهدلیل افزایش پروتئین دریافتی، بدن خود را از برخی گروههای غذایی محروم کند. سایر گروههای غذایی هم باید بهصورت متناسب در کنار این پروتئین مصرف شوند.
منبع: مجله سیب سبز