محمد خلج کندری، مجری پروژهای مرتبط با بیماری آلزایمر درباره این پروژه که با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوریهای شناختی معاونت علمی در حال انجام است، اظهار کرد: هدف اصلی از این پروژه ارزیابی پتانسیل RNAهای بلند غیرکدکننده دخیل در آلزایمر به عنوان نشانگرهای زیستی پلاسمایی ـ خونی در بیماری آلزایمر است تا بتوان با آشکارسازی تغییرات مقدار آنها در خون برای تشخیص زودهنگام بیماری از آن بهره برد.
وی افزود: با توجه به اینکه تغییرات ژنها در مغز حدود 20 سال قبل از بروز علائم بیماری شروع میشود بنابراین میتوان آن تغییرات را قبل از بروز بیماری شناسایی کرد البته به شرطی که RNAهای مورد بحث از سلولهای مغزی آزاد شده و به حد کافی در خون وجود داشته باشند.
مجری این پروژه با اشاره به اینکه تحقیاتی به این شکل در مورد آلزایمر در دنیا انجام نشده است، عنوان کرد: تحقیقات مشابهی در مورد سرطان وجود دارد و با توجه به این موضوع اساس این طرح طراحی شد زیرا تحقیقات اخیر نشان میدهد که سلولها ذراتی به نام اگزوزوم از خود به مایعات بین سلولی و نهایتا خون آزاد میکنند که حاوی مولکولهای زیستی نماینده تغییرات اتفاق افتاده در بافت و سلول منشاء هستند.
خلج کندری گفت: اتمام این طرح در صورت موفقیت به شناسایی زودهنگام بیماری در افراد مستعد کمک زیادی میکند تا با بررسی پلاسمای افراد و دادن آگاهیهای لازم مانع بیماری یا تأخیر در ایجاد آن شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر درمانهای موجود برای این بیماری کارساز نیستند و دارویی که تجویز میشود، روند از بین رفتن سلولها را کند یا در مقطعی حافظه را تقویت میکند زیرا وقتی علائم بیماری ظاهر میشود تغییرات زیادی در مغز بر اثر بیماری ایجاد شده که تقریبا غیر قابل بازگشت هستند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز با اشاره به اینکه علت اصلی بروز بیماری هنوز مشخص نیست، خاطر نشان کرد: از نظر پاتولوژی برای محققان این بیماری شناخته شده است؛ محققان در دنیا چند دهه است که در حال تحقیق روی بیماری هستند و کشفیات زیادی نیز در این زمینه انجام شده اما با توجه به اینکه آلزایمر بیماری پیچیده ای به حساب میآید، هنوز درمان قطعی برای آن پیدا نشده است.
وی همچنین بیان کرد: بیماری آلزایمر در دو دسته زودهنگام و دیرهنگام قرار میگیرد؛ مبتلایان به نوع زودهنگام افرادی هستند که دچار جهش در ژنهای اصلی شدهاند و در سنین زیر 45 سال مبتلا میشوند که البته کمتر از پنج درصد بیماران شامل این گروه میشوند و مبتلایان دیرهنگام نیز در سنین بالای 65 سال علائم بیماری را نشان میدهند.