ورود سریع فضاهای مجازی ودستیابی آسان به اینترنت در زمانه اخیر باعث شکلگیری نوع جدیدی از روابط اجتماعی در سطح خانواده و کارکرد آن شده است.
توجه به این شبکهها و تاثیرات آنها بیش از همه معطوف به برنامههایی مانند تلگرام، وایبر، لاین، واتساپ و… است که به دلیل دسترسی آسان در تلفن همراه به پدیدهای همه گیرتبدیل شدهاند.
از مهمترین آسیبهای فضای مجازی، ایجاد روابط فرازناشویی و خیانت محسوب میشود، در این میان این نکته جالب توجه است که آسیبهای رفتاری که در این راستا مشاهده شده بیشتر از طریق آقایان صورت گرفته است، اما خانمها نیز در بسیاری موارد به دلیل شکست خوردنهای عاطفی ناشی از خیانت و جدایی، در رفتاری که بیشتر نوعی جدیدی در شبکهها و فضاهای مجازی میشوند، تا خلاء عاطفی شان را از آن طریق جبران و به نوعی سر خود را گرم کنند.
یکی از دلایل اصلی آسیب پذیری روابط زناشویی در استفاده از این شبکهها، کنجکاو بودن در زمینه آشنایی با جنس مخالف و سردمزاجی زوجین به علت مشکلات و اختلاف عقیده و سلیقه است.
فرهنگسازی صحیح
آنچه که مسلم است افراد زمانهایی که برای استفاده از فضای مجازی میگذارند گاها بیش از زمانهایی است که در کنار خانواده هستند.
هرچند که فرد به صورت فیزیکی در خانواده حضور دارد ولی در همان زمان در شبکههای مجازی سیر میکند.
از جمله علت حضور مراجعین به کلینیکهای مشاوره، نارضایتی و احساس تنهایی یکی از زوجین از دیگری به علت مدت زمان زیادی کمترین ارتباط را با همسر خود برقرار میکند تا آنجا که فرد احساس میکند همسرش اعتیاد به شبکههای مجازی دارد و توجه زیادی به او ندارد.
واقعیت این است که تعریف مناسب و فرهنگ سازی صحیحی در زمینه استفاده از شبکههای مجازی در زمان حضور در کنار خانواده وجود ندارد.
برای استفاده از فضای مجازی زمان به خصوصی تعریف نشده است. از صحبتهای مراجعین متوجه میشویم حتی در زمان قبل از خواب هر دو نفر، در کنارهم ولی بدون هیچ گونه ارتباط عاطفی از شبکههای مجازی استفاده کرده و بعد به خواب میروند.
این نوع برخورد تنها به این بحث خلاصه نمیشود. در زمان گفتگو و حل مشکلات این نکته بعضا مشاهده میشود که یکی از زوجین در هنگام صحبت همسر خود بخشی از حواسش به فضاهای مجازی است و این موجب تضعیف مهارتهای ارتباطی زوجین و پرورش احساس کم توجهی در همسر میشود.
حضور در فضاهای مجازی به علت مشکلات و اختلافاتی که دارد موجب تشدید روابط عاطفی زوجین شده است و این موجب میشود که در طول زمان تمایل استفاده از شبکههای اجتماعی افزایش یابد.
در کنار این مسایل وجود عکسهای افراد در پروفایل این شبکهها و جذابیتهای آن موجب شکلگیری روابط جدیدی خارج از خانواده و در شبکههای اجتماعی میشود.
این مسأله بیشتر برای افرادی صادق است که با همسر خود دچار تعارض و اختلاف میباشند.
در شبکههای مجازی افراد به راحتی میتوانند سریع با دیگران ارتباط بگیرن و حریم شخصی دیگران را به راحتی نادیده بگیرند.
اختلافات زناشویی
وضعیت روحی و روانی فرد بر اثر اختلافات زناشویی به یک حالت خاصی تغییر میکند و به وضعیتی مانند احساس تنهایی، کاهش علاقه و محبت به همسر و… منجر میشود اما اگر این تعارضات و اختلافات حل نشود و زوجین نسبت به حل اختلافات زندگی خود اقدامی نکنند این نوع خلاءها در زندگی فرد به شکلگیری روابط فرازناشویی و به صورت پنهانی در شبکههای مجازی میانجامد، که در ادامه این روابط به همراه دلبستگی زیاد، خیانت به همسر و روابط جنسی خارج از چارچوب خانواده خواهد بود.
اما همانگونه که گفته شد سر منشا اینگونه روابط کم توجهی و عدم زمانگذاری کافی با همسر و گفتگو و تعامل است ایجاد شک و نگرانی نیز یکی از آفتهای این فضاست.
رمز یا قفل گذاشتن بر تلفن همراه، ایجاد حساسیت در همسر در زمان استفاده از شبکههای مجازی، استفاده از شبکههای مجازی استفاده مستمر و طولانی از شبکههای مجازی خصوصا در زمان حضور همسر که موجب حساسیت و کنجکاوی میشود.
کنار نگذاشتن تلفن همراه و چک کردن مدام پیامها از جمله عواملی است که شک و نگرانی همسر را تشدید میکند.
جهت بهبود روابط زوجین و پیشگیری از آسیبهای فضاهای مجازی در روابط زناشویی بهتر است نحوه استفاده از این شبکهها را در خانواده هدفمند و قانون مدار کنیم.
برنامهریزی برای استفاده از فضاهای مجازی
در ابتدا بهترین کار اینست که برای زمانهای استفاده از فضاهای مجازی برنامهریزی و ساعتهای خاصی را تعیین کنید و به اطلاع همسرتان برسانید.
جهت صمیمیت بیشتر میتوانید با تفاهم با یکدیگر زمانهایی را جهت استفاده از شبکههای مجازی مشخص کنید.
در زمان استفاده از شبکههای مجازی دور از هم یا مقابل هم نباشید بهتر است در کنار یکدیگر باشید نگذارید همسرتان احساس کند که شما پنهانکاری میکنید یا با فردی در ارتباط هستید که نمیخواهید وی متوجه شود. رمز یا قفلی بر تلفن همراهتان نگذارید یا اینکه اگر مجبور به رمز گذاشتن هستید رمز را به همسرتان بگویید مطمئن باشید همسرتان سراغ گوشی شما نمیرود.
بگذارید همسرتان مطمئن شود به او اعتماد دارید و موجب حساسیت و ایجاد شک در همسر در زمان ورود به خانه، توجه خود را به همسرتان معطوف کنید نه چک کردن شبکههای مجازی.
زمانهایی را برای اختصاص دادن به همسرتان مشخصی کنید و در ان زمان هیچ کار دیگری انجام ندهید و سعی به گفتگو و شنیدن حرفهای همسرتان داشته باشید همسر شما صرفا نیاز به حضور فیزیکی شما در کنار خود ندارد. احتیاج به محبت و توجه شما دارد.
در زمان گفتگو با همسر تلفن همراه خود را کنار بگذارید. بهتر است در زمانهایی که در کنار همسرتان روابط عاطفی دارید موبایلتان را خاموش کنید.
از شبکههای مجازی پیامهای عاشقانه برای همسرتان بفرستید، پیامهای که فقط مخصوص همسرتان باشد هنگام خواب با همسرتان روابط عاطفی داشته باشید نه این هر یک سرگرم شبکههای مجازی باشید. برای زمانهای کوتاه هم که شده، تلفن همراه را خاموش کنید و به همسرتان بگویید از این لحظه با تو هستم و هر چه که بخواهی انجام میدهم.
بگذارید همسرتان در کنار شما آرامش را کسب کند و احساس کند که شما دارید به او توجه میکنید. به همسرتان وفادار و متعهد باشید، بگذارید در کنار شما احساس خوشبختی کند و احساس رضایت از نحوه و طرز برخورد و توجه شما داشته باشد.
شبکههای مجازی فرصتی جهت بالا بردن سطح یادگیری و معلومات شما و دسترسی آسان جهت تعاملات صحیح اجتماعی است نه اینکه زمینهساز بروز اختلافات و مشکلات خانوادگی باشد و بخواهد تاثیر مخربی بر روابط زناشویی افراد بگذارد.