زمانی که قسمتی از بدن زخم می شود، پلاکت ها به قسمت آسیب دیده منتقل شده و با لخته نمودن خون، رگ های پاره شده را متصل می کنند. پلاکت پایین خون باعث خونریزی می شود. لذا بهترین کار این است که پایین بودن پلاکت را پیش از این که دچار خونریزی شوید درمان کنید. چرا که در مواردی که خونریزی کنترل نشده باشد، خطر مرگ یا شوک یا نارسایی در ارگان های بدن وجود دارد.
در زمان هایی که مقدار کاهش پلاکت خون بین ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ پلاکت در هر میکرولیتر نسبت به حالت نرمل باشد، بایستی از روش هایی مانند تزریق پلاکت استفاده نمود. اما در مواردی که این مقدار کاهش کمتر از حد فوق باشد، می توان به کمک رژیم غذایی مناسب در پی جبران پلاکت پایین خون برآمد. لذا در ادامه به معرفی تعدادی از غذاهای پلاکت ساز می پردازیم.
۱- انار میوه پلاکت ساز
انار یک میوه پرخاصیت پلاکت ساز است که در درمان کمبود پلاکت می تواند موثر واقع شود. رنگ قرمز آن نشان دهنده غنی بودن آن از آهن است. در صورت مصرف منظم انار می تواند به شکلی مناسب با کاهش پلاکت خون مبارزه کنید. همچنین ویتامین های موجود در انار به شما کمک می کند تا در زمانی که با سطح پایینی از پلاکت روبرو هستید، سطح انرژی بدن خود را پایدار نگه دارید. .
انار را می توانید به شکل میوه یا آبمیوه آن مصرف نمایید. مصرف ۱۵۰ میلی لیتر آب انار برای دو هفته توصیه می شود.
۲- شیر
شیر منبعی سرشار از کلسیم است که به بدن شما کمک می کند تا پلاکت های مورد نیاز خود را بازسازی نماید.
کلسیم موجود در شیر به همراه ویتامین K و فیبرینوژن پروتئین های آن پلاکت ساز است و و توان ساخت لخته خون را افزایش می دهند. کمبود کلسیم در بدن منجر به این می شود که زمان بیشتری برای ایجاد لخته خون صرف شود به خصوص زمانی که دچار خونریزی شدید شده باشید. علاوه بر شیر می توانید کلسیم لازم را با مصرف پنیر و ماست و لبنیات ارگانیک تامین نمایید.
۳- مصرف غذاهای سرشار از فولات
کمبود فولات در بدن می تواند موجب کاهش پلاکت خون شود. به همین منظور لازم است که در رژیم غذایی خود غذاهایی که سرشار از فولات و یا ویتامین B9 هستند جای دهید.
این دو ماده نقش مهمی در سالم ماندن فرآیند تقسیم سلولی در بدن دارند لذا می توانند فاکتور مهمی در درمان کمبود پلاکت خون باشند. یک فرد سالم بزرگسال بایستی در روز ۴۰۰ میلی گرم فولات مصرف کند. از منابع غذایی سرشار از فولات می توان به مواد غذایی پلاکت ساز مانند مارچوبه، آب پرتقال، اسفناج و غلات غنی شده اشاره کرد.
۴- پروتئین های بدون چربی
پروتئین های بدون چربی منابع بسیار خوبی از زینک و ویتامین B12 می باشند. این مواد مغذی نقش مهمی در معکوس کردن اثرات بیماری ترومبوسیتوپنی (کاهش پلاکت خون) دارند. در صورتی که دچار کاهش پلاکت خون شده اید بایستی روی به رژیم های غذایی با دوز کافی از پروتئین های پلاکت ساز مانند بوقلمون، ماهی و مرغ نمایید.
۵- روغن کبد ماهی و روغن کتان
مصرف همزمان روغن کتان و روغن کبد ماهی می تواند منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن شما شود. این روش، یک رویکرد قابل توجه در درمان کمبود پلاکت خون است. چرا که یکی از دلایل بروز بیماری ترومبوسیتوپنی، زمانی است که به دلیل ضعف قوای ایمنی، بدن به اشتباه به ارگان های خود حمله می کند که در نتیجه منجر به نابود شدن پلاکت ها می شود.
این روغن های پلاکت ساز همچنین باعث کاهش التهابات بدن شده و به جریان خون در سراسر بدن کمک می کنند. توجه داشته باشید که استفاده از این روغن های ممکن است موجب رقیق شدن خون شود.
۶- مواد غذایی حاوی ویتامین A
ویتامین A یکی از مواد غذایی ضروری برای تولید سالم پلاکت هاست. این ماده پلاکت ساز نقش مهمی در ساخت پروتئین ها در بدن دارد. پروئین سازی سالم در بدن، به تقسیم سلولی و رشد بدن کمک می کند لذا از این طریق استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین A می تواند عملکرد طبیعی بدن را تامین نماید. از این دسته مواد غذایی می توان به هویج، کلم پیچ، کدو تنبل و سیب زمینی شیرین اشاره نمود.
۷- آب سبزه گندم
کلروفیل گندم دارای ساختار مولکولی شبیه به هموگلوبین خون است. همچنین از آن به عنوان خون گیاهان هم یاد می شود. این ماده مغذی تاثیر قابل توجهی در فرآیند کلی خون سازی دارد و می تواند سطح پلاکت خون را افزایش دهد.آب سبزه گندمدارای بیش از ۷۰۰ درصد کلروفیل است. می توانید از این ماده پلاکت ساز در روز نصف فنجان مصرف نمایید.
۸- غذاهای حاوی ویتامین K
به طور کلی وعده های غذایی با کالری بالا برای تولید پلاکت خون توصیه شده است. ویتامین K یکی از عناصر ضروری است که رشد سلول را در سطح مطلوبی نگه می دارد.
پلاکت های خون می توانند تا ۱۰ روز زنده بمانند. مقدار پلاکت کافی برای بدن نیاز دارد تا به طور منظم با پلاکت های جدید جایگزین شوند تا مقادیر از دست رفته جبران شود. غذاهایی مانند تخم مرغ، جگر، کلم پیچ از جمله مواد غذایی هستند که می توانند ویتامین K بدن را تامین کنند.
۹- رژیم غذایی ماکروبیوتیک
بر اساس تحقیقات انجام شده، انجمن پشتیبانی از اختلال پلاکت رژیم غذایی ضدالتهابی را معرفی کرده است که مصرف آن برای کمک به خون سازی مطلوب است. همچنین نشانه هایی از مقابله با بیماری ترومبوسیتوپنی در بیماران نیز مشاهده شده است. این رژیم حاوی غلات سبوس دار، سبزیجات و حبوبات ارگانیک است.
همچنین توصیه شده است که پروتئین های حیوانی را کاهش دهند. البته به جز ماهی و پنیر طبیعی با کیفیت بالا.
۱۰- جوانه شبدر
این گیاه پلاکت ساز یکی از بهترین راه ها برای افزایش پلاکت های خون است. این گیاه که در گذشته یکی از پرکاربردترین گیاهان دارویی در طب سنتی بوده و امروزه نیز یکی از بهترین گیاه هایی است که مقابل مکمل های غذایی مصنوعی و غیر طبیعی برای درمان کم خونی مورد استفاده قرار می گیرند.
از خواص جوانه شبدر می توان به درمان کم خونی و پلاکت پایین، تصفیه خون و تنظیم فعالیت های کبدی، درمان گرگرفتگی و بدخلقی ناشی از یائسگی اشاره نمود.
علایم کمبود پلاکت در بدن چیست؟
منبع: نبض ما