گیاه شاتره و خواص اعجاب انگیز آن

نام گیاهان بیشماری برای درمان بسیاری از بیماری ها را شنیده ایم که شاه تره نیز یکی از این گیاهان محسوب می شود. گیاه شاه تره برای درمان بیماری های بدی و صفراوی گزینه مفید و موثری شناخته می شود. شاتره گیاهی با ارتفاع ۸۰ سانتی ‌متر در مزارع، باغ ‌ها و زمین ‌های کشاورزی به حالت خودرو می روید.

خواص شاه تره

طبع گیاه شاه تره گرم و خشک است و سرشار از ویتامین C است که همین ویژگی آن را به درمان موثری برای بیماری های مربوط به پوست تبدیل می کند. یرقان از دیگر بیماری های قابل درمان با شاه تره است که از دم کرده آن برای دفع سموم کبد نیز استفاده می شود.

غِرغِره جوشانده شاتَره برای برطرف کردن آفت، زخم‌های دهانی و التهاب زبان مفید خواهد بود. برگ، گل و سرشاخه گلدارشاتَره ارزش دارویی دارند. عرق شاتَره در مقایسه با دَم کرده آن خواص درمانی کمتری دارد، اما به دلیل دسترسی آسان‌تر از سوی کارشناسان مصرف آن توصیه می‌ شود.

معرفی گیاه شاه تره

شاتره به عنوان یک گیاه یک ساله دارای برگ های سبز، گل های سفید و میوه های کوچک است که به صورت عرق و دمنوش عرضه می شود.

از مهمترین ویژگی عرق شاتره می توان به تقویت بینایی و پاکسازی چشم اشاره کرد، همچنین این گیاه ضمن کمک به ترشح آنزیم های گوارشی و راحتی هضم غذا به عنوان یک اشتهاآور خوب شناخته می شوند.

همانطور که در بالا نیز به برخی از مزایای شاه تره نیز اشاره شد برای درمان اختلالات کبدی، یرقان، حالت تهوع، انسداد طحال، سودازدگی و بیماری های صفراوی استفاده می شود.

طبع گرم این گیاه آن را به گزینه مناسب فصل تابستان تبدیل می کند. شاه تره ضمن تاثیر بر استحکام لثه ها زخم های سطح زبان را نیز درمان می کند.

بیشتر بخوانید:کدام داروها باعث چاقی می شوند؟

شاتره چیست؟

این گیاه که از آن با نام‌های بقله‌الملک، شاه‌ترج و پیت پاپارا در کتب طب سنتی یاد شده، گیاهی است علفی، یکساله با ارتفاع تا ۸۰ سانتی متر و از تیره شاه‌ترگان که در طب سنتی ایرانی از آن بیشتر در درمان بیماری‌های کبدی استفاده می‌شده است. از مهمترین خواص این گیاه:

دفع سموم تجمع یافته در کبد و محافظت از کبد مهمترین خاصیت شاتره است، به این منظور میتوان ازعرق این گیاه یا دم کرده آن روزی سه استکان همراه با آب مصرف کرد.
تقویت مزاج از دیگر خواص مفید این گیاه برای بدن بوده، برای تقویت مزاج یک هفته از دم ‎کرده شاتره استفاده نموده بعد از دو هفته استراحت، مجدداً یک هفته مصرف شود.
برای درمان تبخال نیز میتوان از دم کرده شاتره استفاده نمود، به این منظور ۳۰ گرم از گیاه خشک شده را در ۵۰۰ سی‎سی آب جوشانده، تبخال را با آن شستشو دهید، همچنین برای رفع عفونت لثه، جوش‎ها و زخم دهان، جوشانده شاه‎تره را مزمزه کنید.
دم‎کرده شا‎تره اشتهاآور است، همچنین از دم کرده این گیاه، برای درمان و معالجه بیماری یرقان می توان استفاده نمود.
استفاده از شاتره، برای تقویت معده و روده بسیار مفید است، به این منظور از مخلوط برگ این گیاه  با عسل و تمبر هندی استفاده نمایید.
یکی دیگر از خواص مفید شاتره، رفع کهیر است به این منظور توصیه میشود،شا‎تره و سدر را با ماست مخلوط نموده و بدن را با آن شستشو دهند، همچنین برای گزیدگی زنبور، استفاده از ضماد شاتره مفید است.
این گیاه قابلیت کاهش فشار خون و نیز کاهش کلسترول خون را نیز دارا می باشد.
برای تقویت چشم از سرمه برگ شاه‎تره میتوان استفاده کرد.
استفاده از عرق شاتره صبح و عصر، برای درمان ناراحتی‌های صفرا موثر میباشد.
توصیه میشود، خانم‎هایی که به سن یائسگی نرسیده‎اند ولی قاعدگی آن‎ها قطع شده است و دچار یائسگی زودرس گشته‌اند، از دم‎کرده شاه‎تره به مدت ۸ روز در ماه استفاده کنند، اگر چنانچه بعد از ۸ روز استفاده به مدت ۱۰ روز قاعدگی باز نشد، سپس ۸ روز دیگر استفاده کنند.
شاتره مدر بوده، پزشکان طب سنتی معتقدند،شا‎تره مسهل اخلاط سه‎گانه می‎باشد، خصوصاً سودا و تلخی صفرا سودای سوخته را از بین می‎برد.
التیام بواسیر از دیگر خواص شاتره بوده، به این منظور برگ شاتره را با برگ گردو مخلوط نموده، استفاده شود.
به طورکلی گیاه شاتره را، برطرف کننده امراض پوستی، جذام و برخی تومورهای سرطانی می‌دانند.

تاثیر عرق شاه تره بر غلظت خون

در صورت داشتن غلظت خون عرق شاه تره گزینه مفیدی محسوب می شود. حتما عرق شاتره بخورید. عرق شاه تره ضمن رقیق کردن خون باعث پاکسازی آلودگی ها از آن می شود.

شاتره و کاسنی

کاسنی و عرق کاسنی، از دیرباز در میان ایرانیان جایگاه و منزلتی خاص داشته و همه مادربزرگ‌ها، در میان تمام شیشه‌های عطر و ادویه در مطبخ خانه‌هایشان، یک قرابه کوچک، عرق کاسنی را در کنار شاتره، گل گاوزبان، نعناع و … نگه‌داری می‌کردند.تصفیه خون و شستشوی کبد از جمله خواص کاسنی و عرق آن است.

این گیاه یکی از گیاهان دارویی موثر است که در انواع مختلف در طبیعت وجود داشته و همه اجزای آن خواصی بسیار مفید برای بدن دارد، البته اگر به‌ اعتدال مصرف شود.

ترکیب کردن مقداری عرق شاتره با عرق کاسنی، باعث شفافیت و زیبایی پوست شده و تاثیر فوق‌العاده‌ای در از بین رفتن جوش‌های دوره بلوغ دارد.اگر ترکیب عرق شاتره و عرق کاسنی به نسبت مساوی مخلوط و به جای آب میل شود اثری به نسبت بیشتر از عرق شاتره به تنهایی دارد.

عرق شاتره

عرق شاتره در مقایسه با دم‌کرده آن خواص درمانی کمتری دارد، اما به دلیل دسترسی آسان‌تر مصرفش را توصیه می‌کنیم. این عرق به دلیل آن که به ترشح آنزیم‌های گوارشی کمک می‌کند، غذا را براحتی هضم کرده و اشتهاآور خوبی است. نوشیدن این عرق استفراغ را متوقف می‌سازد.

تحقیقات اخیر نشان داده است این عرق علاوه بر این خواص درمانی، ضدعفونی‌کننده، آنتی‌هیستامین، ضداسپاسم، کاهنده تپش قلب، معرق، مسهل، مدر، آرام‌بخش و مقوی معده است و در بهبود بیماری‌های قلبی ـ عروقی موثر است.

طبیعت شاتره

طبع این گیاه  از نظر حکمای طب سنتی، در حرارت معتدل و خیلی خشک است. برخی اطبا نیز آن را گرم و خشک انگاشته‌اند، اما ابوعلی سینا آن را سرد دانسته است.

طریقه مصرف عرق شاتره

طریقه مصرف شاتره بستگی به این دارد که به چه دلیل میخواهید از آن استفاده کنید.برای این منظور به قسمت شاتره چیست مراجعه کنید.

کاسنی وشاتره برای درمان جوشهای پوستی

در طب گیاه درمانی، اعتقاد بر این است که ۵ عامل اصلی در بروز جوش صورت و بدن نقش عمده دارد (در حقیقت هرعاملی که باعث کم کاری کبد شود و یا در انجام کار هورمونهای بدن خِلل ایجاد کند.):

چربی: غذاهای چرب-انواع تخمه(کدو- آفتاب گردان)-تخم مرغ و …
سودا: چای-کاکائو-قهوه-بادمجان-گوجه فرنگی و…
اعصاب: افراد آشفته و عصبی و دارای استرس به دلیل برهم خوردن تعادل هورمونهای بدنشان زودتر جوش می زنند.
مصرف بیش از اندازه غذاها با طبیعت گرم (کاهش عملکرد کبد)
نظافت پوست: عامل باکتری ها همواره منتظرند که از منافذ پوست آلوده که مکان مناسبی برای رشد آنهاست استفاده کنند(جوشهای چرکی).
از فواید عرق کاسنی برای پوست می توان گفت که عرق کاسنی با تقویت کبد، رنگ پوست را روشن، بیماری‌های مزمن پوستی به خصوص اگزما را التیام، رسوبات ادراری و جوش‌های ناشی از گرمی غذاها را رفع می کند.

شاتره سرشار از انواع ویتامین‌ها به ویژه ویتامین ث است و از اینرو برای درمان بیماری‌های پوستی استفاده از عرق شاتره بسیار مفید است. ترکیب کردن مقداری عرق شاتره با عرق کاسنی، باعث شفافیت و زیبایی پوست شده و تاثیر فوق‌العاده‌ای در از بین رفتن جوش‌های دوره بلوغ دارد.

عرق شاه تره ضمن پاکسازی پوست و درمان جوش باعث زیبایی و درخشندگی آن می شود. شاه تره در درمان بثورات پوستی مانند دانه ها یا جوش های خارش نیز مفید است. درمان جوش، آکنهف از بین بردن لک ناشی از آن و پوست شفاف و زیبا از دیگر مزایای مصرف شاه تره است.

درمان کبد چرب با کمک شاه تره و عرق آن

افراد دارای کبد چرب بهتر است 10 گرم تخم کاسنی، 10 گرم تخم خرفه، 15 گرم تخم خربزه را همراه با 10 گرم تخم خیار کوبیده سپس آنها را در ترکیب عرق کاسنی و شاه تره خیس کرده و صاف کنید و صبح آن را بنوشید.

به طور کلی بهتر است افراد مبتلا به کبد چرب روزانه یک لیوان مخلوط عرق کاسنی و شاه‌ تره بنوشند و از مصرف غذاهای سرخ‌ شده، غذاهای آماده و غلیظ مانند ماکارونی، سالاد الویه، گوشت گاو و گوساله و کله ‌پاچه پرهیز کنند.

بیشتر بخوانید:۷ داروی خانگی برای درمان یبوست در کودکان

شاتره در بارداری

در مورد مصرف این گیاه در طول دوران بارداری و شیردهی اطلاعات متناقضی وجود دارد و بهتر است در این دوران مصرف نشود و در صورت لزوم مصرف با پزشک مشورت شود.

طرز تهیه دمنوش شاه تره

به 2 تا 4 گرم شاه تره خشک شده گیاه یک لیوان آب جوش اضافه کرده و اجازه دهید 15 دقیقه دم بکشد سپس آن را صاف کنید و قبل از غذا گرم گرم بنوشید. این دمنوش را روزانه 3 بار مصرف کنید و در نظر داشته باشید 6 تا 12 گرم گیاه خشک شده شاه تره در روز مجاز است.

دیگر فواید شاه تره برای سلامتی

شاه تره برای درمان اگزما و دیگر بیماری ‌های پوستی استفاده می شود، همچنین به عنوان ملین و مدر نیز شهرت دارد.

عصاره شاه تره در بهبود بیماری ‌های سیستم قلبی عروقی و دستگاه کبدی صفراوی گزینه موثری است.

شاه تره به عنوان صفرا آور آلکالوئید پروتوپین موجود در آن در مواردی باعث کاهش صفرا می شود.

اسیدفوماریک موجود در شاه تره آن راه درمان موثر برای اگزما تبدیل می کند، امروزه به شکل سنتزی تهیه و در بعضی از فرمولاسیون‌ های پوستی مانند داروهای پسوریازیس نیز استفاده می شود.

مصرف میزان متوسط گیاه شاه تره ایمن است، اما در صورت مصرف بیش از حد آن عوارضی مانند لرز، تشنج و مرگ نمایان می شوند.

به دلیل فقدان مطالعات کافی در زمینه مصرف شاه تره در دوران بارداری و شیردهی از مصرف آن در این دوران پرهیز کنید.

دمنوش شاه تره را باید گرم بنوشید زیرا سرد شدن آن باعث رسوب مواد موثر آن می شود.

برای مشکلات کبدی، صفراوی و پوستی دم کرده شاه تره در مقایسه با عرق آن موثرتر عمل می کند.

مضرات و عوارض گیاه شاه تره

از مهم‌ترین مضران مصرف گیاه شاه تره می توان به سمی بودن آن اشاره کرد، بنابراین مانند هر ماده دیگری باید تمام جوانب احتیاط رعایت شود.

مصرف بیش از حد شاه ترهباعث فلجی عضلات می شود، بنابراین آن را به میزان متوسط مصرف کنید.

مقدار آلکالوئیدی موجود در گیاه شاه تره آن را در گروه گیاهان سمی قرار می ‌دهد به همین دلیل همانطور که در بالا گفته شد مصرف آن برای زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود مگر با اجازه پزشک.

مقدار سم وارد شده به بدن فرد با میزان مصرف آن مرتبط است، بنابراین مصرف بیش از حد آن باعث بروز عوارض جانبی مانند تنگی نفس، اسهال و اسپاسم عضلات می شود.

نکات مهم در مصرف شاه تره

بهتر است برای افزایش اثربخشی شاه تره عرق یا گیاه آن به میزان مساوی با کاسنی ترکیب شود.

در میزان مصرف شاه تره چه به صورت گیاه چه عرق باید دقت کرد زیرا مصرف بیش از حد ان باعث بروز عوارض جانبی مانند تشنج، بی حسی در بدن و لرز می شود.

افراد سرد مزاج باید به دلیل عوارض آن از مصرف شاه تره خودداری کنند.

گزارش: الهه زارعی

عرق جادویی درمان قطعی سردرد