دکتر صفورا محبی گفت: میزان مسمومیت با قرص برنج و تلفات ناشی از آن در کشورمان رقم قابل توجهی است به طوری که علی رغم ممنوعیت تولید، واردات و عرضه آن در سالهای 2000 تا 2007 از 471 مورد گزارش مسمومیت با این ماده حدود 31 درصد یعنی 146 نفر جان خود را از دست دادهاند.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا قرص برنج کاربرد وسیعی دارد خاطرنشان کرد: قرص برنج بدون اینکه تاثیری روی غلات داشته باشد باعث مرگ حشرات درون غلات میگردد. ویژگیهای منحصر به فرد این سم همچون کاربرد آسان، کارایی بالا، عدم به جای گذاری باقیماندههای خطرناک و قیمت نسبتاً پایین باعث شده این سم کاربرد وسیعی در کنترل آفات غلات و سایر محصولات داشته باشد. قرص برنج یک ماده ضدعفونی کننده جامد است که میتواند در شکلهای قرص، حب، گرانول و پودر، در رنگهای متعدد مثل خاکستری، سبز مایل به خاکستری و زرد تیره باشد. اما اکثراً به صورت قرصهای خاکستری تیره 3 گرمی در کشورهای مختلف به فروش میرسد.
محبی افزود: در کشور ما با توجه به سمی بودن این قرص فروش و عرضه آن ممنوع شده است و پیشنهاد میگردد به جای آن از قرص سیر و محصولات گیاهی ضد بید و حتی حبههای سیر برای نگهداری طولانی مدت برنج استفاده شود و چنانچه خانوادهها از قبل در منزل قرص برنج نگهداری میکردند باید در اولین فرصت قرص برنج را در هوای تازه و خارج از محل سکونت و دور از دسترس موجودات زنده قرار دهند تا به تدریج تصعید گردد. در صورت عدم دسترسی به هوای آزاد باید قرص برنج را در یک ظرف کوچک حاوی روغن گذاشته، درب آن را بسته و با رعایت نکات ایمنی به دور انداخت.
معاون غذا و دارو فسا درخصوص ماده مؤثره اصلی و سمی قرص برنج بیان داشت: آلومینیوم فسفید ماده مؤثره اصلی این قرص ترکیبی است و زمانی که در معرض رطوبت هوا یا اسید معده قرار میگیرد گاز فسفین بی نهایت سمی را از خود آزاد میکند. بنابراین قرصهای آلومینیوم فسفید در حالی که در مجاورت هوا، گاز فسفین آزاد میکنند به صورت تدریجی قدرت خودشان را از دست میدهند و تنها یک باقیمانده غیر سمی آلومینیوم هیدروکساید را از خود به جای میگذارند. گاز فسفینی که به دنبال هیدرولیز قرص برنج آزاد میشود میتواند تمام بافتها و ارگانهای بدن به ویژه ارگانهای حیاتی همچون قلب، ریه، کلیهها، کبد، مغز و دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار دهد و به مرگ بسیار دردناک و در عین هوشیاری کامل بینجامد.
ارشک اشکانی
برای آفت کشی خشکبار مثل اجیر خشک از قرص برنج استفاده می کنند