داروی دام و خطر مرگ!
سوءاستفاده از داروهای هورمونی برای تقویت عضلات موضوع جدیدی نیست اما استفاده از داروهای هورمونی دامی معضلی تازه و تهدیدی جدی برای نسل جوان کشور به‌شمار می‌آید. به گفته دکتر مهرناز خیراندیش، مدیر کل دفتر ارزیابی و کنترل تجویز و مصرف کالاهای سلامت سازمان غذا و دارو، داروهای هورمونی دامی بیشتر برای پرورش عضلات اسب‌های مسابقه کاربرد دارند. این متخصص در ادامه اضافه می‌کند که سوء استفاده از داروهای مختلف با هدف تقویت عضلات می‌تواند با عوارضی چون آکنه، ریزش موهای سر، عریض شدن استخوان‌ها و کاهش رشد طولی آنها، عقیمی در مردان، نازایی در زنان، ناتوانی جنسی، کم‌کاری و کوچک شدن غدد تناسلی، افسردگی، پرخاشگری، سکته، خونریزی داخلی، نارسایی کبد و کلیه و قلب، دیابت، ازدیاد یا کاهش فشارخون، تنگی نفس، زخم معده، پوکی استخوان، تشنج، شوک، کما و مرگ زودرس همراه باشد. احتمال بروز این عوارض با مصرف داروهای دامی دو چندان افزایش می‌یابد. بسیاری از الزاماتی که در تولید داروهای انسانی رعایت می‌شوند در تولید داروهای دامی مطرح نیستند. بنابراین تزریق این داروها برای انسان حتی ممکن است منجر به مرگ شود.
شیرخشک تاریخ گذشته به جای پودر پروتئین
پودرهای مکمل بدنسازی بدون مجوز اغلب در کشورهای مجاور به صورت دست‌ساز تهیه می‌شوند. احتمال وجود آرد و شیرخشک‌های تاریخ گذشته در این مکمل‌ها وجود دارد. در رابطه با داروها و مکمل‌های چاق‌کننده غیرمجاز نیز احتمال وجود کورتن مطرح است. به گفته دکتر خیراندیش، کورتن موجود در این فرآورده‌ها می‌تواند موجب افزایش فشار خون، قند خون، آب مروارید و خشکی پوست شود. همچنین سیستم ایمنی فرد را ضعیف کرده و او را مستعد ابتلا به انواع عفونتها می‌کند. محتوای اغلب فرآوردههای غیرمجاز چاق‌کننده و حتی لاغرکننده ضمن تحریک غده تیروئید موجب اختلال شدید در سیستم هورمونی مصرف‌کننده می‌شود. موارد غیرمجاز داروهای تستوسترون، اکسی متولون و اکساندرولون نیز اغلب در شرایط بسیار نامناسب در کشورهای مجاور تهیه و به ایران قاچاق می‌شوند.
افزایش حجم عضلات در حداقل زمان ممکن
سابقه مصرف استروئیدهای آنابولیک مخصوص انسان در میان ورزشکاران نسبت به استروئیدهای حیوانی قدمت بیشتری دارد. به گفته دکتر محمدرضا مهاجری، فوق تخصص غدد و متابولیسم، استروئیدهای آنابولیک از مشتقات مصنوعی هورمون تستوسترون هستند که باعث تجمع نیتروژن در عضلات و افزایش حجم آنها در حداقل زمان ممکن می‌شوند. مصرف این داروها در طولانی‌مدت تا حدودی قدرت، عملکرد و شدت انقباض عضلات را افزایش می‌دهد. استروئیدهای آنابولیک به صورت خوراکی، تزریقی و کرم‌های موضعی قابل استفاده هستند و معمولا به‌طور غیرقانونی از چین به ایران وارد می‌شوند. فروش، نگهداری و تبلیغ این داروها در آمریکا نیز جرم است و بر اساس قوانین فدرال تا 5 سال حکم زندان دارد. متاسفانه امروزه استفاده از استروئیدهای آنابولیک در میان آقایان و حتی خانم‌ها رواج پیدا کرده است. برخی مردان به علت احساس خود کم‌بینی و برخی خانم‌ها به علت احساس چاق بودن و شلی عضلات از آنها استفاده می‌کنند؛ بدون اینکه از عوارض جبران‌ناپذیر این داروها آگاهی داشته باشند.
استروئیدهای آنابولیک چه بلایی بر سرتان می‌آورند؟
اگرچه استروئیدهای آنابولیک باعث افزایش ساخت پروتئین‌ها و توده عضلانی و کاهش بافت چربی در بدن می‌شوند اما در عین حال با اثرات منفی و آندروژنیک مختلفی همراه هستند. به گفته دکتر مهاجری، استفاده نابجا از این داروها می‌تواند باعث افزایش رشد موهای زائد، بزرگی سینه‌ها در آقایان، تغییرات و خشن شدن صدا، جوش‌های پوستی، بی‌خوابی، اختلالات قاعدگی در خانم‌ها، رفتارهای تهاجمی، عوارض روانی، اضطراب، حساسیت‌پذیری و حتی گاه افکار خودکشی در افراد شود. این داروها همچنین با بالا بردن فشار خون، خطر بروز سکته‌های مغزی و قلبی را افزایش می‌دهند. از دیگر عوارض استروئیدهای آنابولیک می‌توان به اختلالات آنزیم‌های کبدی، کیست‌های خونریزی دهنده در کبد، سرطان کبد، بزرگ شدن قلب، ادم یا ورم در بدن، افزایش قند خون و کوتاهی قد در کودکان اشاره کرد. قرص‌های خوراکی استروئیدهای آنابولیک نسبت به فرم‌های تزریقی آن معمولا با عوارض کبدی و کلیوی بیشتری همراه هستند. تزریق این داروها به صورت غیراستریل نیز با خطر عفونت و آبسه در محل و ابتلا به هپاتیت B و Cو HIV یا ایدز و اندوکاردیت (التهاب و عفونت دریچه‌های قلب) همراه خواهد بود. به طور کلی اثرات منفی استروئیدهای آنابولیک از اثرات مثبت آن برای ورزشکاران بیشتر است. بنابراین مصرف آنها به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
منبع: مجله سیب سبز