دلیل لرزش دستها هر آنچه باشد، کارشناسها از کلمه «ترمور» (Tremor) برای دستهای لرزان استفاده میکنند. از این کلمه برای پاهای لرزان نیز استفاده میکنند. لرزش دستها بیشتر ازآنچه فکر میکنید مرسوم هستند و دلایل و عواقب آن نسبتا متنوع هستند.
ترمور اسنشیال (Essentia- Tremor): از میان دلایلی که موجب لرزش دستها میشوند، ترمور اسنشیال (لرزش اساسی) از اساسیترین آنهاست. ممکن است که پزشک شما برای نامیدن این مشکل از عبارت ترمور اسنشیال (ET) استفاده کند. ترمور اسنشیال شایعترین بیماری سیستم عصبی است. این بیماری ابتدا از دستها آغاز میشود، اما میتواند به سمت بازوها، سر، صدا و دیگر بخشهای بدن نیز حرکت کند. ترمور اسنشیال با دیگر رعشهها متفاوت است، چون زمانی دستهای شما را تحت تاثیر قرار میدهد که در حال حرکت هستند. اما دیگر شکلهای رعشه زمانی دستهای شما را تحت تاثیر قرار میدهند که دستهای شما در حالت سکون قرار دارند. ترمور اسنشیال میتواند درنتیجه تغیر ژنهای شما حاصل شود که پزشکها به این تغیر «جهش» میگویند. این جمله به این معنا است که اگر والدین شما یک رعشه یا همان ترمور داشته باشند، احتمال ابتلای شما به رعشه بیشتر خواهد بود. مواد سمی موجود در محیطزیست نیز میتوانند در بعضی از موارد منجر به رعشه شوند. اما برای درک بهتر پیوند میان مواد سمی موجود در محیطزیست و ترمور اسنشیال به تحقیق بیشتری نیاز است. سن یک عامل خطرزای دیگر است. اگرچه ET ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر افراد بالای 40 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. بهطورکلی، وقتی سن شما بیشتر میشود، احتمال ابتلا به ET نیز افزایش مییابد. ET یک عارضه مرگبار نیست، اما میتواند باگذشت زمان تبدیل به یک مشکل خطرناک برای فرد شود. استرس، خستگی و کافئین بیشازحد میتوانند باعث بدتر شدن ET شوند. افراد مبتلابه ET به مرحلهای میرسند که انجام کارهایی همچون خوردن، نوشیدن، نوشتن و انجام دیگر وظایف روزانه یدی برای آنها تبدیل به یک چالش بزرگتر میشود. درمان این بیماری سخت است، اگرچه داروهایی برای درمان آن موجود هستند، اما هیچکدام از آنها تاثیر دائمی ندارند. یکی از گزینههای درمانی این بیماری جراحی است که در این جراحی پزشکها یک وسیلهای را درون مغز کار میگذارند که میتواند به کنترل رعشهها کمک کند. اگر دستهای لرزان زندگی شما را سخت کردهاند میتوانید در مورد انجام این عمل جراحی با پزشک خود صحبت کنید.
بیماری پارکینسون: رعشه یکی از علائم اولیه بیماری پارکینسون است که تقریبا 10 میلیون نفر از مردم جهان را تحت تاثیر قرار داده است. همه افرادی که مبتلابه بیماری پارکینسون هستند دچار لرزش نیستند، اما اکثر افراد در مراحل اولیه این بیماری حرکت ناچیزی را در دست، پا یا حتی یکی از انگشتان خود تجربه میکنند. در اکثر موارد، رعشه تنها یک قسمت از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. در اغلب اوقات رعشه زمانی اتفاق میافتد که عضلههای شما در حالت استراحت قرار دارند. به همین دلیل است که به این رعشهها لرزش در حال استراحت میگویند. وقتیکه حرکت میکنید دیگر از لرزش خبری نیست. حتی خم کردن اندک انگشتهای دست نیز میتواند باعث متوقف ساختن رعشه شود. بهمانند دیگر ترمورها، استرس و هیجان میتوانند باعث بدتر شدن لرزش در حال استراحت شوند. همانطور که با این بیماری زندگی خود را میگذرانید، ترمور یا لرزش از یک سمت بدن به سمت دیگر بدن انتقال مییابد.
بیماریام اس: این بیماری که سیستم ایمنی، مغز، عصبها و نخاع شما را تحت تاثیر قرار میدهد میتواند باعث لرزش دستهای شما شود. در اثر این بیماری بهاحتمالزیاد با لرزش در دست یا پای خود مواجه خواهید شد. بیماریام اس میتواند منجر به ترمورهای متنوعی شود که مرسومترین آنها ترمور اسنشیال است که زمانی رخ میدهد که در حال حرکت هستید.
ترک الکل: لرزش یا ترمور از اولین نشانههای ترک الکل است. اگر درصد اعتیاد شما به الکل زیاد نباشد، لرزشها تنها برای چند روز ادامه خواهند داشت. اما اگر الکلی شدید باشید و برای مدت زیادی الکل مصرف کرده باشید، لرزش ناشی از ترک الکل ممکن است برای یک سال یا حتی بیشتر ادامه داشته باشد.
لرزش همواره نشانهای از یک بیماری نیست: دستهای لرزان همواره به این معنا نیستند که مریض هستید. بعضی از اوقات لرزش بیانگر واکنش بدن شما به چیزی است که برای نمونه میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
داروها: مرسومترین داروهای ایجادکننده لرزش داروهایی هستند که ماده شیمیایی مغزی به نام دوپامین را مسدود میکنند. دوپامین اطلاعات را از یک بخش مغز به بخش دیگر مغز انتقال میدهد. از این داروها برای آرام نگهداشتن خلقوخو استفاده میکنند. وقتیکه به مصرف این داروها خاتمه میدهید لرزش بهخودیخود از بین میرود.
کمبود B12: بدون ویتامین B12 سیستم عصبی شما کارایی مطلوبی نخواهد شد. این ویتامین در گوشت قرمز، ماهی، مرغ، تخممرغ و محصولات شیری یافت میشود. اگر امکان مصرف این غذاها برای شما وجود ندارد، میتوانید نزد پزشک خود بروید تا این ویتامین را به شما تزریق کند.
استرس: عوامل ایجادکننده استرس همچون ناراحتیهای مالی و شغلی و مشکلات خانوادگی میتوانند باعث بدتر شدن لرزشها شوند. خشم شدید، گرسنگی بیشازحد یا محرومیت از خواب میتوانند باعث لرزش دستهای شما شوند. به این نوع از لرزشها ترمور فیزیولوژیک میگویند.
قند خون پایین: پزشکها به کم شدن قند خون هیپوگلیسمی میگویند. هیپوگلیسمی منجر به واکنش استرس طبیعی بدن میشود و درنتیجه لرزش دستها را به بار میآورد.
تیروئید پرکار: غده تیروئید در گردن و بالای ترقوه شما قرار دارد. وقتیکه این غده زیاد کار میکند سرعت فعالیت بدن شما بالا میرود و ممکن است با مشکل خواب، افزایش سرعت ضربان قلب و لرزش دستها مواجه شوید.
آسیب عصب: جراحت، بیماری یا یک مشکل مربوط به سیستم عصبی مرکزی میتواند باعث ترمورها شوند. پزشکها به آسیبها و مشکلات به وجود آمده در سیستم عصبی مرکزی نوروپاتی محیطی میگویند که میتواند دستها و پاها را تحت تاثیر قرار دهد.
ازآنجاییکه دلایل و درمانهای ترمورهای مختلف بسیار متفاوت هستند، توصیه میشود که در صورت مواجهشدن با لرزش با پزشک خود صحبت کنید.