دکتر کوروش قره‌گزلی با اشاره به اینکه دستور حرکت اندام‌ها از مغز به نخاع می‌رسد، گفت: عصب دوم پیام را از نخاع می‌گیرد و به طرف عضله مربوطه حرکت می‌کند. هنگامی که عصب به عضله می‌رسد مواد شیمیایی به نام نوروترانسمیتر ترشح می‌شود و پیام عصبی را که توسط عصب آورده شده است از مغز به عضله منتقل می‌شود.
وی با بیان اینکه اختلال و کمبود در هر یک از مسیرهای عصبی باعث فلج حرکتی می‌شود، گفت: یکی از عوامل فلج حاد حرکتی می‌تواند سکته مغزی باشد که در آن یک طرف بدن یا چهار اندام حرکتی فلج می‌شود.
قره گزلی افزود: درگیری در نخاع، عصب حرکتی، محل انتقال پیام‌های عصبی و یا خود عضله بیمار می‌تواند منجر به فلج شود.
وی با اشاره به اینکه فلج حرکتی در مغز به دو قسمت عمده تقسیم می‌شود، گفت: در نوع اول فلج حرکتی به دلیل اختلال در کار سیستم اعصاب مرکزی، مثلا در محل ارتباط مغز به ساقه مغز یا ساقه مغز به نخاع ایجاد می‌شود و در نوع دوم فلج حرکتی به دلیل اختلال در سیستم عصبی محیطی مانند عصب حرکتی در اندام یا محل اتصال عصب و عضله و یا خود عضلات بروز می‌کند.
این متخصص مغز و اعصاب، بروز ضعف یا فلج حرکتی را نوعی حالت اورژانس پزشکی عنوان کرد و گفت: گاهی اوقات اختلال حادی بروز می‌کند که ممکن است ظرف مدت چند دقیقه بیمار به دلیل نارسایی تنفسی فوت کند.
وی با بیان اینکه یکی از انواع فلج‌های حاد حرکتی عارضه‌ای به نام سندرم گیلن باره است، گفت: این بیماری اغلب دو تا سه هفته پس از ابتلا به صورت یک بیماری ویروسی مثل آنفلوانزا بروز می‌کند. ابتدا فرد احساس گزگز و مورمور شدن از کف پاها و نواحی زیر ساق پا کرده و سپس در دست‌ها نیز این حالت احساس می شود.
قره گزلی افزود: سپس بیمار احساس ضعف حرکتی کرده که اکثر اوقات از نواحی اندام تحتانی شروع می‌شود و به طور تدریجی اندام‌های فوقانی را نیز درگیر می‌کند. در این بیماری اگر به دست‌ها و پاهای بیمار دست بزنیم، از نظر هدایت درک حسی مشکلی ندارند و قادر به تشخیص تحریک حسی است.
وی با بیان اینکه از زمان شروع بیماری تا زمانی که فرد کاملا فلج شود، ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد، یادآور شد: در این بیماری ممکن است عضلات تنفسی نیز درگیر و بیمار دچار عدم توانایی در تنفس کامل شود. در بسیاری از موارد بیمار دچار فلج یکطرفه صورت هم می‌شود به طوری که هنگام صحبت کردن یک طرف صورت بی‌حرکت می‌ماند.
قره گزلی گفت: در این بیماران گاهی اوقات فلج از قسمت فوقانی بدن یعنی سر و صورت شروع شده و سپس اندام‌های فوقانی و در انتها اندام‌های تحتانی فلج می‌شوند.
تشخیص گیلن باره
این متخصص مغز و اعصاب گفت: بیمارانی که به طور حاد، یعنی در کمتر از شش هفته دچار فلج پیشرونده دو طرفه می‌شوند، باید توسط متخصص مغز و اعصاب مورد بررسی قرار گیرند تا تشخیص بیماری قطعی شود.
درمان سندرم گیلن باره
وی با بیان اینکه در بسیاری از موارد این بیماری خود به خود بهبود می‌یابد، تاکید کرد: حتی در صورت عدم درمان و فقط با مراقبت مناسب و فیزیوتراپی تنفسی و درمانی می‌توان بیمار را نگهداری و مراقبت کرد ولی اقدامات درمانی سیر بیماری و طول مدت بستری را کوتاه می‌کند.
مناسب‌ترین اقدام درمانی برای درمان سندرم گیلن باره
قره گزلی در خصوص مناسب‌ترین اقدام درمانی برای درمان سندرم گیلن باره گفت: مصرف ایمونوگلبولین (IVIG)یکی از این اقدامات است که در این روش با توجه به اینکه سیستم ایمنی بدن به طور اشتباه میلین یا پوشش اعصاب محیطی را تخریب می‌کند، با تزریق IVIG، سیستم ایمنی بیمار تصحیح و روند بیماری متوقف شده سیر بهبودی در بیشتر موارد بسیار مطلوب و قابل توجه است.
وی استفاده از روش پلاسما فرزیس (Plasmaphresis) را راهکار دیگر درمان سندروم گیلن باره عنوان کرد و گفت: در این روش با استفاده از دستگاه مخصوص، خون بیمار گرفته و پلاسمای آن که حاوی آنتی بادی‌ها علیه میلین اعصاب هستند، جدا می‌شود و خون مجددا به بیمار تزریق می‌شود. در این روش، در واقع عوامل تخریب‌گر میلین اعصاب از خون بیمار جدا می‌شود و بیمار سریع‌تر بهبود می‌یابد.
روش‌های درمان نگاهدارنده
این متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه فیزیوتراپی و کار درمانی در روزهای اول بسیار نجات بخش است، گفت: این بیماری ذاتا می‌تواند بسیار بدخیم و حتی کشنده باشد. در برخی موارد نیز بیمار به بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه (ICU) و دستگاه تنفس مصنوعی برای چندین روز نیاز دارد. به همین دلیل، اقدامات کمکی مثل فیزیوتراپی، از بروز خشکی در مفاصل و عضلات تنفسی و محیطی و ایجاد زخم بستر جلوگیری می‌کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در برخی موارد نادر این بیماری ممکن است باعث تخریب کامل تارهای عصبی شده و بیمار تا پایان عمر دچار ناتوانی و فلج کامل شود.
منبع: سلامتی