دکتر رضا فقیهی، فلوشیپ راینولوژی، فوق‌تخصص جراحی بینی و سینوس و استادیار دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی درباره راهکارهای مواجهه با این بیماری به جام‌جم می‌گوید: لوزه‌ها توده‌هایی از بافت لنفاوی هستند که در دو طرف حلق قرار دارند و وظیفه آنها دفاع از بدن در مقابل عفونت‌های تنفسی و ویروسی است. لوزه سوم که جزو لوزه‌های کامی است با چشم قابل مشاهده نیست. بررسی وضعیت و میزان بزرگی آن نیازمند انجام رادیولوژی است.
این فوق‌تخصص جراحی بینی و سینوس، عفونت لوزه‌ها را به دو گروه حاد و مزمن تقسیم‌بندی می‌کند و می‌گوید: شایع‌ترین زمان بروز مشکلات لوزه سوم، زمستان و فصل سرماخوردگی است. خردسالانی که دچار عفونت‌های مزمن لوزه می‌شوند هنگام بلع غذا، تنفس مخصوصا در زمان خواب و با بوی بد تنفس دچار مشکل هستند.
لوزه سوم که در کودکان زیر شش سال شایع‌تر است، از حدود 8-7 سالگی شروع به کوچک شدن می‌کند و بچه هر چه بزرگ‌تر می‌شود، علائم لوزه نیز کاهش می‌یابد.اما این به معنای کوتاهی در درمان به موقع کودک نیست چراکه می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.
عوارض التهاب لوزه‌ها
در مواقعی ممکن است که والدین نسبت به‌دلایل مختلف از بی‌توجهی گرفته تا مشکلات اقتصادی نسبت به وضعیت کودک بی‌تفاوت باشند و درمان را پیگیری نکنند.
دکتر فقیهی درباره این دغدغه می‌گوید: کاملا درست است. این موضوع در خانواده‌های پرجمعیت به‌دلیل ضعف اقتصادی و بی‌توجهی بیشتر وجود دارد. عفونت‌های مکرر گوش باعث جمع شدن مایعی در پشت گوش می‌شود که به کاهش شنوایی کودک منجر می‌شود. در صورتی که تجمع مایع ادامه یابد و کودک درمان نشود، احتمال از بین رفتن پرده گوش وجود دارد.
وی خاطرنشان می‌کند: درست است که التهاب لوزه سوم و در نتیجه عفونت‌های مکرر سینوس‌ها باعث مرگ کودک نمی‌شود، اما بدون شک باعث کاهش کیفیت زندگی او می‌شود. آنچنان که کودک به صورت مدام به‌خاطر ترشحات پشت حلقی، انسداد تنفسی، سردردهای صبحگاهی، کاهش تمرکز و خونرسانی به مغز با مشکل مواجه می‌شود.
مایع ذوب‌کننده پرده گوش
دکتر فقیهی در ادامه اظهارات خود درباره مایع ترشح شده در اثر عملکرد لوزه‌سوم می‌گوید: وجود لوزه سوم مانع عملکرد درست مجرای شیپوراستاش که بین گوش و حلق قرار دارد، می‌شود.
به همین دلیل گوش نمی‌تواند هواگیری کند و شنوایی فرد مختل می‌شود. مایعی که در اثر این فشار جمع می‌شود اول شفاف است، اما به مرورغلیظ و قهوه‌ای رنگ و باعث از بین رفتن پرده گوش می‌شود.
وی با بیان این‌که مایع به بیرون از گوش دفع نمی‌شود، ادامه می‌دهد: جمع شدن مایع پشت پرده گوش باعث کاهش شنوایی کودک می‌شود. کودکان خودشان شکایت و درد ندارند. والدین شاکیان اصلی این مشکل هستند. چراکه کودک در اثر کم‌شنوایی، صحبت‌های والدین را اگر در فاصله دور باشد، نمی‌شنود. صدای تلویزیون را زیاد می‌کند. این موضوع حتی بر روی کیفیت درس بچه‌ها مخصوصا در درس دیکته تاثیر منفی می‌گذارد.
این متخصص جراحی بینی و سینوس در ادامه اظهارات خود درباره عوارض خطرناک این مایع می‌گوید: این مایع می‌تواند با ورود به گوش میانی استخوانچه‌های گوش را بخورد و با ادامه پیشرفت خود، باعث فلج عصب و بروز عوارض مغزی شود.
وی تأکید می‌کند: البته ورود مایع به گوش میانی می‌تواند سال‌ها طول بکشد. می‌توانیم با درمان به موقع و انجام یک جراحی ساده برای برداشتن لوزه سوم، مانع از بروز این مخاطرات شویم.
بهترین زمان جراحی
لوزه‌ها تا سنین کودکی نقش بسیار مهمی در سلامت بدن و دفاع از آن در برابر ویروس‌ها دارد. اما همین عضو مفید در صورتی که کودک را با مشکلات جدی مواجه کند آنچنان که مانع تنفس راحت کودک شود در این صورت به گفته دکتر فقیهی بهترین و موثرترین راه در این مرحله جراحی است.
این فوق‌تخصص جراحی بینی و سینوس درباره بهترین زمان جراحی می‌گوید: زمانی که بیمار با یکی از این سه مشکل مواجه شود و درمان‌های دارویی نیز باعث رفع مشکل او نشود، جراحی لوزه سوم انجام می‌شود. در صورتی که بزرگی لوزه سوم باعث عفونت‌های مکرر گوش، کمبود نفس و وقفه‌های تنفسی در خواب و در مرحله سوم باعث رینوسینوزیت‌های مکرر (عفونت سینوزیت) شود.
وی ادامه می‌دهد: بچه‌هایی که دچار علائم سینوزیتی همچون گرفتگی بینی و ترشح پشت حلق هستند اگر به درمان دارویی جواب ندهند، بهترین اقدام جراحی لوزه‌هاست.این کار مشکل سینوزیت این قبیل بچه‌ها را به میزان قابل‌توجهی رفع می‌کند.
برداشتن لوزه عارضه‌ای ندارد
شاید برای شما هم این پرسش مطرح باشد که با توجه به نقش دفاعی لوزه ها، آیا برداشتن آنها می‌تواند خطرناک باشد و باعث ایجاد نقص در بدن شود؟
دکتر فقیهی در پاسخ به این نگرانی می‌گوید: برداشته شدن لوزه سوم نقصی در بدن ایجاد نمی‌کند. بیشترین نقش دفاعی لوزه سوم مربوط به دو سال اول زندگی کودک است.
وی خاطرنشان می‌کند: جراحی آخرین مرحله درمان است.در صورتی که علائم خیلی شدید نباشد یا لوزه سوم خیلی بزرگ نباشد از درمان دارویی استفاده می‌کنیم و لوزه‌ها با کمک دارو ظرف 2 تا 3 ماه کوچک می‌شوند. این متخصص جراحی بینی و سینوس درباره راه‌های مراقبت از لوزه‌ها خطاب به والدین می‌گوید: ممانعت از حضور ویروس سرماخوردگی مهم‌ترین و موثرترین راهکاری است که والدین می‌توانند از آن کمک بگیرند. لانه‌گزینی این ویروس در مخاط بینی و پشت بینی، باعث ایجاد التهاب و تورم لوزه سوم و درنتیجه عفونت آن می‌شود.