چای از جنوب غربی چین (منطقه سیچوان) و در نوار مرزی برمه- که در آنجا به عنوان یک گیاه دارویی استفاده میشده- منشا گرفته است. دمنوشها، عصاره میوه یا برگ سایر گیاهان به غیر از گیاه چای هستند.
به طور عمده گیاه چای در مناطق با آب و هوای گرمسیری و زیرگرمسیری رشد میکند و اندازه برگ آن، معیار مهمی در طبقهبندی گیاه آن است. چای «آسام» بزرگترین برگ و چای «چین» کوچکترین برگ را دارد. اندازه برگ چای کامبوج هم حد فاصل این دو نوع چای است. هر چقدر برگ چای ریزتر و لطیفتر باشد، مرغوبتر است.
۳ درصد از وزن خشک چای را کافئین، تشکیل میدهد
حدود 3 درصد از وزن خشک چای، به خاطر وجود کافئین است. به عبارتی اگر یک لیوان بزرگ، چای بنوشیم، بین ۳۰ تا ۹۰ میلیگرم، کافئین دریافت کردهایم. مقدار کافئین چای سبز، از چای سیاه کمتر است. چای همچنین دارای ترکیبات تئوبرومین و تئوفیلین است که محرک هستند و همچنین دارای مقداری زانتین است که مشابه کافئین عمل میکند. قابض بودن چای به پلیفنولهای آن برمیگردد که فراوانترین ترکیب در برگ چای هستند و حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از آن را تشکیل میدهند.
چای به جز منگنز، (۰.۵ میلیگرم در هر فنجان چای که ۲۶ درصد از نیاز روزانه را برطرف میکند)، ماده مغذی اساسی دیگری ندارد. در مورد اثرات سودمند چایهای سبز و سیاه در پیشگیری از سرطان، چاقی، آلزایمر و تنظیم کلسترول خون، مطالبی عنوان شده است، اما هنوز مستندات کافی در این زمینه وجود ندارد.
*دکتر آراسب دباغمقدم، متخصص علوم غذا و صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه
اغزوا سوخم ندانستم کدام چای گفتی خوبه