آنجلینا جولی بازیگر یکی از خبرسازترین افراد سینمایی بوده است. در سال های اخیر اخبار منتشر شده از طرف جولی یک تفاوت مهم با سایر افراد مشهور دارد؛ جولی وحشت و ابایی از انتشار اخبار مرتبط با بیماریهایی که سلامتش را تهدید میکند یا به آن دچار شده، ندارد و سعی میکند با اطلاعرسانی مفید در این زمینه نقش مثبتی در پیشگیری و بهبود بیماریها داشته باشد. همین چند سال پیش بود که اقدام این بازیگر مشهور در برداشتن سینه و رحمش به منظور جلوگیری از ابتلا به سرطان موجی گسترده از اطلاعرسانی در این زمینه پدید آورد. جولی وقتی باخبر شد که دارای ژن مولد سرطان بهنام «BRCA1» است که خطر ابتلا به سرطان را تا 90درصد بالا میبرد تصمیم گرفت با خارج کردن بافت سینه و رحمش خطر ابتلا به سرطان را در خود کاهش دهد. این اقدام و رسانهای کردن آن تاثیر چشمگیری بین بانوانی که در شرایط مشابه جولی به سر میبرند، پدید آورد. اکنون این بازیگر هالیوودی خبر دیگری در زمینه سلامتش منتشر کرده که قطعا اخبار و اطلاعرسانی در این زمینه را چند برابر خواهد کرد؛ بیماری بلز یا فلج صورت. بله آنجلینای زیبا که حدود یک سال است از برد پیت جدا شده اخیرا در مقابل رسانهها اعلام کرده که به بیماری فلج صورت مبتلا شده و هماکنون در حال سپری کردن روند درمان بیماری است.
بلز را بیشتر بشناسید
تصور کنید که یک روز صبح از خواب بیدار میشوید، مقابل آینه قرار میگیرید و در اوج وحشت و ناباوری میبینید که یک سمت صورتتان از حرکت افتاده و تقارنش به کل برهم خورده است. پلک یک چشمتان افتاده، یک سمت دهانتان کج شده و حتی برای صحبت کردن لبخند زدن و پلک زدن هم با مشکل مواجه شدهاید. این وضعیت هراسآور نشانههای یک نوع بیماری عصبی بهنام فلج صورت یا بلز است که بنا بر آمار بیماری کمیابی نیست و از هر 70نفر یک نفر در طول زندگی امکان ابتلا به آن را دارد. اولینبار در سال 1811 «چارلز بل» متخصص تشریح و عصبشناس اسکاتلندی این بیماری را در یک مقاله تشریح کرد و بههمین مناسبت نام این بیماری «بلز پالزی» گذاشته شد.
چه نشانه هایی دارد؟
بلز پالزی یا فلج صورت یک بیماری مرتبط با سیستم عصبی بدن است و به محض مشاهده نشانههای آن باید به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کرد. عوارض فلج صورت شباهت زیادی به وضعیت بیماران سکته مغزی دارد؛ جوری که خیلی وقتها مبتلایان به بیماری فلج صورت تصور میکنند که سکته مغزی کردهاند. در حالی که فلج مغزی خیلی زود در اکثر موارد رو به بهبود کامل میرود. دکتر جمشید دونلو، متخصص مغز و اعصاب، درباره این بیماری میگوید: در بیماری فلج صورت، عصب هفتم جمجمه فرد دچار التهاب میشود. عصب هفتم یکی از اعصاب دوازدهگانه جمجمه است و در هر طرف صورت موجود است و از سوراخی درست زیر گوش وارد صورت شده و به شاخههای کوچک متعددی تقسیم شده و عضلات چهره را عصب میدهد. این عصب فعالیتهایی مانند جویدن، اخم کردن، سوت زدن، بالا بردن ابروها و بستن چشمها را تحتتاثیر قرار میدهد. بر اثر فلج این عصب فعالیت اعصاب اعضای صورت مختل شده و درنتیجه یک سمت صورت کج میشود. گاهی ممکن است بستن چشم هم برای بیمار ممکن نباشد. فلج صورت در ناحیه دهان باعث میشود که آب از دهان بیمار در سمتی که عصب مختل شده به بیرون جاری شود و بیمار توان جویدن غذا در آن سمت را نداشته باشد. جاری شدن اشک از چشم درگیر فلج صورت از دیگر علایم این بیماری است که خطر خشکی قرنیه را هم در پی دارد. انعکاس پیدا کردن صدا در گوش سمت درگیر بیماری از عوارض این بیماری بر گوش است. درصدی از بیماران قبل از ایجاد علایم بالینی ممکن است درد یا احساس سنگینی در نواحی گوش یا پشت آن یا پس سر احساس کنند و بعد از یکی، دو روز علایم بیماری روی صورت ایجاد شود.
خوش خیم است یا بدخیم؟
دکتر دونلو درباره دلایل بروز این بیماری میگوید: عفونتهای ویروسی یا میکروبی، ضربه مغزی، تومورهای مغزی، برخی بیماریهای داخلی و عوامل ناشناخته دیگر در ایجاد بیماری موثر است. برخی بیماران با فرد دچار آبله مرغان تماس داشتهاند یا ویروس تبخال در آنها فعال شده و ناحیه گوش خارجی یا میانی را درگیر کرده است. در پارهای موارد این عارضه پس از بهبود سالها بعد مجددا تکرار شده و حتی تا چندینبار رخ میدهد که شاید به علت فعال شدن ویروس باشد.
این بیماری با وجود اینکه تاثیر شدیدی روی چهره میگذارد و باعث وحشت و نگرانی بیمار میشود اما بیماری خوشخیمی است و در بیشتر موارد حتی بدون درمان خاصی هم بیمار بهبود کامل مییابد و آثاری از بیماری بر جا نمیماند. ولی در برخی بیماران هم باوجود درمانهای لازم بیماری به درازا کشیده و عوارض آن برجا میماند که شاید این موضوع مربوط به سیستم دفاعی و ترمیم بدنی هر فردی باشد و از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت است. مثلا برخی بیماران زخم دستشان به سادگی و حتی بدون رعایت اصول مربوطه به سرعت ترمیم میشود ولی در برخی دیگر با وجود رعایت موارد ضروری و بهداشتی اما مدتها طول میکشد که این به همان قدرت ترمیم بدنی یا سایر موارد ناشناخته مربوط است و این شاید پاسخ برخی بیماران باشد که میپرسند چرا درمان ما اینقدر طول کشیده.
روند درمان
متخصصان مغز و اعصاب برای درمان بیماری فلج صورت کورتیکواستروئیدها را که داروهای ضدالتهابی قوی هستند، تجویز میکنند. اگر این داروها قادر به کاهش تورم عصب صورت باشند، سبب میشوند که عصب داخل راهروی استخوانی که آن را احاطه کرده، بهراحتی قرار گیرد. از داروهای ضدویروس هم برای مواجهه با این احتمال که عامل بیماری ویروس باشد استفاده میشود. برای رفع اختلالاتی که روی صورت ایجاد شده هم فیزیوتراپی و ماساژ صورت تجویز میشود.
طب سنتیچه می گوید؟
درمانگران طب سنتی چین فلج بلز را فلج محیطی یا انحراف یکسویه چشم و دهان مینامند که بهدلیل زندگی در شرایط آب و هوایی خیلی سرد یا خیلی گرم، قرار گرفتن درمعرض بادهای شدید و سرد، ابتلا به بیماری ویروسی و کمخونی یا ایجاد ضربه در ناحیه سر به وجود آمده و درمانهایی از طریق طب سوزنی برای آن دارند.
راهکارهای طب سوزنی برای جولی
دکتر رضا حشمت، نایب رئیس انجمن علمی طب سوزنی ایران، ضمن تایید کارایی طب سوزنی در روند درمان بیماران فلج بلز در این باره توضیح میدهد: بیماران مبتلا شده به فلج بلز ابتدا باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند و پس از تشخیص بیماری عموما به مدت 10 روز به منظور برطرف شدن التهاب عصب هفتم صورت در معرض کورتون درمانی قرار میگیرند. بعد از سپری شدن این دوره حالا نوبت به طب سوزنی میرسد. برای گذراندن روند درمان به شیوه طب سوزنی مبتلایان به فلج صورت باید هفتهای سه بار و به مدت یک ماه بهطور مداوم برای تحریک عصب به واسطه سوزن مراجعه کنند تا اختلال پیش آمده در روند فعالیت عصب رفع شود. بعد از گذراندن این دوره یک ماهه اگر بیمار بهبود پیدا کرد که هیچ در غیر این صورت روند درمان با فاصله بیشتری نسبت به دفعات قبل ادامه مییابد. یعنی هفتهای سه بار سوزن زدن به دو بار و یک بار کاهش پیدا میکند تا عوارض بیماری رفع شود. در این مدت هم بیمار باید از قرار گرفتن درمعرض باد سرد و کولر خودداری کند و همچنین خوردن خوراکیهای ترش را کنار بگذارد چراکه اینها روند بهبود را به تاخیر میاندازند.
احتمال بهبودچقدر است؟
به گفته دکتر حشمت، بین بیماران فلج صورتی که از طریق طب سوزنی روند درمان را طی کردهاند بین 67 تا 70درصد آمار بهبود کامل مشاهده شده است. وی تاکید کرد که روند درمان به روش طب سوزنی حتما باید پس از فرآیند کورتون درمانی و نهایتا در مدت 6 تا 8 ماه اول بروز بیماری انجام شود. اگر این مسئله به تاخیر بیفتد یعنی به یک سال بکشد دیگر این روش درمان اثری روی بیمار نخواهد داشت. وی به مراجعان توصیه کرد که حتما قبل از مراجعه به پزشکان طب سوزنی به سایت انجمن علمی طب سوزنی به نشانی www.isaa.ir مراجعه کنند و پزشک معالج طب سوزنی خود را از میان اعضای این انجمن انتخاب و سپس مراجعه کنند تا با اطمینان کامل نسبت به این روند درمانی اقدام کنند. وی در پایان گفت: این روند درمانی هیچگونه عوارضی در پی ندارد و با سوزنهای یکبار مصرف انجام میشود.
شیوه درمانی سنتی برای فلج بلز
آنجلینا جولی بازیگر مشهوری که اخیرا از ابتلایش به بیماری فلج بلز خبر داده هم درخصوص روند درمانش گفته که به طب سوزنی روی آورده است. شیوه درمانی طب سوزنی امروزه توسط سازمان بهداشت جهانی بهعنوان یک شیوه درمانی مکمل توصیه شده است. به این ترتیب متخصصان در طب مدرن میتوانند با دارودرمانی بیمار را درمان کنند و در کنار آن از یک متخصص طب سوزنی بخواهند برای شتاببخشی به روند درمانی به بیمار کمک کند.
منبع: سیب سبز
چگونه فلج عصب صورتی را بشناسیم؟