اختلال در غده تیروئید میتواند در زنان مشکلات زیادی مانند افزایش وزن و افسردگی ایجاد کند. متاسفانه تقریبا از هر 8زن، یک نفر در طول زندگیاش با عوارض ناشی از تیروئید روبهرو خواهد شد. آمار نگرانکنندهای است که باید به آن توجه کنید. باوجود اینکه غده تیروئید در مردان هم وجود دارد، اما کمتر مردی مبتلا به ناراحتیهای تیروئید میشود، بنابراین زنان باید بیش از مردان به مشکلات تیروئیدی خود توجه کنند مخصوصا اگر دوران بارداری را سپری می کنند. دکتر «الیزابت پیرس» متخصص غدد به سوالات ما در این زمینه پاسخ داده است. در اینجا با تاثیر رژیم غذایی، بارداری و سیگار کشیدن بر میزان ابتلا به بیماریهای تیروئید آشنا میشوید.
مهمترین مشکل تیروئیدی زنان
شایعترین مشکل، کمکاری تیروئید است و زمانی رخ میدهد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون ترشح نمیکند. بدون این هورمون، متابولیسم بدن و سوختوساز آن کم و کند میشود و ممکن است وزن اضافه کنید، احساس خستگی داشته باشید یا دچار افسردگی شوید. همچنین احتمال دارد عادت ماهانه شما نامنظم شده و دچار خشکی پوست و ناخن هم شوید. حدود 10درصد از زنان، مبتلا به کمکاری تیروئید هستند، درحالیکه این مشکل فقط در 3درصد از مردان دیده میشود.
سیگار زیاد، ید کم
شیوع و انواع مختلف بیماریهای تیروئید در نقاط مختلف دنیا، براساس میزان ید موجود در رژیم غذایی افراد، متفاوت است. سیگار کشیدن هم احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. درواقع زنانی که در نقاطی زندگی میکنند که ید در غذاهای آنها کم است و سیگاری هم هستند، بیشتر درمعرض خطر قرار دارند.
آیا مصرف نمک یددار مفید است؟
از دهه1920 که در ایالاتمتحده یددار کردن نمکها آغاز شد، مردم این کشور به اندازه کافی ید دریافت میکردند اما از دهه1970 میزان ید مصرفی در رژیم غذایی آنها به حدود نصف تقلیل یافته که تاحدی بهدلیل کاهش استفاده از نمک یددار است. در ضمن، میزان ید موجود در سایر مواد غذایی مخصوصا نان و شیرگاو هم نسبت به گذشته کمتر شده است، زیرا دیگر در تهیه نانها، از مخمرهای یددار استفاده نمیشود. همچنین یکی از دلایل کمبود ید در شیر، محدود کردن مقدار این ماده در خوراک دامهاست. در ایالاتمتحده 30درصد از نمکهایی که برای مصارف خانگی خریداری میشوند، یددار نیستند. بیشتر نمکهای دریایی هم فاقد ید هستند. بهعلاوه نمکی که در غذاهای تهیه شده به روش صنعتی (مانند کنسروها) استفاده میشود هم بدون ید است.
همه خطرات کمبود ید
در بعضی کشورها، کمبود ید، مخصوصا در زنان باردار یا زنانی که فرزندانشان را با شیر خود تغذیه میکنند، مشکلآفرین است، زیرا ید برای ساخته شدن هورمون تیروئید لازم است و این هورمون نیز برای رشد و نمو مغز کودک ضروری است. کمبود ید ممکن است باعث ایجاد صدمات مغزی در جنین شود. انجمن تیروئید ایالاتمتحده توصیه میکند تمام زنان باردار یا آنها که به کودکشان شیر میدهند، روزانه از مکملهایی که حداقل 150میکروگرم ید دارند، استفاده کنند.
تمام زنان باردار باید آزمایش تیروئید بدهند؟
نگرانی عمده این است که سطح پایین هورمون تیروئید در زنان باردار، ممکن است باعث بهره هوشی (IQ) پایین در فرزندانشان شود. با این حال، درمورد انجام آزمایش تیروئید برای همه زنان باردار، اختلافنظر وجود دارد. انجمن متخصصان آمریکا توصیه میکند تمام زنان باردار باید موردآزمایش قرار بگیرند اما به عقیده متخصصان کنگره ملی زنان و مامایی، در زنانی که علائم تیروئید ندارند، نیازی به انجام آزمایش نیست. انجمن غدد نیز تنها زمانی آزمایش را پیشنهاد میکند که علائم کمکاری تیروئید مشاهده شود یا در شخص، آنتیبادیهای ضدتیروئید، سابقه بیماری خودایمن در خانواده یا سایر عوامل خطرزای کمکاری تیروئید وجود داشته باشد.
آیا تیروئید من کمکار است؟
بسیاری از علائم این بیماری، مبهم و گولزننده است و ممکن است به حساب عوامل دیگر گذاشته شود. مثلا ممکن است خستگی، ناشی از کار کردن زیاد باشد یا افزایش وزن میتواند به علت زیادهروی در غذا خوردن یا ورزش نکردن به وجود بیاید، بنابراین برای اطمینان، لازم است آزمایش هورمون ترشحکننده هورمونهای تیروئید یا TSH انجام دهید که هورمون محرک تیروئید در خون است. اگر تیروئید هورمون کافی تولید نکند، غده هیپوفیز TSH بیشتری ترشح میکند و به این ترتیب باعث میشود تیروئید هورمون بیشتری ترشح کند.
وزنتان کم شده و قلبتان تند میزند؟
پرکاری تیروئید شیوع کمتری نسبت به کمکاری آن دارد و تنها یکدرصد جمعیت ایالاتمتحده به آن مبتلا هستند و البته تشخیص و درمان آن هم سختتر است. در پرکاری تیروئید، این غده هورمون بسیار زیادی ترشح میکند که ممکن است باعث لرزش، تپش قلب، بیخوابی و کاهش وزن شود.
اختلال های تیروئیدی بعد از زایمان
از هر 10زن، یک نفر در چند ماهه بعد از زایمان مبتلا به التهاب غده تیروئید میشود. وقتی تیروئید ملتهب میشود، هورمون بیشتری ترشح میکند بنابراین پرکاری تیروئید پیش میآید. بعد با پایان این حالت و با کمشدن میزان این هورمون، آنها ممکن است دچار کمکاری تیروئید شوند تا زمانی که این غده التیام پیدا کند. در این دوران، ممکن است علائم مختلفی ظاهر شود. بعضی زنان لاغر میشوند و در بعضیها احساس نگرانی و اضطراب پدید میآید. اگر این علائم خفیف باشند، در بیشتر زنان پس از چندماه ازبین میروند، اما اگر شدید و حاد باشند، ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. در اکثر زنان فازهای کمکاری و پرکاری تا چند هفته ادامه پیدا میکند، اما همه زنان هر دو مورد را با هم تجربه نمیکنند. حدود 5درصد از زنان همیشه مبتلا به کمکاری تیروئید باقی میمانند. این مشکل ممکن است در بارداریهای بعدی هم مجددا رخ دهد و البته در زنان مبتلا به بیماریهای خودایمنی، شایعتر است.
چند وقت یکبار آزمایش دهیم؟
چنانچه دارای علائم کمکاری یا پرکاری تیروئید هستید، حتما باید آزمایش TSH بدهید. اما متخصصان برای کسانی که دارای این علائم نیستند، آزمایش TSH را توصیه نمیکنند. گروه خدمات پیشگیری ایالاتمتحده میگوید دلیلی برای انجام آزمایشها برای همه خانمها وجود ندارد. اما انجمن تیروئید ایالاتمتحده معتقد است همه باید از 35سالگی، هر 5سال یکبار آزمایش غربالگری TSH انجام دهند.
منبع: سیب سبز
همه چیز درباره کم کاری تیروئید