مردم بدنبال رسیدن به وزن طبیعی و لاغر شدن در زمان کوتاه هستند، اما برخی افراد برای رسیدن به این هدف مهم از هر روشی حتی غیراصولی مانند، دریافت مشاوره و دارو به صورت اینترنتی، غذا نخوردن، مصرف داروهای پرعارضه، انجام جراحی های غیرضروری و حتی ورزشهای بسیار سنگین استفاده می کنند که این شیوع ها می تواند برای آنان آسیب زا باشد.
استقبال عمومی از شبکه های اجتماعی زمینه سوء استفاده برخی افراد را فراهم آورده است. امروزه شاهد ایجاد صفحات، کانال یا گروه های مختلف با عناوین جذاب در این فضا هستیم که هرکدام ادعای ارائه خدمات مطلوب و مناسب را به مردم دارند که کاربران نیاید فریب اینگونه اقدامات را بخورند و از آنها برای لاغر شدن استفاده کنند.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که برای رها شدن سریع از چاقی یا اضافه وزن اقدام به گرفتن رژیم های غذایی با اعمال شاقه می کنید، بهتر است بدانید شاید در ظاهر موفق به کاهش وزن شوید اما مخاطرات و آسیب های جدی به روح و جسمتان را نادیده گرفته اید.
پزشکان گوارش و متخصصان تغذیه توصیه می کنند، که مردم بدون مشاره از افراد متخصص و مجرب در این حوزه، اقدام به رژیم لاغری براساس مطالب منتشر شده در فضای مجازی نکنند. این کار در اغلب موارد برای آنان مشکل ایجاد می کند و سبب آسیب به بدن می شود.
** به روش های غیراصولی کاهش وزن در فضای مجازی توجه نکنید
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص رژیم لاغری غیراصولی در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا به تبلیغ روش های غیراصولی در شبکه های ماهوره ای و فضای مجازی اشاره کرد و گفت: متاسفانه امروزه روش های غیراصولی زیادی از طریق شبکه های ماهواره ای و فضای مجازی تبلیغ می شوند که ظاهری فریبند دارند و مردم نباید براساس اینگونه اقدام به رژیم لاغری کنند.
دکتر محمد امانی تاکید کرد: این روش ها علمی، منطقی و صحیح نبوده و کاهش وزن سریع که در این فضاها تبلیغ می شود با اصول علمی مغایریت داشته و این کار به طور حتم با عوارض همراه است.
فوق تخصص گوارش و کبد ادامه داد: شبکه های ماهواره ای و فضای مجازی کاهش وزن های موضعی را معمولا با استفاده از یکسری داروها و مواد گیاهی پیشنهاد می دهند که اینها پایه و اساس علمی ندارد. این داروها فقط جنبه تبلیغاتی و تجاری داشته و از طریق تعدادی افراد سودجو به مردم معرفی می شوند.
امانی به داروهای کاهش وزن و لاغری اشاره کرد و گفت: داروهای لاغری بسیار محدود است و می توانند عوارضی داشته باشند و به همین دلیل فقط با نظر پزشک باید تجویز شوند.
وی ادامه داد که در برخی از داروهای لاغری از روان گردان ها مانند شیشه استفاده می شود. افراد سودجو به بهانه کاهش وزن، مردم را به این مواد معتاد می کنند و هم اینکه از روش غیرعلمی و نادرست، سبب آسیب های جبران ناپذیر به افراد می شوند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به استفاده از داروهای گیاهی برای کاهش وزن اشاره کرد و گفت: جینسینگ و چای سبز می توانند کاهش وزن مختصری بدهند اما ممکن است استفاده زیاد آنها هم عوارض داشته باشد.
** کاهش وزن در هفته بیش از یک کیلوگرم توصیه نمی شود
وی اظهار کرد که کاهش وزن نیم تا یک کیلوگرم در هفته به مردم توصیه می شود و کاهش وزن بیشتر از یک کیلوگرم در هفته می تواند به ارگان های حیاتی مانند کبد آسیب جدی وارد کند.
امانی اظهار کرد: کاهش وزن یک موضوع تدریجی است و به این دلیل این کار باید در زمان طول انجام شود تا آسیب به ارگان های حیاتی بدن وارد نشود.
وی گفت: در رژیم های لاغری توصیه می شود که همراه با کاهش وزن، آب، سبزیجات و میوه به مقدار کافی مصرف شود تا طراوات پوست و ارگان های مختلف بدن حفظ شود.
وی توصیه کرد که مردم به جای مصرف غذاهای دارای کربوهیدرات مانند برنج و نان و نیز غذاهای پرچرب از غذاهایی مانند حبوبات، سبزیجات و انواع میوه ها استفاده کنند و در طول روز از آب کافی استفاده کنند.
** رژیم غذایی غیراصلی می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران برلزوم گرفتن رژیم لاغری اصولی و علمی برای کاهش وزن تاکید کرد و گفت: رژیم غذایی غیراصولی، می تواند عوارض جبران ناپذیری برای افراد داشته باشد.
امانی، سنگ کیسه صفرا، ریزش موی سر و کمبود ویتامین را از جمله مضرات رژیم غذایی غیراصولی اعلام کرد و افزود: براثر رژیم لاغری غیراصولی ممکن است بدن ویتامین های لازم و کافی را دریافت نکند و این اقدام می تواند مشکلاتی را برای افراد به وجود آورد.
وی، یبوست شدید یکی دیگر از مضرات این اقدام اعلام کرد و گفت: به همین دلیل به افراد توصیه می شود که در هنگام رژیم لاغری، حتما مایعات به اندازه کافی مصرف کنند.
فوق تخصص گوارش و کبد، آسیب رسیدن به عضلات را از دیگر عوارض کاهش وزن غیراصولی دانست و گفت: کاهش سریع و غیراصولی وزن ممکن است به عضلات آسیب برساند.
امانی، درمان صحیح چاقی و رهایی از بیماری را امری لازم و ضروری دانست و بیان کرد: مردم باید کاهش وزن را تحت نظر پزشکان متخصص انجام دهند تا این اقدام با استفاده از شیوه های اصولی، علمی و منطقی انجام شود.
وی گفت: چاقی یکی از مشکلات اصلی بهداشتی اکثر جوامع از جمله ایران است و طبق آخرین آمارها 30 درصد زنان و 15 درصد مردان چاق هستند و اگر اضافه وزن را در نظر بگیریم این درصدها بیشتر می شود.
امانی با اشاره به اینکه سن ابتلا به چاقی کاهش یافته و در بین کودکان هم شاهد این بیماری هستیم، گفت: سکته های قلبی و مغزی، فشارخون بالا، دیابت، کبدچرب، برخی از سرطان ها و نارسایی کبدی از جمله عوارض چاقی است.
** غذا نخوردن به مدت طولانی، می تواند به بدن آسیب برساند
وی ادامه داد: برخی افراد فکر می کنند که برای کاهش وزن، ساعت ها چیزی نخوردن، خوب است ولی این باور اشتباه بوده و این کار عوارضی برای بدن دارد و برای کاهش وزن باید غذاهایی با حجم کم و با انرژی مناسب در طول روز استفاده شود.
امانی، کاهش تمرکز، عصبانیت و افت قند را از عوارض غذا نخوردن طولانی اعلام کرد و گفت: اگر فردی ساعت ها چیزی نخورد ممکن است دچار کاهش تمرکز و عصبانیت شده و افت قند پیدا کند. این نوع رژیم غذایی می تواند تمایل به خوردن شیرینی را پس گذراندن یک دوره بیشتر کند.
وی تاکید کرد: برخی افراد فکر می کنند که صبحانه میل نکنند یا نهار دیرتر بخورند تا به وزن مناسب برسند که این اقدام نادرست است و بدترین نوع رژیم لاغری، رژیمی است که در آن صبحانه حذف شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه فرد باید بخش عمده ای از انرژی مورد نیاز بدن را از صبحانه دریافت کند، گفت: افت قند و تمایل به مصرف شیرینی جات از عوارض صبحانه نخوردن است.
وی با اشاره به اینکه رژیم غذایی به زمان کوتاهی، محدود نمی شود، گفت: رژیم غذایی اصولی بین شش ماه تا یکسال بطول می انجامد. پس از پایان رژیم غذایی، تثبت وزن در حد طبیعی بسیار مهم است که باید با خوردن مناسب آن را حفظ کرد.
** افراد نباید خودسرانه اقدام به رژیم لاغری کنند
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و متخصص تغذیه بالینی هم به مضرات رژیم غذایی خودسرانه اشاره و به مردم توصیه کرد که نباید خودسرانه اقدام به رژیم غذایی لاغری کنند.
کوروش جعفریان به افراد چاق یا دارای اضافه وزن توصیه کرد که براساس اصول و مبانی، علم تغذیه اقدام به این کار کنند تا دچار مشکلاتی نشوند. این فرایند نیازمند برنامه درست غذایی است تا هم از چاقی یا اضافه وزن جلوگیری و هم عوارضی برای بدن نداشته باشد.
این متخصص تغذیه بالینی تاکید کرد: در رژیم غذایی، وقتی مقدار غذا و در نتیجه دریافت انرژی کم می شود، نباید فرد در میزان دریافت مواد مغذی که برای بدن ضروری است، کمبود پیدا کند.
وی به عوارض رژیم لاغری خودسرانه اشاره کرد و گفت: ریزش مو، مشکلات پوستی و ناخن، برخی عوارض رژیم غذایی خودسرانه است که فرد می تواند آنها را به صورت ظاهری مشاهده کند.
جعفریان ادامه داد: متاسفانه برخی از آسیب هایی که فرد می تواند به آن مبتلا شود به ظاهر دیده نمی شود، به طور مثال فرد در طول دوره کاهش وزن غیر اصولی، عضلات آسیب می بیند و اندام های داخلی دچار مشکل می شوند.
وی گفت: رژیم غذایی مانند یک سفر می ماند که خوشی، سختی و زحمت دارد و کسی که می خواهد وزن خود را کاهش دهد، باید سختی ها و ناملایمات را تحمل کند و در برخی موارد که وزن سریع کاهش پیدا می کند بیش از حد امیدوار نشده و در مواردی که کاهش ورزن به کندی انجام می شود از این کار مایوس نشود.
مدیر گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا گفت: رژیم غذایی خودسرانه به هیچ وجه توصیه نمی شود و رژیم غذایی غیراصولی علاوه بر آسیب به عضلات، سبب ریزش مو و عصبانیت می شود.
دکتر سیدعلی کشاورز افزود: با رعایت اصول لاغری، مشکلی برای آنان فرد به وجود نمی آید و از کودک سه ساله تا فرد 85 بزرگسال، می توانند از رژیم غذایی مناسب و علمی بهره مند شوند و مشکلی هم برای آنها به وجود نیاید، چراکه این کار براساس شرایط علمی و اصولی انجام می شود.