در خانه نشسته‌اید که صدای شکستن ظرفی از آشپزخانه می‌آید، تا به خودتان بیایید و ببینید چه خبر شده،‌ صدای ناله‌ای بلند می‌شود، اینجاست که اوضاع به نظر کمی خطرناک می‌رسد. همین که وارد آشپزخانه می‌شوید، می‌بینید که همسرتان روی زمین نشسته و پایش را بغل کرده و از کف پایش همین‌طور خون می‌ریزد. وقتی از او می‌پرسید چه شده؟ می‌گوید لیوان شکست و یک تکه از آن کف پایم فرو رفته است. در چنین وضعیتی چه باید کرد؟ آیا  باید به همسرتان کمک کنید تا تکه شیشه‌ای که به پایش فرو رفته را خارج کند یا باید صبر کنید تا به یک مرکز درمانی برسید؟ اگر بخواهید جسم خارجی را از پایش درآورید، دقیقا چطور باید این کار را انجام دهید؟ اگر خونریزی شدید بود، چطور؟ پاسخ به همه این سوال‌ها و انجام کارهای اولیه در موقعیت‌های اورژانس، موضوعی است که دکتر شباهنگ جعفرنژاد متخصص طب اورژانس به آنها پاسخ می‌دهد.

فرو رفتن شیشه در پا

در مواقعی که اجسام خارجی تیز و برنده مانند شیشه باعث آسیب بافت  و تروما می‌شوند  طبیعی‌ترین واکنش هر فرد که تا حدود زیادی غریزی است این است که آن جسم را خارج کند. دکتر شباهنگ جعفرنژاد، متخصص طب اورژانس، در این‌باره می‌گوید: در علم پزشکی و طب اورژانس این موضوع پذیرفته شده و این اتفاق باید بیفتد. بنابراین در اولین فرصت باید جسم خارجی از بدن خارج شود و با آب تمیز  شست‌وشو انجام شود و در صورت وجود مواد ضدعفونی منطقه موردنظر ضدعفونی شود و بعد اگر خونریزی داشت فشار مستقیم روی آن اعمال شود. اما باید به این نکته توجه داشت که بر اثر برخی تروماهای طبیعی در محل کار جسمی مانند میلگرد یا چاقو وارد بدن فرد می‌شود که در این موارد چنین اجسامی به هیچ عنوان نباید تا زمان رساندن فرد به بیمارستان از بدنش خارج شوند. این کار فقط باید در اتاق عمل انجام شود چون ممکن است شدت خونریزی باعث شود فرد حتی جان خود را از دست بدهد.

اگربراثر سانحه‌ای خودتان یا اطرافیان‌تان دچار خونریزی شده باشید، معتبرترین توصیه در این شرایط این است که روی منطقه خونریزی‌دهنده یک فشار مستقیم دهید تا از ادامه خونریزی جلوگیری شود. در این شرایط نیاز به وسیله خاصی نیست و تنها فشار مستقیم روی منطقه خونریزی‌دهنده در صورتی که فرد مشکل انعقاد خون نداشته باشد، باعث می‌شود خونریزی بند بیاید و شرایط از شکل مخاطره‌آمیز حیات خارج شود.

عجول نباشید!

اولین اقدامی که در موارد اورژانس باید انجام شود این است که فردی که قصد کمک دارد به هیچ عنوان ایمنی خودش را از دست نداده و امنیتش از بین نرود. در چنین موقعیت‌هایی فرد کمک‌کننده خود نباید در شرایط اورژانس قربانی شود و در صورتی که نتواند کمک کند باید کنار بایستد و با مراکز امداد‌رسانی تماس بگیرد.

اگر از بلندی افتادید…

در صورت افتادن و شکستن قسمتی از بدن باید اصول بی‌حرکت سازی در اولویت قرار بگیرد. دیده شده که یک جابه‌جایی غیراصولی حتی منجر به مرگ یا صدمات جبران‌ناپذیری برای فرد شده است. در صورتی که اگر فرد اصولی جابه‌جا شود این آسیب‌ها تا حدود زیادی کاهش می‌یابد. در موارد افتادن و شکستگی با حفظ موقعیت گردن در موقعیت ثابت باید با آتل یا وسایل انتقال درست فرد مصدوم منتقل شود. در این موارد از هرگونه اقدام عجولانه باید خودداری شود چون یک حرکت نا‌بجا می‌تواند منجر به قطع نخاع شود.

نکته دوم در چنین مواردی این است که در موارد اورژانس مانند افتادن از بلندی باید به مسیر هوایی توجه شود. یعنی باید بررسی کنید که تنفس فرد مصدوم برقرار است یا نه. اگر فرد بی‌حرکت باشد باید میزان پاسخ‌‌دهی او را بسنجید و او را صدا کنید. اگر جوابی نشنیدید به مسیر هوایی او توجه کنید و ماساژ قفسه سینه را در صورت بلد بودن انجام دهید و حین انجام عملیات ماساژ و تنفس با مراکز امدادرسانی تماس بگیرید.

وقتی دندان‌تان می‌شکند

 شکستگی دندان دائمی همیشه مهم است. درواقع در اغلب موارد شکستگی به صورت کنده شدن دندان بروز می‌کند. در چنین وضعیتی شما یک زمان طلایی بین 3 تا 6ساعته برای برگرداندن دندان و احیای آن دارید، بنابراین توصیه می‌شود دندان حتما پیدا شود و در یک گاز استریل آغشته به سرم نرمال سالین یا رطوبت آب معمولی پیچیده شده و تمیز شسته و به اولین مرکز دندانپزشکی مراجعه شود. اما زمانی که دندان می‌شکند و قرمزی دندان دیده می‌شود، بسیار دردناک است و به‌همین دلیل گفته می‌شود با یک ماده پوشاننده مانند خمیردندان، آن قسمت از دندان پوشانده شود تا به مرکز درمانی برسد.

عضو شکسته را جا نیندازید

شکستگی‌های استخوانی اغلب باعث بدشکلی اندام می‌شوند، بنابراین قبل از رساندن فرد مصدوم به بیمارستان به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود اقدام به تبدیل شکل نافرم استخوانی به شکل فرم کنید اما بهترین کار این است که اگر می‌توانید با ابزار ساده یک آتل محافظتی تهیه کنید. به عبارتی دیگر باید بدون اقدام به جا اندازی‌های غیراصولی اندام را به حال خود رها کرده و در صورت وجود خونریزی آن را کنترل کنید تا افراد آموزش‌دیده سر بالین بیمار حاضر شوند. افرادی که کارآزموده نیستند بیشتر از اینکه به فکر کمک‌رسانی باشند، بهتر است از انجام کارهای غیراصولی پرهیز کنند. در تمام تروماهای پیش‌بیمارستانی که به دو دسته کند و تند تقسیم می‌شود، تروماهای خونریزی‌دهنده جزء انواع تند است و اقدام‌های ذکر شده باید انجام شود.

شکستگی بینی کودک را جدی بگیرید

معمولا در افراد بزرگسال به‌دلیل از بین رفتن غضروف بینی و به لحاظ اینکه تکامل استخوانی شکل نهایی خود را پیدا کرده اگر شکستگی اتفاق بیفتد منجر به خونریزی‌های مجرای بینی می‌شود که اول باید با تامپون یا گاز مختصری آن را فشار داد و با کمپرس سرد و یخ آن را کنترل کرد و در اقدامات پیش‌بیمارستانی اقدام ویژه‌ای نیاز نیست و تا 72ساعت زمان وجود دارد تا ورم بخوابد و اگر نیازی به جااندازی باشد، انجام شود اما در مورد کودکان این موضوع فرق می‌کند زیرا تیغه بینی بین 4 تا 11سال صفحه رشدش در دوران بحرانی است و اگر در این بازه سنی آسیبی به بینی وارد شود این نگرانی وجود دارد که صفحه رشد بینی آسیب ببیند و در نتیجه به‌طور دائم از رشد باز بماند. به‌همین دلیل باید به این موضوع توجه شده و اقدام درمانی لازم فورا انجام شود.

واقعا قلب‌تان گرفته؟

بسیاری از افراد در برخی مناسبات اجتماعی دچار تنگی نفس می‌شوند و این را معادل گرفتگی قلب می‌دانند در حالی که این حمله قلبی یا سکته نیست و فقط تنگی نفس است که اختلال جدی به حساب نمی‌آید و بسیاری از افراد به‌دلیل بیماری زمینه‌ای مانند مشکل ریوی در مناسبت‌های مختلف دچار مشکل تنفسی می‌شوند و اضطراب می‌گیرند درحالی که نیاز به اقدام خاصی ندارند‌، اما اگر فرد بر اثر مشکلات زمینه‌ای دچار دردهای قفسه سینه و حمله قلبی ایسکمیک شود در چنین مواردی فردی که در کنار فرد بیمار قرار می‌گیرد باید ارزیابی فرد آسیب‌دیده را در اولویت قرار دهد. میزان تنفس در بررسی ضربان قلب و هوشیاری بسیار مهم است و در صورتی که پاسخ نداشت باید عملیات احیا انجام شود. اما اگر این کار را بلد نباشید باید فورا با مراکز امدادرسانی تماس بگیرید.

منبع: سیب سبز

۲۰۰ بیمارستان کشور دارای متخصص طب اورژانس شدند