مرتب کردن دندان های کج و کوله با روش بدون ارتودنسی، از نظر متخصصین ارتودنسی، نادرست است. در روش بدون ارتودنسی که همراه با تراشیدن دندان و افزودن مواد ترمیمی است معمولا بخش بسیار مهم و نازک دندان یعنی مینای دندان تراشیده می‌شود تا با ترکیب و کم و زیاد کردن ماده همرنگ دندان بتوان چرخش آن را اصلاح کرد.
مرتب کردن دندان بدون ارتودنسی
برای ردیف کردن یا ردیف نشان دادن دندان‌ها دو راه کلی بیشتر وجود ندارد: روش اول درمان ارتودنسی است که با حرکت تاج و ریشه دندان مشکل به صورت ریشه‌ای برطرف شده و دندان‌ها واقعا” ردیف می‌شود.
در روش دوم که بجز درمان ارتودنسی است، حرکتی در دندان‌ها انجام نمی‌شود، بلکه با تراشیدن دندان یا اضافه کردن مواد همرنگ، دندان‌ها به ظاهر ردیف شده به نظر می‌رسد. وضعیت فاجعه بارتر آن است که در بعضی افراد دندان‌های کج از ریشه کشیده شده و به جای آنها دندان‌های مصنوعی ولی به حالت ردیف، قرار داده شده است که خوشبختانه با افزایش آگاهی مردم و درک اهمیت دندان اصلی، این روش امروزه بسیار کمتر دیده می‌شود.
در روش‌هایی که همراه با تراشیدن دندان و افزودن مواد ترمیمی است، معمولا بخشی از قسمت برجسته یا بیرون‌زده تاج دندان که شامل بخش بسیار مهم و نازک دندان یعنی مینای تاج دندان است، تراشیده می‌شود و در قسمت فرورفته مواد همرنگ دندان (کامپوزیت) افزوده می‌شود تا سطح دندان صاف به نظر برسد. تراشیدن دندان بافت سالم دندان و اضافه کردن مواد ترمیمی همرنگ به دندان و افزایش ضخامت آن هر دو برای دندان و بافت‌های نگهدارنده آن مخرب بوده و مشکلاتی را در پی خواهد داشت که پایانی ندارد.
به طور کلی نوع مشکل و شدت آن تاثیر عمده‌ای در تصمیم‌گیری دارد. توصیه متخصصان ارتودنسی این است که حتی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید برای پیشگیری از به خطر افتادن سلامت دندان‌هایتان از این درمان ها هم استفاده نکنید.
تراشیدن دندان برای زیبایی
محمدباقر شهنی‌زاده رییس انجمن دندانپزشکان عمومی با اشاره به تب داغ تبلیغات زیبایی دندانپزشکی در فضای مجازی گفت: امروز زیبایی و لبخند زیبا که به خط لبخند شهرت دارد، در حوزه دندانپزشکی اهمیت خاصی پیدا کرده، اما باید به این نکته توجه کرد که تراشیدن دندان های سالم، برای به دست آوردن لبخند زیبا کار درستی نیست.
دهان جایگاه عصبی- عضلانی است و نمی‌توان تنها با اضافه کردن یک ماده چینی یا کامپوزیت به قیمت بدست آوردن زیبایی، به بخش‌های دیگر آسیب رساند و سلامت دهان و دندان را به خطر انداخت.
امروز روش جدیدی در دندانپزشکی زیبایی وجود دارد که بدون تراشیدن دندان ها می‌توان خط لبخندی زیبا داشت این روش با عنوان لبخند هالیوودی مشهور است.
در این روش، تراشیدن دندان انجام نمی‌شوند و روی آن ها را پرسیلن یا کامپوزیت قرار داده و کار زیبایی دندان را انجام می‌دهند اما نکته حائز اهمیت این است که در این روش با اضافه کردن حجم دندان زیبایی حاصل می‌شود به همین دلیل باید مراقب بود فرد دچار بیماری‌های لثه‌ای نشود.
تراشیدن دندان نیش
نقص‌ها یا مشکلاتی مانند همپوشانی جزیی یا شکل غیرطبیعی دندان‌ها، لب پر شدن یا شکستگی جزیی یا نوک تیز بودن بیش از حد دندان‌های نیش را غالباً می‌توان با تراشیدن دندان به طور جزئی به منظور اصلاح شکل و میزان کردن دندان‌ها برطرف نمود.
تراشیدن دندان جلو
دندان‌های جلو بهترین گزینه برای اصلاح فرم و باندینگ است. زیباسازی دندان‌ها به دلیل اصلاح ناهمواری قابل توجه دندان‌ها و یک دست و ردیف کردن دندان‌ها، اعتماد به نفس بالاتری را برای بیمار به ارمغان می‌آورد. میزان کردن دندان‌ها و باندینگ در مقایسه با سیم‌کشی دندان‌ها و دیگر روش‌های ارتودنسی هزینه کمتری دارد و کوتاه‌تر است. اما باید به عوارض آن هم توجه داشت.
باندینگ دندان چیست؟
باندینگ دندان با کامپوزیت یکی از تکنیک‌های دندانپزشکی زیبایی است که می‌تواند عیوب زیبایی دندان‌های شما را برطرف کرده و زیبایی لبخندتان را بهبود ببخشد. کامپوزیت‌های دندانپزشکی از ذراتی مانند دی اکسید سیلیکون و کوارتز ساخته شده که با رزین‌های مصنوعی به یکدیگر متصل شده‌اند.
کامپوزیت‌ها انواع مختلفی دارند و با درجات مختلفی از رنگ، سفتی و شفافیت ساخته شده‌اند، به این ترتیب دندانپزشک می‌تواند کامپوزیت مناسبی که با دندان‌های شما همخوانی دارد، انتخاب نماید. کامپوزیت برای بستن فاصله بین دندان‌ها، پر کردن سوراخ دندان و یا از بین بردن لکه‌های دندان، ترمیم دندان‌های خردشده و بد رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کامپوزیت همچنین گزینه‌ای عالی برای ترمیم فوری دندان‌های شکسته جلو به شمار می‌آید.
بر خلاف لامینت ونیر و روکش دندان که برای پوشش سطح دندان طراحی شده و به صورت سفارشی در آزمایشگاه تولید می‌شود، باندینگ دندان معمولاً در طی یک جلسه در مطب انجام می‌شود، مگر اینکه این عمل برای چندین دندان انجام گیرد.
مزیت دیگر باندینگ دندان با کامپوزیت این است که مقدار بسیار کمی از مینای دندان برداشته می‌شود. در این روش معمولاً بی‌حسی دندان مورد نیاز نیست، مگر اینکه کامپوزیت دندانی برای پر کردن پوسیدگی و سوراخ دندان استفاده شود.
کامپوزیت دندانی برای اصلاح مشکلات زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
خرد شدگی دندان
زردی و بد رنگی دندان
شکستگی دندان
بدشکلی دندان
فاصله بین دندان‌ها
دندان‌های کج و نامرتب
فرسودگی دندان
عوارض باندینگ دندان
غالباً پس از قرار دادن کامپوزیت دندان، برای بهتر چسبیدن کامپوزیت به دندان مقداری زبری در مینای دندان ایجاد می‌شود. همچنین به منظور دستیابی به فرم مطلوب دندان ممکن است اندکی تغییر شکل دندان لازم باشد. این کار ممکن است باعث مقداری حساسیت در مناطقی از دندان‌های تحت درمان شود. حساسیت دندان‌ها به هوا و یا لمس کردن ممکن است به مدت چند هفته باقی بماند، اما به تدریج برطرف خواهد شد.
هزینه باندینگ
هزینه‌های باندینگ دندان با کامپوزیت ممکن است بسته به محل زندگی شما متفاوت باشد. برای آگاهی از میزان پوشش بیمه برای هزینه‌های باندینگ و کامپوزیت دندان‌های خود می‌توانید از شرکت بیمه خود استعلام کنید.
غالباً بیمه‌ها بخشی از هزینه این کار را پوشش می‌دهند. اگر دندان‌های شما به دلیل یک سانحه یا پوسیدگی دندان، آسیب دیده یا نقاط معیوبی در مینای دندان شما وجود دارد، احتمالاً بیمه هزینه ترمیم دندان‌ها را به شما پرداخت خواهد کرد.
عوارض تراشیدن دندان
در نامرتبی دندان‌ها با شدت خفیف، متوسط و شدید هیچ مزیتی در تراشیدن دندان وجود ندارد و توصیه متخصصین ارتودنسی این است که حتی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید، حداقل سلامتی دندان‌هایتان را به خطر نیندازید و دندان‌ها را به حال خودشان رها کنید.
در مورد مشکلات بسیار خفیف، ممکن است تراشیدن دندان به بعضی افراد کمک کند که در این صورت نیز توصیه این است که حداقل فرصت مشاوره با یک متخصص ارتودنسی را از دست ندهید و در این زمینه نظر و پیشنهاد درمان را با او در میان بگذارید. این گروه عمدتا افرادی هستند که مشکل ترتیب صحیح دندانی ندارند و مشکل آنها در فرم، شکل یا اندازه ظاهری یک یا چند دندان است.
در تمام درمان‌های پزشکی کلید درمان صحیح، حذف علت اصلی ایجاد‌کننده بیماری است، بنابراین اگر علت اصلی مشکلات شما مربوط به اندازه دندان یا شکل دندان باشد، متخصص ارتودنسی شما را به دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی ترمیمی ارجاع خواهد داد.
در مواردی که درمان با مبنای صحیح انجام نشده باشد، هم در قسمت تراشیده شده تاج دندان و هم در قسمتی که مواد ترمیمی اضافه شده است مشکلاتی ایجاد خواهد شد. اولین مسئله این است که شما قسمتی از بافت سالم دندان خود را از دست داده‌اید که هیچ‌گاه نمی‌توانید آن‌را به‌دست آورید. در روش‌های این‌چنینی برای ردیف نشان دادن دندان بسته به مقدار کجی دندان، حجم متفاوتی از بافت دندانی برداشته می‌شود.
مسئله بعدی این است که تغییرات ایجاده شده در سطح سخت دندان از پشتیبانی و حمایت لثه و بافت‌های نگهدارنده برخوردار نیستند و حتی برای وضعیت موجود نیز دردسر‌هایی ایجاد می‌شود و با تجمع باکتری‌های بیماری‌زا در حاشیه آنها، لثه می‌تواند تحلیل یا افزایش حجم پیدا کند که هر دو منشأ بیماری‌های پریودنتال هستند. در صورتی که بیماری‌های پریودنتال کنترل نشوند نیز وضعیت غیرقابل برگشت شده و خطر از دست دادن کامل دندان وجود دارد.
مسئله بعدی درباره تراشیدن دندان رنگ دندان‌هاست. تغییرات حاصل از سن و اثرات مواد غذایی روی دندان‌های سالم و مواد ترمیمی متفاوت است و به مرور زمان این وضعیت تشدید می‌شود.
این نکته در ارتباط با سایش‌های طبیعی مواد ترمیمی و بافت طبیعی دندان نیز صادق است که این مسئله می‌تواند اثراتی در مفاصل فکی داشته باشد، به‌طوری‌که با ساییده شدن دندان و عدم‌سایش دندان ترمیمی ممکن است فرد همواره احساس یک جسم اضافه را در بین دندان‌ها داشته باشد.
مزیتی که در روش بدون ارتودنسی تبلیغ می‌شود کوتاه بودن طول دوره درمان در یک یا چند جلسه است که در مقایسه با تمام مدت طول عمر که فرد را درگیر درمان مشکلات ناشی از این روش می‌کند حرف درستی به‌نظر نمی‌رسد. این در حالی است که در ارتودنسی با توجه به اینکه درمان با حذف عوامل ایجاد‌کننده مشکل انجام می‌شود نتیجه منطقی بدون آسیب رساندن به بافت دندان به دست می آید.