در اثر اختلال هتروکرومی مرکزی (Central heterochromia) رنگ هر چشم متفاوت از چشم دیگر میشود.
علت این تفاوت رنگ، بروز دگرگونی در غلظت و میزان ملانین موجود دربدن است که سبب تفاوت در رنگ پوست، مو و چشم افراد از نژادهای مختلف میشود.
نام این اختلال برگرفته از یک واژه باستانی یونانی به معنی دگرگونی است و براساس آمارها کمتر از دویست هزار نفر درآمریکا دچار این اختلال هستند.
افزون برانسان ها، این اختلال در سگ، گربه و اسبها نیز مشاهده میشود.
رنگ چشم در نتیجه رسوب ملانین در عنبیه چشم ایجاد میشود که مسئول دریافت نور ورودی به جشم است. افراد دارای چشم آبی دارای مقدار کمی ملانین هستند درصورتی که افراد با چشم قهوهای بیشترین میزان ملانین را دارند.
معمولاً نوزاد هنگام تولد چشمان روشنی دارد و به تدریج با افزایش میزان ملانین دربدن، رنگ نهایی چشم کودک که کاملاً ژنتیکی است تشکیل میشود.
اما در افراد دارای اختلال هتروکورمی پخش شدن ملانین به صورت نامتقارن در چشمها رخ میدهد واین سبب میشود رنگ چشمها متفاوت شوند.
براساس پژوهشها دربیشتر موارد اختلال هتروکرومی درانسانها خوش خیم است و مشکل سلامتی درآنها ایجاد نمیکند، اما در برخی موارد این اختلال ناشی از بیماری هایی، چون سندرم سولزبرگر، بیماری بورونویل، بیماری هیرشپرونگ، سندرم هورنر، سندرم پری رومبرگ و بیماری فون واردنبرگ میتواند باشد.
از جمله دلایل غیر ژنتیکی بروزاین اختلال دیابت، جراحی چشم، گلوکوم، آسیب به چشم، سندرم پراکندگی رنگدانه چشم، تورم چشمها و تومور دراثر امواج پرتوهای رادیو اکتیو است.
این اختلال خود از گونههای مختلفی تشکیل شده است و دربرخی موارد فرد دارای یک چشم آبی و یک چش قهوهای است، دربرخی گونههای دیگر چشم فرد دارای طیفهای مختلفی از رنگ است به طوری که مرکز عنبیه به یک رنگ و اطراف کره چشم به رنگ دیگر است.
تشخیص این اختلال با استفاده از معاینه بالینی توسط چشم پزشک یا آزمایش خون و مطالعه درخصوص کروموزومهای بدن انجام میشود.
درصورتی که این اختلال تنها جنبه ژنتیکی داشته باشد به درمان خاصی نیاز ندارد و فرد میتواند از زیبایی چشمان خود لذت ببرد، درصورت علاقه فرد استفاده از لنزهای رنگی طبی هم میتواند برای یکسان نشان دادن رنگ چشمها مورد استفاده قرار گیرد.