علیرضا رئیسی – معاون بهداشت در این دستور العمل به معاونین بهداشتی دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور تاکید کرده است که با توجه به برگزاری مراسم عزاداری سالار شهیدان در ایام محرم و صفر به ویژه اربعین در اقصی نقاط کشور به ویژه در استان های غرب و جنوب غربی کشور که در مسیر حرکت زائران کربلای معلی قرار دارند و اهمیت سلامت عزاداران را می طلبد، مدیریت کنترلی و پیشگیری به ویژه کنترل عوامل محیطی در راستای حفظ و ارتقای سلامت عزاداران با برنامه ریزی منسجم و مدون داشته باشند.
معاون بهداشت تصرح کرده است: عدم رعایت موازین بهداشتی در توزیع نذورات در مراسم عزاداری، درمساجد، تکایا و هیئت‌ها و موکب‌ها می‌تواند احتمال بروز بیماریهای مرتبط با آب و غذا به ویژه بیماریهای عفونی روده ای را افزایش دهد بنابراین اجرای مطلوب دستورالعمل بهداشت محیط در مراسم عزاداری محرم، صفر و اربعین ضروری است.
براساس این دستورالعمل صدور کارت بهداشت متصدیان و کارگران شاغل و صدور کارت شناسایی برای تمام کارشناسان بهداشت محیط مستقر در دانشگاههای مرزی ضروری است.
در این دستورالعمل بر کنترل و بازرسی‌های بهداشتی تاکید شده است. این بازرسی‌های بهداشتی از منابع تامین و مخازن آب، مدیریت پسماند موکب ها و ایستگاه های صلواتی با اولویت بهداشت فردی و موادغذایی، کلیه مراکز و اماکن شهری و روستایی حساس با اولویت بهداشت فردی و موادغذایی و کلیه مراکز و اماکن و سرویس های بهداشتی مسیر تردد عزاداران و زائرین به ویژه در اربعین و 28 صفر و همچنین کنترل بازرسی مستمر از شبکه های توزیع آب آشامیدنی صورت خواهد گرفت. ضمن اینکه بر امر پخت و توزیع مناسب غذا و نذورات در این ایام نظارت مستمر وجود خواهد داشت.
براساس دستورالعمل مدیریت بهداشت محیط در برنامه سلامت محرم، اربعین و صفر هرگونه پخت وپز باید در مکان هایی با شرایط بهداشتی صورت پذیرد و کلیه افراد درگیر در توزیع آب، چای و غذا باید دارای کارت بهداشت معتبر بوده و رعایت بهداشت فردی در هنگام ارائه خدمت نیز ضروری است.
برطبق دستورالعمل های بهداشتی، مواد خام مصرفی باید سالم و بهداشتی باشد و از مواد غذایی و فرآورده های خام دامی با کشتار مجاز و بسته بندی مورد تایید وزارت و یا سازمان دامپزشکی متبوع استفاده شود و باید توجه شود که احشام مورد استفاده برای ذبح و قربانی از مراکز مجاز مورد تایید دامپزشکی تهیه شده و از نمک های بسته بندی ید دار تصفیه شده و روغن های دارای مجوز ساخت از سازمان غذا و دارو با ترانس پایین استفاده شود.
باید دقت شود که از نگهداری مواد غذایی پخته شده در دمای محیط به مدت طولانی (حداکثر دو ساعت) خودداری شود و در صورت الزام به نگهداری بیشتر از دو ساعت، باید مواد غذایی پخته در زیر 4درجه سانتی گراد یا در بالای 63درجه سانتی گراد (روی شمعک گاز) نگهداری تا درجه حرارت ماده غذایی به زیر 63درجه نرسد.
مسئولین هیت‌ها باید توجه کنند، از بسته بندی غذا بیش از دو ساعت قبل از مصرف خود داری شود و در عین حال از نگهداری مواد غذایی خام و پخته شده در مجاورت هم در داخل یخچال و یا سردخانه خودداری شود و در صورت توزیع سبزی و سالاد، رعایت مراحل چهارگانه سالم سازی الزامی است و توصیه می شود از سالاد و سبزی بسته بندی شده با پروانه ساخت از وزارت بهداشت استفاده شود.
بنابر تمهیدات بهداشتی، شستشو و گندزدایی مستمر ظروف چندبار مصرف که برای توزیع آب، چای و مواد غذایی استفاده می‌شود، ضروری است و در صورت استفاده از ظروف یکبار مصرف برای توزیع چای و مواد غذایی گرم از ظروف یکبارمصرف مناسب ترجیحا ” ظروف یکبارمصرف گیاهی، سلولزی و آلومینیومی استفاده شود.
همچنین دفع پسماندهای تولید شده به صورت بهداشتی جمع آوری، انتقال به ویژه در کنار هر ایستگاه صلواتی از نکاتی مهمی است که به بهداشت محیط کمک زیادی می‌کند.