دکتر رحمان شیخ حسینی، فیزیوتراپیست و دکترای تخصصی آسیب شناسی ورزشی از دانشگاه تهران، منوال تراپیست- عضو هیات علمی دانشگاه طب سوزنی غربی (درای نیدلینگ یا سوزن خشک) در این باره به شما توضیح می دهد.
درای نیدلینگ چیست؟
درای نیدلینگ یا سوزن خشک یکی از شیوه‌های درمان درد قدیمی است که در متون قدیم به آن اشاره شده است، با این تفاوت که در گذشته از شاخ تیز حیوانات، شاخه درختان یا سنگ‌های تیز برای فشار به بخش‌های دارای درد استفاده می‌شده است.
با شناسایی و ابداع طب سوزنی در چین باستان و الگویابی نقاط مرتبط با اندام‌های داخلی در بخش‌هایی از بدن بسیاری از دردهای داخلی و نهفته به همین شیوه درمان شد.
از دهه 1980 میلادی استفاده از همان شیوه برای درمان دردهای مزمن عضلانی مورد توجه قرار گرفت که به‌دلیل استفاده از سوزن‌های خشک به درای نیدلینگ مشهور و مرسوم شده است.
این شیوه درمانی که یکی از شاخه‌های رشته فیزیوتراپی است در درمان موارد متعددی کاربرد دارد.
چطور آرام‌تان می کند؟
نتایج دقیق و روشنی برای شیوه تاثیرگذاری این درمان اعلام نشده است ولی آنچه تحقیقات علمی نشان داده‌اند این است که «درای نیدلینگ» از طریق آزادسازی اندورفین‌ها در سیستم عصبی مرکزی به همراه افزایش جریان خون در نقطه تحت درمان همچنین افزایش اکسیژن‌رسانی به بافت موردنظر می‌تواند باعث کاهش درد، اسپاسم و التهاب شده و به‌دنبال آن نیاز به مصرف مسکن را کاهش دهد.
کدام بیماری ها را تسکین می دهد؟
رفع درد در نقاط ماشه‌ای؛ نقاط ماشــــــه‌ای یا Trigger Pointمنشا بسیاری از دردهای عضلانی-اسکلتی از‌جمله دردهای ناحیه کمر، سر، گردن، سیاتیک، دردهای زانو، آرنج و شانه و… هستند و تکنیک درای نیدلینگ یکی از موثرترین درمان‌های حال حاضر دنیای پزشکی برای این نوع دردهاست.
محدودیت‌های حرکتی که بر اثر اسپاسم عضلات ایجاد شده باشد یا در مواردی که چسبندگی‌ها و اسکارهای ناشی از سوختگی‌ها و جراحی‌ها باعث محدودیت‌های حرکتی در یک یا چند نقطه از بدن شده باشند.
به‌طور کلی درای نیدلینگ در درمان بیماری‌های بسیار زیادی موثر است:
دردهای تیر کشنده به اندام‌های فوقانی و تحتانی (دست‌ها و پاها)، اختلال عملکرد همه مفاصل بدن، مشکلات دیسک کمر و گردن، التهاب تاندون عضلات، آسیب‌دیدگی‌های ورزشی، مشکلات مفصل فکی-گیجگاهی، میگرن، سردردهای تنشی، سندرم تونل کارپ، اختلالاتی که بر اثر نشستن طولانی مدت پشت کامپیوتر ایجاد می‌شود، اختلالاتی که با ضایعه Whiplash در تصادفات رانندگی همراه است، اختلالات ستون فقرات، دردهای لگنی، سندرم‌های اورولوژیک (ادراری)، گرفتگی عضلانی در شب هنگام، انواع گرفتگی‌های دردناک عضلانی، شانه منجمد، سندرم آرنج تنیس‌بازها و گلف‌بازها ، چسبندگی عصب در مچ دست (CTS)، دردهای ناحیه باسن و نشیمنگاه، انواع دردهای مچ و کف پا، دردهای عضلات همسترینگ و ران، درد ناشی از فعالیت مداوم در جلوی ساق پا، سردردهایی با منشا گردنی، درد سیاتیک، دردهای زانو، درد ناشی از آسیب‌های مکرر مفاصل.
برای چه کسانی مناسب است؟
اگر فیزیوتراپیستی که درای نیدلینگ انجام می‌دهد، دانش و مهارت کافی برای انجام دقیق و ایمن این تکنیک داشته باشد، برای همه افراد غیر از موارد زیر قابل استفاده است:
- کودکان زیر 12 سال،
- افرادی که دارای عفونت‌های موضعی یا سیستمیک هستند،
- خانم‌های باردار خصوصا در 3 ماهه اول در تمام نقاط بدن ممنوع است،
- افرادی که ترس شدید از سوزن دارند،
- افرادی با بیماری‌های عروقی مانند وریدهای واریسی،
- بیماران روماتیسمی یا بیماری خود ایمنی فعال،
- افرادی با آسیب و زخم موضعی در منطقه درمان و
- افرادی که به مدت طولانی یا دوز بالایی از داروهای ضدانعقاد خون مصرف می‌کنند.
استفاده از این تکنیک در موارد زیر با احتیاط زیاد قابل انجام است:
در دوران قاعدگی، بیماران مبتلا به اختلالات شناختی، افرادی که قادر به برقراری ارتباط با درمانگران نیستند، مبتلایان به دیابت، افرادی که به‌تازگی جراحی شده‌اند و افرادی که فشار خون بالا، پایین یا کنترل نشده دارند.
تفاوت طب سوزنی و درای نیدلینگ طب سوزنی روشی سنتی است که مبدا آن کشورهای آسیای شرقی به‌ویژه چین بوده که از طریق تجربه و طی سالیان طولانی به اثربخشی رسیده است. در روش طب سوزنی برای درمان بیماری سوزن‌های مخصوص به نقاط خاصی از بدن و در طول خطوط مریدین (meridian lines) وارد می‌شود. طب سوزنی معمولا یک روش درمان دقیق و آرام است که عملکرد آن بیشتر از طریق تحریک فرآیند ترمیم داخلی بدن در موارد ابتلا به درد مزمن انجام می‌شود ولی درای نیدلینگ یک روش درمانی کاملا علمی است و شواهد علمی زیادی آن را تایید می‌کنند. در طب سوزنی محل وارد کردن سوزن‌ها براساس مسیرها و چاکراهای انرژی تعیین می‌شود که شواهد علمی کافی برای اثبات آنها وجود ندارد ولی درای نیدلینگ یک روش علمی است که از علم آناتومی و کینزیولوژی برای تعیین دقیق محل وارد کرد سوزن بهره می‌برد. اما درای نیدلینگ یا سوزن خشک یک روش درمان به نسبت جدید است که استفاده از آن از دهه ۱۹۸۰ میلادی شروع شده. این روش براساس دیدگاه وجود نقاط حساس در عضلات اجرا می‌شود. با این علم که این نقاط باعث عملکرد نامناسب عصبی عضلانی و ایجاد احساس درد و ناراحتی برای بیمار می‌شود و در صورت تداوم می‌تواند کاهش عملکرد و افزایش فشار وارد شده به ساختارهای مجاور را به همراه داشته باشد.
در این تکنیک یک سوزن با هدف درمان موضعی عضله و بافت همبند وارد بدن می‌شود و چندین‌بار در همان ناحیه تکرار می‌شود؛ در صورتی‌که در طب سوزنی چندین سوزن به‌طور سطحی روی پوست زده می‌شود و معمولا به مدت حداقل 20دقیقه سوزن‌ها روی بدن می‌ماند. در طب سوزنی ممکن است هدف، درمان عضله و بافت همبندی عضلانی اسکلتی نباشد، مثلا برای مشکل چاقی یا درمان کبد سوزن زده شود ولی در تکنیک «درای نیدلینگ» هدف، درمان عضله و بافت اسکلتی است.
سوزن اختصاصی
سوزن‌های استفاده شده در این شیوه یکبار مصرفند و باید پس از مصرف به‌صورت صحیح دفع شوند. دقت داشته باشید که سوزن‌ها حداقل یک استاندارد بین‌المللی مانند CE یا FDA داشته باشند تا احتمال شکستن آن در بدن وجود نداشته باشد. باتوجه به نوع درد و تعداد عضلات درگیر با آن که در معاینه مشخص می‌شود، ممکن است بین یک تا حداکثر 20 سوزن در یک جلسه استفاده شود.
طول درمان
این شیوه درمانی هم مانند همه تکنیک‌های درمانی به شرایط متعددی وابسته است. نوع درد، مزمن یا حاد بودن مشکل، شرایط روحی-روانی بیمار، رعایت کردن توصیه‌های درمانگر، انجام دادن ورزش‌های تجویز شده و… عواملی هستند که بر طول درمان تاثیر می‌گذارند. اما به‌عنوان یک قانون کلی می‌توان گفت که اگر درمان با این روش در 3 تا 5 جلسه هیچ اثری نگذارد ممکن است این روش برای شما اثرگذار نبوده یا اینکه تکنیک موثر انتخاب نشده باشد.
عوارض محدود
تحقیقات نشان می‌دهند اگر این تکنیک توسط یک فرد آموزش‌دیده و مجرب انجام شود، یکی از ایمن‌ترین روش‌های درمانی است که نه عوارض درمان‌های شیمیایی را دارد و نه دردها و عوارض جراحی‌های سنگین و…
با وجود این ممکن است بین 24 تا 48ساعت بعد از انجام نیدلینگ، درد کمی بیشتر احساس شود ولی بعد از آن شاهد کاهش درد و علایم آن خواهید بود. البته این مورد در تعداد کمی از بیماران مشاهده می‌شود.
ممکن است تا دو ساعت عضله‌ای که تحت نیدلینگ قرار گرفته است احساس خستگی یا گرفتگی داشته باشد که اگر بعد از اجرای درمان به مدت 10دقیقه یخ درمانی شود، این مورد هم کاهش پیدا می‌کند.
اخیرا با انجام گسترده طب سوزنی و درای نیدلینگ متاسفانه موارد پارگی ریه بر اثر این عارضه زیاد شده است. در صورت بروز هرگونه تنگی نفس یا درد سینه به‌دنبال تزریق اطراف قفسه سینه، طب سوزنی یا درای نیدلینگ قفسه سینه و شانه فورا به اورژانس مراجعه کنید. عدم درمان پارگی ریه در مواردی می‌تواند منجر به مرگ ناگهانی شود.
ترکیب با دیگر درمان‌ها
برای کامل و بلندمدت‌تر شدن بهبود و جلوگیری از بازگشت سریع مشکل، باید با درمان‌های دیگر ترکیب شود. این درمان‌ها می‌تواند شامل تمرینات درمانی، مایوفاشیال ریلیز، تمرینات عملکردی و… باشد.
منبع: سیب سبز