یک نگرانی همیشگی
اگر فرد بیمار یا خانوادهاش به هر دلیل از گفتن حقیقت بیماری روانپزشکی به شریک زندگی فرد اجتناب کنند باید تا سالها با این نگرانی همیشگی سر کنند که اگر این راز برملا بشود چه واکنشی از طرف فرد تازه وارد در انتظار ایشان خواهد بود. این در حالی است که بویژه تعدادی از بیماران روانپزشکی نیازمند مصرف طولانی مدت دارو هستند و باید مصرف دارو را هم پنهانی ادامه دهند و بویژه در شرایط خاصی مانند مسافرت یا مهمانی چند روزه این نگرانی پررنگتر خواهد شد.
این در حالی است که عموما هرچه این مساله دیرتر با شریک زندگی درمیان گذاشته شود احتمالا واکنش وی نیز تندتر خواهد بود چرا که احساس فریب طولانیتری به همراه خواهد داشت.
نیاز به حمایت در صورت عود بیماری
مبتلایان به بیماریهای روانپزشکی در طول عمر و با اتفاقات و استرسهای شغلی اجتماعی و حتی بدنی مانند بارداری ممکن است دچار عود بیماری شوند. این مساله بسیار مهم است که این افراد در این شرایط مورد حمایت همسر خود قرار بگیرند تا زودتر بهبود پیدا کنند. حال شرایطی را فرض کنید که عود بیماری همزمان شود با اطلاع همسر از سابقه قبلی بیماری روانپزشکی فرد؛ احتمال فراوانی وجود دارد که در این شرایط همسر نهتنها از فرد حمایتی نکند بلکه ناراحت و عصبانی اقدام به ترک همسرش بکند و همین مساله به تشدید شرایط ناگوار بیمار منجر شود.
احتمال عواقب قانونی
خانواده و بیماران باید بدانند اگر پیش از عقد، همسر خود را از سابقه بیماری روانپزشکی و مصرف داروی خود مطلع نکنند ممکن است بعدا در صورت شکایت شریک زندگی با مشکلات قانونی مواجه شوند و مشخصا دادگاه ایشان را به دلیل فریب از مواردی از حقوقشان در ارتباط با همسر و زندگی مشترک محروم کند. توصیه اکید ما این است که پیش از عقد فرد بیمار همراه نامزدش به روانپزشک معالج مراجعه کنند و روانپزشک در حضور بیمار یا با اجازه او درباره بیماری و علائم و شرایط بیمار توضیح دهد و به سوالات فرد نیز پاسخ دهد. چرا که روانپزشک این موارد را در پرونده ثبت میکند و در آینده نیز میتواند در صورت بروز مشکل حقوقی شهادت بدهد که فرد با اطلاعات کافی وارد زندگی شده است نه اینکه فریب خورده باشد.
بسیاری از بیماران و خانوادهها به حق از عواقب اطلاع دادن به خواستگار یا نامزد بیمار درباره بیماری روانپزشکی قبلی فرد نگرانند. واقعیت این است که بدترین اتفاق این است که تعدادی از افراد پس از مطلع شدن ماجرا از ازدواج پشیمان میشوند. اما بسیاری از آنان هم پس از مشورت با پزشک و صحبت با خود بیمار با قبول مسئولیت و حمایت از بیمار ازدواج میکنند. تردید نکنید صداقت در این مسیر بهترین راه است و اگر بنا به جدایی افراد باشد، بیصداقتی عموما تنها جدایی را به تاخیر میاندازد. تاخیری که اصلا خوب نیست. یک رابطه اگر پیش از عقد و با صداقت قطع شود بهتر است تا چند سال بعد با یک فرزند و متعاقب ناراحتی و عصبانیت و اتهام فریب و خاطرههای بد بیشمار؟ خودتان انتخاب کنید.
* روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران