به این موضوع گوش کردن موسیقی با صدای بلند را هم اضافه کنید و همه اینها در حالی است که با همین کارهای به ظاهر ساده میتوانیم آسیبهای جدی به گوشمان وارد کنیم. پس اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که مدت زمان زیادی با هدفون یا هندزفری به موسیقی گوش میدهید، بهتر است در عادت خود تجدید نظر کرده و این زمان را به حداقل برسانید چرا که متخصصان معتقدند این کارها نهتنها خطر بروز کم شنوایی و پیرگوشی زودهنگام را تا حد قابلتوجهی در میان نوجوانان و جوانان گسترش داده بلکه به مرز هشدار نیز رسانده است.
شنیدن به اندازه دیدن برای انسانها مهم است و دنیای بیصدا، دنیای خاموش است. بیشک کسی دوست ندارد گوشهایش نشنود یا وزوز کند. برای این کار لازم است برخی عادتهای نادرست را ترک کنیم، چون به سلامت گوشهایمان آسیب جدی میزند. دکتر سعید محمودیان، رئیس اداره سلامت شنوایی و گوش وزارت بهداشت با بیان این مطلب گفت: خطر افزایش روند پیرگوشی در میان جوانان و نوجوانان نگرانکننده است چرا که بدون توجه به حد صوتی مجاز، از وسایل صوتی یا هدفونها و هندزفریهای غیرمجاز استفاده میکنند. این موضوع نهتنها خطر بروز کم شنوایی و پیرگوشی زودهنگام را افزایش داده بلکه سن ابتلا را که در گذشته در مرز 65سال بوده تا سنین نوجوانی کاهش داده است، به همین سبب در تلاش هستیم که توجه مردم را به سلامت شنوایی که بهعنوان دومین بیماری ناتوانکننده شناخته میشود، جلب کنیم.
- چگونه کم شنوا میشویم؟
وزوز کردن گوش یا شنیدن صدای زنگ در گوش، میتواند یک علامت خطر در زمینه بروز آسیب دیدگی شنوایی باشد. البته در ابتدا ممکن است فرد فقط در گوش خود صدای زنگ یک یا دوطرفه احساس کند و پس از این مرحله، فرد بهتدریج احساس میکند که شنواییاش کم شده است. درصورتی که این کم شنوایی خیلی شدید شود، ممکن است مشکلاتی مانند سرگیجه و سردرد ایجاد شود. محمودیان در ادامه افزود: افراد زیر ۱۷ سال حساستر بوده و گوش آنان نسبت به صدا آسیب پذیرتر است؛ ضمن اینکه آلودگی صوتی نهتنها موجب مشکلات شنوایی میشود بلکه مشکلاتی را در سیستم عصبی مانند کجخلقی، حساسیت و کمطاقتی بهوجود میآورد.
- کمشنوایی؛ اپیدمی خاموش
یک میلیارد نفر در سراسر جهان با درجات مختلفی از کم شنوایی روبهرو هستند یا بهدلیل بیماری، شرایط کاری و زندگی در معرض ابتلا به آن قرار دارند؛ هشداری که سازمان بهداشت جهانی از آن بهعنوان اپیدمی خاموش یاد میکند. مردم کشور ما هم در این زمینه سهم قابلتوجهی دارند و سال گذشته نیز آمار تولد ۳.۷ درصدی از نوزادان مبتلا به مشکلات شنوایی در کشور به ثبت رسید. اما نگرانی از افزایش مشکلات شنوایی در سراسر جهان هم سبب شده تا سازمان بهداشت جهانی با ارائه آمار و ارقام مبتلایان و افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند، تأکید کند که زمان آغاز برنامههای سلامت شنوایی فرا رسیده است. هماکنون کم شنوایی از نظر بار بیماری که به دولت و مردم وارد میشود در جایگاه پانزدهم و از نظر ایجاد معلولیت در جایگاه دوم در میان سایر بیماریها قرار دارد؛ این یعنی کم شنوایی از بیماریهایی مانند آلزایمر، دیابت و مشکلات تنفسی، معلولیت بیشتری ایجاد میکند. ایران نیز که در زمره این نگرانیهاست، بهدلیل اجرا و ادغام برنامههای سلامت شنوایی در نظام سلامت، خود بهعنوان عضو همکار سازمان بهداشت جهانی انتخاب شده است.
- غربالگری شنوایی موالید کشور
گفته میشود که یکمیلیارد نفر در دنیا دارای کمشنوایی هستند که حدود 360 میلیون نفر از آنها دارای کمشنوایی شدید و عمیق تا سطح ناتوانی هستند. البته ۳۲۸ میلیون نفر از این تعداد را بزرگسالان و ۳۲ میلیون نفر را کودکان کمتر از ۱۵ سال تشکیل دادهاند. در میان جمعیت بزرگسالان نیز ۱۸۳ میلیون نفر مرد و ۱۴۵ میلیون نفر زن هستند. در میان این ۳۶۰ میلیون نفر، 5میلیون نفر دچار کم شنوایی عمیق و سخت شنوا هستند. به همین سبب افزایش پوشش غربالگری موالید کشور یکی از برنامههای وزارت بهداشت است. محمودیان در توضیح این برنامه گفت: بهدنبال اجرای این هدف و طبق آماری که در سال ۹۵ گرفته شده، تعداد نوزادانی که با همکاری سازمان بهزیستی غربالگری شدند حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نوزاد، معادل ۷۶ درصد موالید کشور بود. هدف ما این است که تا سال ۹۶ این رقم به ۷۶ درصد و تا سال آینده به بالای ۹۰ درصد برسد.
- غربالگری شنوایی را جدی بگیرید
دکتر حمید جلیلوند، دبیر انجمن علمی شنوایی شناسی ایران و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: کمشنوایی در کودکان وضعیتی پنهان است ودرصورت اجرا نشدن برنامههای غربالگری شنوایی ممکن است کم شنوایی تا۱۸ماهگی پنهان بماند.کاهش شنوایی شایعترین نقص مادرزادی است و میزان شیوع کم شنوایی در زمان تولد بیش از دو برابر مجموع دیگر اختلالات قابل ارزیابی کودکان است.کودک از ماههای اولیه شروع به یادگیری زبان میکند.افت شنوایی عاملی است که این فرایند را به خطر میاندازد.کم شنوایی عوارض گستردهای را با خود به همراه دارد و باعث آسیبهای جدی در رشد طبیعی گفتار و زبان میشود. به همین دلیل آزمایشهای غربالگری شنوایی باید در بدو تولد حتما پیگیری شود. این آزمایشها ارزان، سریع و مؤثر هستند که در خانههای بهداشت و مراکز تحت پوشش وزارت بهداشت اجرا میشوند. همچنین غربالگری نوزادان باید تا قبل از یک ماهگی، تشخیص قطعی تا قبل از 3ماهگی و آغاز درمان تا قبل از 6ماهگی انجام شود. کودکانی که مشکلی نداشته باشند از سن 3تا 5 سالگی نیز دوباره در برنامههای غربالگری ارزیابی میشوند. از سن 5 تا ۱۸ سال نیز دوباره این برنامههای غربالگری ادامه دارد.