شاید به اندازه نصف وقتی که برای خوردن چنین غذاهایی صرف می‌کنیم، برای تهیه و پختشان زمان نگذاریم. فستفودها با گوشت‌های فراوری‌شده همچون کالباس، سوسیس و همبرگر تهیه می‌شوند. فراورده‌های گوشتی به‌دلیل وجود مواد نگهدارنده می‌توانند باعث بالارفتن چربی و کلسترول خون شود. مصرف فراورده‌های گوشتی به‌ویژه همبرگر به‌دلیل مواد نگهدارنده موجود در دراز مدت می‌تواند باعث بروز سرطان در افراد شود، اما این مساله به‌طور قطع به پزشکان ثابت نشده است. استفاده از اسانس و رنگ غیرمجاز در فستفودها خطر ابتلا به انواع بیماری‌های غیرواگیر را افزایش داده و در درازمدت به یکی از عوامل خطر تبدیل می‌شود. مردم باید جای مصرف فستفودها و غذای آماده سراغ مواد مغذی و میوه‌جات بروند تا سلامتی بدن از بین نرود.
ایرانی‌ها زیاد فست‌فود می‌خورند
اگر در هفته چندین وعده غذایی به خوردن فست‌فود اختصاص یابد، باید از همان موقع به سلامتی‌مان شک کنیم. بر اساس آمار مصرف فست‌فود در کشور ما از فراوانی بالایی برخوردار است. هم‌اکنون میزان مصرف فست‌فود در کشور ما از کشورهای اروپایی و آمریکایی هم بیشتر است. اغلب والدین شاغل و افراد در سفر از فست‌فود استفاده می‌کنند. این درحالی است که برخی افراد از گرم‌کردن و مصرف فست‌فود باقیمانده از شب گذشته ابایی ندارند و همین موضوع آنها را به بیماری‌های متعدد مبتلا می‌کند. همچنین روغن‌هایی که در طبخ این مواد استفاده می‌شود، نه‌تنها بی‌کیفیت است، بلکه برای سرخ‌کردن بار اول هم مناسب نیست، اما در فست‌فودفروشی‌ها بارها و بارها از این روغن نامناسب استفاده می‌کنند، طوری که این روغن به‌شدت سرطان‌زا می‌شود. این نوع سبک تغذیه از هیچ‌الگوی ایرانی و خارجی پیروی نمی‌کند و باعث بروز و تشدید بیماری در بین افراد می‌شود. برخی از افراد بر این باورند که غذاهای کشورهای اروپایی لذیذ و مناسبند، درحالی که این نوع سبک تغذیه نامناسب‌ترین الگو در کشورهای پیشرفته است. با بررسی مواد موجود در فستفودها باید گفت که چربی موجود در این موادغذایی زائد چاق‌کننده است. همچنین وجود نمک فراوان در فستفودها باعث افزایش فشار خون، تنگی عروق و کبد چرب می‌شود. بنابراین مصرف این نوع موادغذایی مفید نیست و از لحاظ بهداشتی هم مصرف‌کننده را با مشکلات متعدد مواجه می‌کند.
مشکلات بهداشتی فستفودها
اغلب در محل‌های طبخ فست‌فود آلودگی‌های متعدد مشاهده می‌شود. افراد فعال در این آشپزخانه‌ها با دست‌های آلوده ساندویچ را آماده کرده و از مشتری پول دریافت می‌کنند. این وضعیت زمینه را برای انتقال بیماری‌های گوناگون مهیا می‌کند. افراد باید بدانند درصورت تمایل به مصرف فست‌فود ماهانه یک یا دو بار ضرر چندانی برای بدنشان ندارد، اما مصرف این نوع غذاها به‌شکل روزانه افراد را به بیماری‌های فراوان مبتلا می‌کند. در ضمن افراد برای صرف فست‌فود باید مراکز مورد تایید دانشگاه‌های علوم‌پزشکی و وزارت‌بهداشت را انتخاب کنند، درحالی که اغلب فستفودها در محیط‌های نامناسب و غیربهداشتی تهیه می‌شوند. به‌هرحال هدف از تغذیه فقط سیر‌شدن نیست، بلکه مواد مصرفی باید مفید، مغذی و بهداشتی باشد.
چگونگی نظارت بر فست‌فودی‌ها
بازرسان وزارت‌بهداشت در طول سال دو بار به بررسی این مراکز می‌پردازند، هرچند تعداد این بازرسان اندک است. دانشگاه‌های علوم‌پزشکی سه تا چهار نیرو به‌عنوان بازرس از مراکز در اختیار دارد. طبیعتا این تعداد نیرو پاسخگوی تعداد فراوان این مراکز نیست. در این شرایط دوباره و چندباره شاهد تکرار دور باطل بی‌توجهی به بهداشت و نظافت در مراکز طبخ فست‌فود هستیم. باید مردم از مراکز معتبر و مورد تایید وزارت‌بهداشت اغذیه تهیه کرده و کم‌وکیف رعایت بهداشت محیط را مورد بررسی قرار دهند. همچنین افراد می‌توانند با ممانعت از مصرف فست‌فود و خرید از مراکز غیربهداشتی خود و خانواده‌شان را در مقابل اثراث سوء این نوع سبک تغذیه مصون کنند. در ضمن افراد فعال در مغازه‌های فست‌فودفروشی باید بدانند اگر غذای مفید و باکیفیت به مشتری ارائه دهند، به همان نسبت مشتری‌شان افزایش می‌یابد، در غیراین‌صورت بعد از مدتی مجبور به تعطیلی این مراکز می‌شوند.
افزایش مصرف فست‌فود و بیماری‌های قلبی
در سال‌های اخیر مصرف فست‌فود در کشور افزایش یافته است. این سبک‌زندگی خطرات متعدد را به‌دنبال دارد. هم‌اکنون شاهد افزایش بستری افراد جوان در بخش مراقبت‌های قلبی و ریوی هستیم، در حالی که در گذشته افراد بالای 50سال به بیماری‌های قلب و عروق مبتلا می‌شدند. حتی در بخش مراقبت‌های قلبی و ریوی شاهد بستری افراد 25ساله هستیم. در ضمن امروزه افراد زیادی به کبد چرب مبتلا هستند. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده از هر صد نفر سونوگرافی‌کننده 70 نفر به کبد چرب مبتلا هستند. بنابراین مصرف فست‌فود می‌تواند زمینه‌ساز بروز انواع بیماری‌ها باشد. همچنین به‌دلیل رعایت‌نکردن بهداشت در مراحل تهیه و طبخ این اغذیه‌ها بر تعداد افراد مبتلا به بیماری‌های انگلی و هپاتیت‌ها در کشور افزوده شده است. در این شرایط توصیه می‌شود با رعایت اصول بهداشتی از سوی مسئولان مغازه‌های فست‌فودفروشی و توجه مردم به رعایت بهداشت در این مراکز از شیوع انواع بیماری‌ها در جامعه جلوگیری شود.
مصرف فست‌فود و بیماری‌های ناشی از آن
اگر فستفودها با بیماری انگلی و میکروبی همراه باشند، سیستم گوارش، یعنی مری، معده، اثنی‌عشر و روده بزرگ فرد مصرف‌کننده را بیمار می‌کند. برای‌مثال فرد به‌دلیل مصرف سالاد، سبزی یا غذای آلوده به اسهال خونی مبتلا می‌شود. در برخی مواقع نیز افزودنی و نگهدارنده در فست‌فود باعث بروز دل درد، اسهال و استفراغ می‌شود. در بسیاری از موارد بیماری فقط به‌دلیل مصرف غذای آلوده بروز می‌کند؛ یک ساندویچ می‌تواند علاوه بر میکروب‌های قارچی و ویروسی، بیماری‌های غیرعفونی همچون تنگی عروق، کبد چرب، بیماری‌های قلب و عروق، فشار خون و دیابت را به‌دنبال داشته باشد. راهکار درست، کاهش مصرف فست‌فود، و در گام بعدی، خرید از فست‌فودی‌های استاندارد است. هر فرد با مشاهده تخلفات در مراکز اغذیه‌فروشی و رستوران‌ها می‌تواند بخش بازرسی دانشگاه علوم‌پزشکی منطقه سکونت خود را از وضعیت موجود آگاه کند. بازرسان دانشگاه علوم‌پزشکی نیز مرکز مربوطه را با مشاهده هرگونه بی‌توجهی به بهداشت محیط و وجود آلودگی در نحوه طبخ پلمب می‌کنند.
ایرج خسرونیا – رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران