وقتی در خانه مشغول آشپزی هستم گاهی با نمک یا سس سویا به غذای خود چاشنی اضافه می کنم و چند سال پیش متوجه چیزی شدم. هر بار که من از این غذاهای نمکی می خوردم شب ها خوابم بسیار آشفته میشد. احساس نفخ می کردم، دچار سردرد می شدم و روز بعدش نیز نمی توانستم خوب تمرکز کنم. فکر نمی کردم که مقدار نمک مصرفی ام بیش از حد باشد اما اما بعد از خوردن غذاهای نمکی احساس سستی می کردم – حتی اگر غذایی که می خوردم در خانه درست شده بود و بابت مواد به کار رفته مطمئن بودم.
همه ما این را می دانیم هر چیزی بیش از حدش برایمان خوب نیست مخصوصا در مورد غذاه. اما چه مقدار نمک زیادی به حساب می آید؟ متخصصان توصیه می کنند این مقدار نباید روزی بیش از 1.500 میلی گرم باشد. این مقدار یعنی یک قاشق چای خوری نمک.
متاسفانه بیشتر مردم بدون اینکه خود بدانند مقدار زیادی نمک مصرف می کنند – 3.400 میلی گرم در روز – حدود دو برابر مقداری که توصیه می شود. مشکلاتی که مصرف بیش از حد نمک می تواند برایمان ایجاد کند فراوان هستند از بد خوابی گرفته تا سنگ کلیه و مشکلات قلبی.
نمک باعث کم آب شدن بدن می شود و این به خودی خود می تواند باعث بد خوابی شود. خوردن غذای نمکی روی گوارش مان نیز تاثیر می گذارد، بنابراین اگر قبل از خوابیدن غذاهایی مانند فست فودها و بال مرغ با سس سرشار از نمک بخورید بدنتان به جای تمرکز روی استراحت دادن به بدن روی گوارش تمرکز خواهد کرد.
دیگر تاثیرات کوتاه مدت خوردن غذایی نمکی عبارت است از احتباس مایعات، نفخ و خشک شدن پوست. همچنین افراد بعد از خوردن غذاهای نمکی از بهم ریختگی معده خود شکایت می کنند مخصوصا اگر این مقدار نمک با غذایی سرشار از چربی یا قند ترکیب شده باشد.
آثار بلند مدت مصرف بیش از حد نمک عبارتند از فشار بالای خون، سرطان معده، پوکی استخوان و سنگ کلیه. وقتی مقدار زیادی سدیم دریافت می کنیم در بلند مدت باعث می شود بدن مقدار زیادی مایعات را در خود نگه دارد و فشار بالایی به قلب و رگ های خونی وارد شود که منجر به بالا رفتن فشار خون یا هایپرتنشن می شود. و اگر تشخیص داده شود که مبتلا به فشار خون هستید احتمال اینکه دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شود نیز افزایش می یابد.
با اینکه هایپرتنشن ژنتیکی است و در برخی موارد پزشک داروهایی تجویز می کند تا فشار خونتان تحت کنترل درآید اما باید مصرف غذاهای حاوی نمک، قند و چربی را نیز کاهش دهید.
حتی اگر در خطر فشار خون بالا نیستید، کاهش نمک دریافتی مزایای فراوانی دارد و برای کل بدنتان مفید است چون باعث کاهش پف کردگی، ورم، حالت تهوع و سردرد می شود. به دلیل بسیاری از عوارض جانبی که نمک بیش از حد می تواند روی بدن و سلامت کلی مان داشته باشد کنترل مصرف این ماده معدنی به اندازه دریافت چربی اشباع و قند اهمیت دارد.
بنابراین برای حفظ تعادلی سالم از غذاهای بسته بندی شده استفاده نکنید و یا مصرف آنها را به حداقل برسانید. بیشتر غذاهای فرآوری شده حاوی مقدار زیادی قند، چربی و نمک اضافی هستند. اگر غذاهای واقعی بخوریم و خودمان برای طعم دار کردن به آن کمی نمک اضافه کنیم می توانیم همه چیز را تحت کنترل داشته باشیم. اگر خیلی به طعم نمک عادت کرده اید می توانید به عنوان جایگزین در غذاهایی مانند گوشت، سبزیجات، ماهی و حتی پاپ کورن از دیگر چاشنی های گیاهی استفاده کنید.