شرکت ویروفارما در سال ۲۰۰۳ دادههای تحقیق درباره دارویی به پلکوناریل را به کمیته مشورتی داروهای ضدویروسی سازمان غذا و داروی آمریکا فرستاد. این شرکت خواستار تأیید پلکوناریل بهعنوان دارویی برای درمان سرماخوردگی بزرگسالان بود.
در آن هنگام این دارو بسیار موردتوجه رسانهها قرار گرفت و از آن بهعنوان دارویی معجزهآسا، ابر دارو، نخستین درمان پزشکی سرماخوردگی و… یاد کردند.
اما شواهد ارائهشده نشان میداد که این دارو در مقایسه با دارونما دوره علائم سرماخوردگی را فقط یک روز کاهش میدهد و تازه این اثر مثبت تنها هنگامی رخ میداد که این دارو در ۲۴ ساعت اول دچار شدن به سرماخوردگی مصرف شود. بهعلاوه بیش از ۳ درصد زنانی که این دارو را به همراه قرصهای ضدبارداری مصرف میکردند، دچار اختلالات قاعدگی شده بودند.
همانطور که انتظار میرفت کمیته مشورتی سازمان غذا و داروی آمریکا درخواست شرکت سازنده برای تأیید این دارو بهعنوان داروی ضد سرماخوردگی را رد کرد.
اما در مواجهه با چنین گزارشهایی چه باید کرد. توجه به چند نکته زیر شاید به شما کمک کند زود تحت تأثیر جاروجنجال رسانهای درباره یک درمان جدید قرار نگیرید:
– بهتر است مطالبی که وعده بیان همه اسرار چاقی، سرطان، پیری و .. را میدهند، نادیده بگیرید.
– بهعنوان یک توصیه کلی با مطالبی که پیشرفتهای جدید در زمینه پزشکی را با اصطلاحاتی معجزهآسا، موفقیت بیسابقه، شگفتانگیز و… توصیف میکنند، با احتیاط برخورد کنید.
پیشرفتهای پزشکی یکشبه رخ نمیدهند و معمولاً ماهها و سالها طول میکشد تا تحقیقات علمی به نتیجهای عملی مثلاً تولید یک داروی جدید که برای ورود به بازار تأیید میشود.
– به نتایج کمی توجه داشته باشید. اگر دارویی مانند پلکوناریل فقط یک روز دوره سرماخوردگی را کم کند، بدیهی است که ارزش چندانی برای درمان این بیماری نخواهد داشت.
– عوارض جانبی درمان جدید را در نظر بگیرید. اگر دارویی با وجود سودمندی درمانی عوارض جانبی وخیمی ایجاد کند، استفاده از آن با محدودیت روبهرو میشود. نکته مهمتر این است برخی از عوارض جانبی داروها تا زمانی که دارو وارد بازار نشده و شمار زیادی از افراد آن را مصرف نکردهاند، مشخص نمیشوند.
– پژوهشهای پزشکی برای کشف یک درمان تازه معمولاً روندی شامل بررسیهای آزمایشگاهی و بررسی روی حیوانات را میگذرانند تا اجازه آزمایش داروی جدید روی انسان داده شود.
آزمایش داروی بر روی انسان، کارآزمایی بالینی، شامل مراحلی چندگانه است. اگر خبری که میخوانید درباره مراحل ابتدایی چرخه آزمایشی یک درمان جدید برای مثال آزمایش آن بر روی حیوانات است، هنوز ممکن است راه درازی تا قرار گرفتن آن در دسترس عمومی باقی مانده باشد.
– به نظر کارشناسان مستقل توجه کنید. طبیعی است که شرکتی که یک داروی جدید را میسازد و پژوهشگرانی که دارند آن را آزمایش میکنند، آن را تبلیغ کنند. در این موارد کارشناسان مستقلی که مستقیماً نقشی در این تحقیق نداشتهاند، ممکن است نظرات بیطرفانهتری را ابراز کنند.