در بدن مرد دو عضو کوچک در پشت پروستات در عمق لگن وجود دارند که به آنها کیسه‌های منی گفته می‌شود و محل ذخیره منی تولید شده در بدن مرد هستند.
از طرفی درست مثل پروستات، رشد و نگهداری کیسه‌های منی بشدت وابسته به هورمون مردانه یعنی تستوسترون است و ابعاد کیسه‌های منی نیز با سن مرد رابطه دارد و ربطی به تعداد موارد انزال مرد ندارد. در این بین وجود خون در مایع منی یک بیماری نسبتا شایع است.
چون بسیاری از افراد مبتلا، به پزشک مراجعه نمی‌کنند و بسیاری از موارد نیز تشخیص داده نمی‌شوند. بنابراین میزان شیوع واقعی آن بین مردان مشخص نیست.
بد نیست بدانید وجود خون در مایع منی از قرن‌ها پیش در کتب مختلف گزارش شده، ولی در دو دهه اخیر، به علت پیشرفت در روش‌های تصویربرداری، تشخیص علل آن بیشتر از گذشته امکان پذیر شده است. مایع منی خونی اغلب ناشی از یک التهاب در پروستات یا کیسه‌های منی است.
البته این بیماری خود محدودشونده است و ظرف یک تا دو ماه برطرف می‌شود. اگر وجود خون در مایع منی بیش از دو ماه طول بکشد، حتما به بررسی نیاز دارد.
در بسیاری از موارد، مایع منی خونی ناشی از بیماری‌های پروستات است. سردسته آنها نمونه‌برداری یا بیوپسی از پروستات است که به دنبال آن 30 درصد مردان دچار وجود خون در مایع منی خواهند شد. در عین حال، یکی از علائم سرطان پروستات، وجود خون در مایع منی است. یعنی حدود 6 درصد بیمارانی که مبتلا به مایع منی خونی هستند، سرطان پروستات دارند.
اتساع عروق پروستات نیز می‌تواند سبب مایع منی خونی شود که به آن تلانژیکتازی پروستات می‌گویند. برای تشخیص این بیماری، بیمار باید بلافاصله بعد از یک نعوظ سیستوسکوپی شود.
یکی دیگر از علل مایع منی خونی، وجود پروستاتیت یا التهاب پروستات است که می‌تواند عفونی یا غیر عفونی باشد. بنابراین بیمارانی که دارای علائم پروستاتیت هستند و مبتلا به مایع منی خونی می‌شوند، باید ابتدا پروستاتیت آنها درمان شود. وجود سنگ‌های ریز در داخل نسج پروستات و کیست‌های متسع پروستات هم در برخی مواقع سبب مایع منی خونی می‌شوند.
از طرفی عفونت مجرای ادرار که اغلب منشأ بیماری‌های آمیزشی دارد و کیست، تنگی، پولیپ و زگیل داخل مجرا ازجمله بیماری‌های مجرای ادرار هستند که سبب مایع منی خونی می‌شوند. علت 40 درصد موارد مایع منی خونی عفونت‌ها هستند؛ سل، ایدز و سیتومگالو ویروس. در عین حال 30 درصد بیمارانی که دارای سل دستگاه ادراری هستند، مبتلا به مایع منی خونی نیز خواهند بود.
عفونت‌های آمیزشی مثل تبخال تناسلی، کلامیدیا و آنتروکوک‌ها را هم نباید در بروز این مشکل نادیده گرفت. فراموش نکنید مایع منی خونی در هر سنی می‌تواند اتفاق بیفتد، اما در سنین زیر 40 سالگی تقریبا همیشه خوش‌خیم است. در عین حال بیشتر مردان مبتلا به مایع منی خونی دارای حملات مکرر هستند و هر مردی بیش از ده بار دارای مایع منی خونی باشد، نیاز به بررسی کامل دارد بویژه در مردان مسن‌تر که گاهی علت مایع منی خونی، یک بدخیمی یا سرطان است.
دکتر محمد‌رضا صفری‌نژاد – جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری