دکتر کاوه سالارمند: آرتروز یک بیماری مفصلی با شروعی تدریجی، مزمن و پیشرونده است که درآن، غضروف مفصلی آسیب میبیند و استخوان نزدیک مفصل تغییراتی پیدا میکند.
اولین علامت آرتروز، درد عمقی مفصل است. این درد با فعالیت بدنی بدتر و با استراحت بهتر میشود. هنگام بیدار شدن از خواب، بیمار احساس میکند مفاصل او سفت و خشک شده و پس از پنج تا 10 دقیقه این حالت از بین میرود.
با پیشرفت بیماری آرتروز، به مرور زمان دامنه حرکات مفصل گرفتار، کمتر شده، ممکن است مفصل خشک و بیحرکت شود، به طوری که گاهی بیمار، ترس از زمینگیر شدن دارد .
این بیماری از دهه سوم زندگی شروع میشود. در 40 سالگی تقریبا اکثر افراد جامعه دچار تغییرات آرتروزی میشوند، ولی در بیشتر آنها علائم بالینی دیده نمیشود. آرتروز شروعی تدریجی و سیری پیش رونده دارد و سال به سال شدیدتر میشود.
مفصل زانو به دلیل این که تحمل کننده وزن است، تحت فشار و آرتروز بیشتری است. از مهمترین عوامل زمینه ساز آرتروز میتوان به سن بالای 45، ضربه شدید به مفاصل و استفاده مکرر از آنها، اضافه وزن، عوامل ارثی، مؤنث بودن، فشار روی مفاصل و ضعف عضلانی و در نهایت ابتلا به بیماریهایی مثل نقرس و آرتریت روماتوئید اشاره کرد که ساختمان و عملکرد طبیعی غضروفها را مختل میکند .
آرتروز بهبود قطعی نداشته، اقدامات درمانی صرفا جنبه تسکینی دارد، ولی میتوان با آموزش لازم به بیماردرباره ماهیت بیماری، علل ایجادکننده و تشدید کننده بیماری را کنترل کرد.
برای درمان آرتروز میتوان از روشهای دارویی و غیردارویی بهره گرفت. روش دارویی شامل مصرف داروها به صورت خوراکی، تزریق داخل مفصلی یا موضعی است.
امروزه مکملهای متنوعی برای تسکین علائم آرتروز وجود دارد. یکی از ترکیباتی که به این منظور مصرف میشود، فرآوردههای حاوی عصاره آووکادو و سویا هستند. آووکادو و سویا دارای ویتامینهای متعدد و ترکیبات ضد التهابی است که مصرف خوراکی آنها به طور منظم، موجب تخفیف دردهای زانو و مفاصل میشود. روغن آووکادو دارای ویتامینهای A،B،C، D،H، E و K است و ارزش غذایی زیادی دارد.
همچنین ایزوفلاونهای سویا التهاب مفاصل را کاهش داده، بافت غضروف را بهبود میبخشد و در نهایت سبب کاهش درد میشود. بعضی مطالعات بیان میکند ترکیبات حاوی سویا و آووکادو به دلیل استفاده یک بار در روز و نداشتن عوارض جانبی قابل توجه میتوانند جایگزین مناسبی برای داروهای ضد درد مانند دیکلوفناک باشند.البته این فرآوردهها آهسته اثر و طولانی اثرهستند، به این شکل که برای ایجاد اثرات درمانی حداقل سه ماه نیاز به مصرف دارند اما پس از مصرف به مدت زمان کافی، اثرات درمانی آن حتی بعد از قطع درمان تا هشت ماه باقی خواهد ماند.به طور کلی برای دستیابی به نتایج بهتر توصیه میشود، فرآوردههای حاوی سویا و روغن آووکادو حداقل شش ماه متوالی مورد استفاده قرار گیرد.
مهمترین عوارض جانبی ناشی از مصرف این فرآوردهها عوارض گوارشی شامل نفخ، تهوع و یبوست است که در صورت مصرف دارو همراه غذا بدون عارضه خواهد بود.
آووکادو با تعدادی از داروها از جمله وارفارین تداخل دارد. سویا نیز با لووتیروکسین، وارفارین و آهن تداخل مصرف دارد. بنابراین توصیه میشود، مصرف همزمان با داروهای رقیقکننده خون از جمله وارفارین و آسپرین زیر نظر پزشک باشد.
* داروساز