به نقل از تایم، دمای 10 درجه در فصل پاییز باعث می‌شود احساس سرما کنید؛ در حالی‌که همین دما در فصل بهار، موجب گرما می‌شود. دلیل این موضوع، خو گرفتن بدن به هوای سردتر است؛ مهارتی که با پژوهش پیشگامانه دانشمندان در سال 1961 تشخیص داده شد.
در این پژوهش که یک ماه به طول انجامید، یک محقق ارتش، 10 مرد برهنه را به مدت هشت ساعت در معرض دمای زیر 10 درجه قرار داد. لرزیدن، روش فوری بدن برای تولید گرما بود اما پیش از روز چهاردهم، این لرزش متوقف شد و به نظر می رسید بدن، راه‌های دیگری را برای تولید گرما پیدا کرده است.
امروزه، متخصصان فهمیده‌اند که سلول‌های چربی تولیدکننده گرما که با نام “چربی قهوه‌ای” شناخته می‌شوند، توانایی ما را برای خوگرفتن، تضمین می‌کنند. “باربارا کنون” (Barbara Cannon)، استاد علوم بیومدیکال دانشگاه استکهلم سوئد می‌گوید: در حالی که سلول‌های “چربی سفید”، انرژی ناشی از غذای مصرفی را ذخیره می‌کنند؛ سلول‌های چربی قهوه‌ای، برای تولید گرما انرژی می‌سوزانند.
به گفته “کانون” که این پژوهش را در مورد چربی قهوه‌ای و فواید آن برای سلامتی منتشر کرده است، قرار گرفتن در معرض سرما، میزان چربی قهوه‌ای موجود در بدن را افزایش می‌دهد.
“کانون” توضیح می‌دهد: بنابراین هنگامی که بدن در واکنش به سرما شروع به لرزیدن می‌کند، چربی قهوه‌ای کافی را برای تولید گرما، فعال می‌کند. به عبارت دیگر، فوایدی در مورد وزن بدن به همراه خواهد داشت. تا زمانی‌که برای جبران انرژی مورد استفاده بدن در سرما پرخوری نشود، بدن در واکنش به گرما، چربی‌های اضافی را می‌سوزاند. در این صورت شک نکنید، در واکنش به سرما مقداری وزن از دست خواهید داد.
در این میان، فواید دیگری هم وجود دارد. “اسون انربک” (Sven Enerbäck) استاد زیست‌شناسی سلولی در دانشگاه گوتنبرگ سوئد که در پژوهش خود معتقد است با بالا رفتن سن، ذخایر چربی قهوه‌ای تغییر می‌کند و اغلب کاهش می‌یابد.
وی می‌گوید: ما در میان افرادی با سطح بالاتر چربی قهوه‌ای، میزان حساسیت انسولین بیشتر، سطوح پایین‌تری از اسیدهای چرب و همچنین سطوح پایین‌تری از تری‌گلیسیرید می‌بینیم.
انربک افزود: تغییرات متابولیک مربوط به چربی قهوه‌ای در برخی موارد دقیقا برعکس آن چیزی است که در افراد مبتلا به دیابت نوع دو رخ می‌دهد. در میان دانشمندان این نظر وجود دارد که شاید بتوان از قرار گرفتن در معرض سرما و تشکیل چربی قهوه‌ای، برای مقابله و پیشگیری از دیابت، اضافه وزن و دیگر اختلالات متابولیک استفاده کرد.
البته در این بین برخی بیماران مخصوصا کسانی که از بیماری قلبی رنج می‌برند یا در خطر عارضه یا سکته قلبی هستند باید از قرار گرفتن در معرض سرمای شدید اجتناب کنند.
“شینگو کاجیمورا”(Shingo Kajimura) استاد زیست شناسی سلولی و لایه‌ای دانشگاه کالیفرنیا، سن فرانسیسکو معتقد است بدن هنگام قرار گرفتن در معض سرما سعی می‌کند با لرزاندن رگ‌های خونی از کمبود گرما پیشگیری کند؛ بنابراین فشار خون و ضربان قلب بالا می‌رود.
نوسانات فشار خون سرمازده می‌تواند موجب حمله یا سکته قلبی درافرادی شود که در معرض این خطرها قرار دارند. کاجیمورا می‌گوید: همین موضوع، دلیل تماس‌های بسیار با اورژانس در ساعت سه صبح در اواسط زمستان است. افراد مسن‌تر برای رفتن به حمام بلند می‌شوند و قرار گرفتن آن‌ها روی زمین سرد، به انقباض رگ خونی و سکته می‌انجامد(تحقیقات نشان داده است کاهش تقریبا پنج درجه‌ای دمای محیط، خطر سکته را تا 11 درصد بالا می‌برد).
کاجیمورا می‌گوید که براساس پژوهش‌های اخیر، گذراندن دو ساعت از روز در اتاقی با دمای 18 درجه درحالیکه لباس به تن دارید موجب می‌شود که احساس سرما کنید، اما سرمازده نشوید که برای افزایش ذخایر چربی قهوه‌ای کافی است.
حتی در صورتی که توان ایستادن در سرما و افزایش ذخایر چربی سالم بدن را دارید، باید به خاطر سوزاندن چربی یا فواید متابولیک، خود را در معرض هوای خنک قرار دهید. به گفته کنون: وقتی در محیط گرمی زندگی می‌کنید، ایجاد چربی قهوه‌ای زیاد با ماندن در سرما به لاغر ماندن شما کمکی نمی‌کند.
مشخص نیست که آیا کم کردن وزن و تغییرات متابولیک مربوط به چربی قهوه‌ای، سلامتی طولانی مدت به همراه دارند یا خیر. بسیاری از مطالعات در زمینه رژیم‌های غذایی نشان داده‌اند که تقریبا هر مداخله‌ای به افت وزن در طولانی مدت کمک می‌کند اما بدن تمایل دارد به هم‌ایستایی یعنی حفظ شرایط پایدار در محیط داخلی بازگردد.
به گفته کاجیمورا همین شرایط دلیل مشکل بودن کاهش وزن است. وی در ادامه می‌افزاید: فکر می‌کنم قرار گرفتن در معرض سرمای مزمن، برای سلامتی متابولیک افراد مبتلا به دیابت نوع دو خوب باشد اما بررسی‌های بیشتری در زمینه آزمایشات بالینی انسان مورد نیاز است.