معلولیت چیست؟
معلولیت به مجموعه ای از اختلالات جسمی یا روانی گفته می شود، که فرد را از ادامه زندگی عادی و مستقل خود، به صورت شخصی یا اجتماعی باز می دارد. به عبارت دیگر، معلولیت مرتبط است با محرومیتهایی که فرد به عنوان نتیجه اختلالات و ناتواناییها تجربه می کند. در واقع ممکن است فردی از یک اختلال رنج برده، یا حتی ناتوان نیز باشد، بدون اینکه دچار معلولیت گردد. همچنین معلولیت تابعی از ارتباطی بین اشخاص ناتوان و محیط شان است. و هنگامی به وقوع می پیوندد که این افراد با موانع فرهنگی، جسمانی و یا اجتماعی مواجه شوند، که مانع برخورداری آنها از سیستم های مختلف جامعه که برای سایر شهروندان قابل دستیابی است شود. بنابراین معلولیت عبارت است از فقدان یا کاهش فرصتها، برای سهیم شدن در زندگی اجتماعی در سطحی برابر با دیگران.
معلول به چه کسی گفته می شود؟
معلول کسی است که بخشی از تواناییهای فیزیکی، جسمی، اجتماعی، حرفه ای، ذهنی و روانی خود را از دست داده، یا اصلاً به دست نیاورده است که باید سعی شود تواناییهای او تا حد ممکن افزایش یابد.
انواع معلولین
1-معلولین جسمی: مانند دارندگان نقص عضو، انواع فلجها، ناهنجاریهای اسکلتی، اختلالات بیولوژیکی (بیماران قلبی – کلیوی – ریوی …) نابینایان، ناشنوایان و سالمندان.
2-معلولین ذهنی: شامل عقب ماندگی ذهنی است.
3- معلولین روانی: تمام مبتلایان به بیماریهای مزمن روانی که در زندگی فردی و اجتماعی فرد تأثیر گذاشته، به نحوی او را علیل می سازد.
4-معلولین اجتماعی: از قبیل معتادان، کودکان بزهکار و ولگرد (بی سرپرستان)، محکومین زندانها، متکدیان و روسپیان (زنان ویژه)
معلولیتهای جسمی
بسیاری از معلولیتهای جسمی در نتیجه انواعی از بیماریهای ارتوپدی، نورولوژیکی و داخلی است، که در زیر نام برده شده، در مورد برخی که اهمیت و شیوع بیشتری دارند مختصری توضیح داده می شود.
1) انواع شکستگیها و در رفتگیها
2) ضایعات بافت نرم (ضایعات تاندونها – بورس ها، کپسول مفصلی، لیگامانها، منیسک و عضلات)
3) بیماریهای استخوان و مفاصل
4) انواع قطع عضوها در هر دو اندام فوقانی و تحتانی
5) انواع تعویض مفصل به صورت کامل یا جزئی
6) ضایعات ورزشی
7) ناهنجاریهای عضلانی – اسکلتی مانند کوتاهی دست و پا، کجی دست و پا، انحناهای غیرطبیعی ستون فقرات و گردن و دیگر ناهنجاریهای استخوانی، اعم از مادرزدانی و اکتسابی
8) بیماریهای عصبی – عضلانی (برخی از این بیماریها با بیماریهای مغز و اعصاب مشترکند)
مانند فلج اطفال، فلج اندامها در نتیجه آسیب نخاع، آسیبهای ناشی از فشار روی ریشه اعصاب، انواع ضایعات اعصاب محیطی، ضایعات شبکه های عصبی، فلجهای زایمانی، نوروپاتیهای محیطی، دیستروفیهای عضلانی و …
چرا معلولیت به وجود می آید؟
معلولیت های اکتسابی: در اثر تصادفات، حوادث یا بلاهای طبیعی، جنگ، آتش سوزی، مسمومیت ها و یا بیماری های مزمن و عوارض ناشی از آنها، فرد ممکن است دچار این معلولیت گردد.
معلولیت های مادرزادی: علل معلولیت مادرزادی را به طور کلی به دو دسته تقسیم می کنند:
عوامل دوران بارداری: نظیر عوامل ژنتیکی، سوء تغذیه مادر، سن بالای مادر، رعایت نکردن بهداشت دوران بارداری، اشعه، دارو، بیماری مادر، استعمال دخانیات.
عوامل هنگام زایمان: زایمان مشکل و طولانی، زایمان های غیربهداشتی، ضربات وارده به نوزاد هنگام تولد.
عوامل قبل از تولد
عفونت ها
بیماری هایی نظیر سرخجه و انگل ها .
کم اکسیژنی یا نرسیدن اکسیژن به مادر
خونریزی های غیر عادی مادر به خصوص در ماه های اولیه
مسمومیت غذایی ، دارویی ، خوردن قرص های آرام بخش
حاملگی های متعدد و پشت سرهم
عوامل حین تولد
کم اکسیژنی نوزاد یا نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد، وانسدادریه ها .
ضربه های وارده به سر نوزاد، تصادفات و حوادث مختلف .
کاهش فشار خون مادر .
استفاده از فورسپس
سزارین
زایمان های سخت
علل بعد از تولد
ضربه و تصادفات
زخم ها وکوفتگی هایی که در ارتباط با مغز هستند .
له شدگی مغز ( له شدن بافت ها وخونریزی های داخلی
مننژیت ( ورم پرده ی مغز و مایع درون مغزی)
آنسفالیت ( عارضه ی مغزی ، التهاب مغزی ).
مسمومیت ها
اختلال در جریان خون رسانی به مغز