دارویی به نام سالبوتامول
سالبوتامول جزء داروهای گشادکننده مجاری هوایی می باشد. کاربرد اصلی این دارو در پیشگیری و درمان تنگی نفس در بیماران مبتلا به آسم می باشد. علاوه بر این سالبوتامول در بیماران دچار آسم ورزشی، برونشیت مزمن، آمفیزم و سایر بیماری هایی که موجب اشکال در تنفس می شوند، نیز استفاده می شود. اصولا سالبوتامول با شل کردن عضلات جدار مجاری هوایی و در نتیجه باز کردن آنها باعث تسهیل تنفس می گردد.
سالبوتامول فقط اسپری است؟
سالبوتامول در شکلهای مختلف از جمله اسپریهای آئروسل و اسپریهای پودر خشک با نامهای تجاری مختلف عرضه میشود. این اسپریها معمولا آبی هستند. سالبوتامول برای بزرگسالان، نوجوانان و کودکان ۲ تا ۱۲ سال مناسب است. سالبوتامول باعث برونکودیلاتوری در انسداد مجاری هوایی برگشت پذیر می شود. سالبوتامول راه هوایی ریهها را گشاد کرده و برای درمان سریع آسم، برونکواسپاسم و انسداد مجرای تنفسی برگشت پذیر استفاده میشود. شربت سالبوتامول ۲یا ۵ میلی گرم برای کودکان و بزرگسالانی مناسب است که نمیتوانند از اسپری استفاده کنند.
تداخل دارویی
مصرف آلبوترول همراه اپی نفرین و دیگر آمینهای مقلد سمپاتیک استنشاقی باعث افزایش اثرات سمپاتیک و خطر سمیت این داروها می شود. مصرف همزمان با مهار کنندههای آنزیم MAO و ضد افسردگیهای سه حلقهای ، خطر اثرات جدی قلبی و عروقی را در پی دارد. پروپرانولول و بتابلوکرهای دیگر ممکن است باعث کاهش اثرات آلبوترول شوند.
عوارض این دارو برای بزرگسالان
اعصاب مرکزی: تحریک CNS، گیجی، سردرد، پر تحرکی، افزایش تون عضلات، افزایش حس، بی خوابی، کسالت، میگرن، عصبانیت، لرزش، ضعف.
قلبی – عروقی: افزایش فشار خون، طپش قلب، تاکیکاردی.
گوش، حلق ، بینی: خشکی و تحریک بینی و گلو (با فرم استنشاقی)، خونریزی از بینی، خشن شدن صدا، احتقان بینی.
دستگاه گوارش: بی اشتهایی، سوزش سر دل، افزایش اشتها، تهوع، تغییر حس چشایی، استفراغ.
متابولیک: هایپوکالمی (با دوزهای بالا).
عضلانی – اسکلتی: کرامپ عضلانی.
تنفسی: برونشیت، اسپاسم برونش، سرفه، تنگی نفس، افزایش خلط، ویزینگ.
سایر عوارض: واکنشهای ازدیاد حساسیت.
عوارض سالبوتامول برای کودکان
کودکانی که داروی سالبوتامول مصرف میکنند ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را داشته باشند. اگر علائم کودک بهبود نیافته و برطرف نشده و باعث رنجش کودک شدند، با پزشک کودک مشورت کنید. این علائم عبارتند از:
سردرد
لرزیدن
ضربان قلب نامنظم (سریع یا آهسته)
عصبی بودن یا بیقراری
بوی بد دهان
تهوع و استفراغ
خشکی دهان و سرفه
بی خوابی
تورم گلو و زبان و مشکل در بلعیدن
تحقیقات چه می گویند؟
طبق یک مطالعه جدید توسط محققان فنلاندی، استفاده طولانی مدت از اسپری های آسم (کورتیکواستروئیدهای استنشاقی) در نوزادان از بدو تولد تا دو سالگی، می تواند در روند رشد آنها تاثیر گذارد و این روند را کُند کند. براساس نظر محققان، علائم شبه آسم که در نوزادان تا دو سال دیده می شود، آسم نیست و نباید به هیچ عنوان با کورتیکواستروئیدهای استنشاقی درمان شود.
به کودکان این نکات را بیاموزید
معمولا اسپریهای آبی، تسکین دهندههای سریع هستند که فورا علائم آسم وحملات آسم را کاهش داده و مجرای تنفس را باز میکنند.
بیمار همیشه باید اسپری تسکین دهنده را همراه داشته باشد تا در مواقع اورژانسی بتواند سریع از اسپری استفاده کند.
کودک به محض اینکه متوجه یکی از علائم آسم مانند سرفه، خس خس سینه، تنفس کوتاه، و گرفتگی قفسه سینه شد باید از اسپری استفاده کند. چند دقیقه پس از استفاده از اسپری، تنفس کودک بهبود مییابد.
اگر کودک بیش از سه مرتبه در هفته به اسپری تسکین دهنده نیاز داشت، یعنی آسم او به خوبی کنترل نشده و باید درمورد روش درمان او با یک پزشک عمومی مشورت شود.
اگر اسپری پیشگیری کننده برای کودک تجویز شد (اسپریهای قهوهای، نارنجی یا قرمز)، کودک باید همیشه اسپری را همراه داشته باشد تا بتواند در هنگام بروز علائم ناگهانی، فورا از اسپری استفاده کند.
اطمینان حاصل کنید که اسپری داروی کافی دارد.
اطمینان حاصل کنید که تاریخ مصرف اسپری نگذشته است.
اسپریهای استنشاقی را در دمای مناسب نگه دارید.
هنگامی که کودک از اسپری استفاده نمیکند، سرپوش را روی آن قرار دهید.
پزشک باید به کودک نحوه استفاده از اسپری را آموزش دهد تا تمام ذرات اسپری برای کودک موثر باشند.