ما تمام وقت از زبان خود برای خوردن، صحبت کردن و بلع استفاده می کنیم. غذا، بدون یک زبان کارآمد، طعم مناسبی ندارد. اما آیا تابحال به این فکر کرده اید که این ارگان شگفت انگیز چگونه کار می کند و چه کارهایی انجام می دهد؟ ما فکر کرده ایم؛ و قصد داریم برخی از این حقایق جالب را در مورد زبان شما، با شما به اشتراک بگذاریم:

1–  زبان به طور متوسط درحدود 5/7 سانتی متر درازا دارد.

زبان ها از اپیگلوت (یک غضروف صاف در داخل دهان و در پشت زبان) تا به نوک زبان اندازه گیری می شوند. درازای زبان مردان بالغ، 5/8 سانتی متر و درازای زبان زنان بالغ، درحدود 9/7 سانتیمترمی باشد. بر طبق رکوردهای جهانی گینس، رکورددار طولانی ترین زبان در جهان، متعلق به یک امریکایی به نام نیک استوبرل است که زبانی به درازای 1/10 سانتیمتر دارد.

2–  زبان شما بین 2000 تا 4000 جوانه چشایی دارد.

سلول های حسی در جوانه های چشایی مسئول چگونگی دریافت طعم ها هستند و هرهفته آن را تجدید و بازسازی می کنند. در حدود یک چهارم جمعیت جهان، به عنوان “مزه سنج عالی” شناخته می شوند. افرادی با احساس چشایی در سطح بالا، بخصوص برای غذاهای تلخ و به ویژه یک ترکیب تلخ که (PROP)  نامیده می شود. یک چهارم دیگر از جمعیت جهان، “بدون هیچ مزه سنجی” شناخته می شوند که خوشبختانه می توانند طعم غذاها را بچشند، اما کمتر حساس بوده و نمی توانند طعم تلخ PROP را تشخیص دهند.

3–  شما نمی توانید جوانه های چشایی خود را ببینید.

جوانه های چشایی برای چشم انسان قابل مشاهده نیست. آن برجستگی های سفید و صورتی کوچکی که شما می توانید بر روی زبان خود ببینید، درواقع پاپیلا نامیده می شوند؛ برآمدگی های مومانندی که جوانه های چشایی در آن قرار دارند. هرکدام به طور متوسط شش جوانه چشایی در داخل سطح بافت خود پنهان دارند. اکثر جوانه های چشایی را نمی توان با چشم غیرمسلح دید. آنچه که به ظاهر می توانید ببینید و فکر می کنید جوانه های چشایی هستند، پاپیلای چشایی هستند. آنها جوانه های کوچکی هستند که شامل سلولهای عصبی حسی هستند و مسئول احساس طعم هستند. سه نوع پاپیلا وجود دارد:

پاپیلای قارچی شکل، پاپیلای نخی شکل و پاپیلای جامی شکل.

پاپیلاهای نخی شکل، شایع ترین نوع آن است. اغلب در نوک زبان و در لبه های زبان یافت می شوند. این پاپیلاها را نمی توان با چشم غیر مسلح دید. دو نوع دیگر پاپیلاها کمتر رایج هستند، اما می توانند با چشم غیر مسلح دیده شوند.

پاپیلاهای جامی شکل، بزرگ هستند و به شکلV در عقب زبان، نزدیک گلو قرار دارند. آنها فقط 12-7 عدد هستند که زبان را گرد کرده و بالا می برند. ما همچنین  دارای پاپیلای برگه ای شکل نیز در لبه های عقب زبان هستیم، که با چشم غیر مسلح دیده می شوند.

پاپیلایقارچی شکل نیز اغلب در نوک زبان قرار داشته و به رنگ صورتی دیده می شوند.

4–  شما در قسمت های دیگر زبان خود نیز جوانه های چشایی دارید.

این درست است که بیشترین جوانه های چشایی، بر روی زبان شما قرار دارد؛ اما در پشت گلوی شما در قسمت انتهایی اپیگلوت که یک غضروف صاف در دهان و در عقب زبان شماست نیز سلولهای چشایی قرار دارند؛ مچنین بینی شما، سینوس های شما و همه راههایی که گلو را به قسمت فوقانی مری می رساند نیز حاوی سلول های چشایی هستند. نوزادان و بچه های کوچک در غشاء مخاطی لب ها و گونه هایشان، سلولهای چشایی بیشتری دارند. همه این سلولها، سیگنال هایی را به مغز ارسال می کند که تبدیل به آن طعمی می شود که ما آن را احساس می کنیم.

5–  شما طعم های چهارگانه را در مناطق مختلف زبان خود احساس نمی کنید.

ما با این باور رشد کرده ایم که زبان دارای 4 منطقه از دریافت طعم بوده است. این 4 طعم عبارتند از شیرینی، شوری، ترشی و تلخی؛ اما اینطور نیست. این طعم ها به همراه طعم پنجم به نام Umami همراه است که مطابق طعم گلوتامات بخصوص گلوتامات مونوسدیم می باشد و می توان آن را “لذیذ“، “خوشمزه” و “مطبوع” نیز معنی کرد. این طعم در همه قسمت های زبان حس می شود. کناره های زبان بیشتر از وسط زبان حساس است و پشت زبان ما نسبت به طعم تلخی بیشتر حساس است.

6–  زبان قویترین عضله در بدن شما نیست.

زبان پر از عضله است؛ نه فقط یک عضله. زبان از 8 عضله مختلف ساخته شده است که با هم ترکیب شده و یک ماتریکس قابل انعطاف را ساخته اند، شاید بیشتر شبیه خرطوم فیل است. آن، هیدروستات عضلانی نامیده می شود. عضلات زبان، تنها عضلاتی در بدن انسان هستند که به طور مستقل از اسکلت کار می کنند. عضلات زبان شما دارای استقامت شگفت انگیزی است و برای غذا خوردن، صحبت کردن و بلعیدن به طور مداوم استفاده می شود؛ به نظر می رسد زبان هیچگاه خسته نمی شود.

7–  جوانه های چشایی طراحی شده اند تا ما را زنده نگاه دارند.

جوانه های چشایی به ما کمک کرده اند تا به عنوان یک انسان، تکامل پیدا کنیم. درابتدا حس طعم، به ما کمک کرده بود تا غذاهایی را که می خوریم، آزمایش کنیم. طعم های تلخی و ترشی، ممکن است نشان دهنده گیاهان سمی و یا غذاهای فاسد باشند. عقب زبان به طعم تلخ حساس است، بنابراین ما می توانیم غذاهای سمی یا فاسد را قبل از اینکه ببلعیم، بیرون بیاوریم. طعم های شیرینی و شوری نیز به ما می گویند که غذاهایی غنی از مواد مغذی در اختیار داریم.

8–  زبان شما نیز می تواند چربی داشته باشد.

اگر چاق شوید، زبان شما هم می تواند چربی دریافت کند. زبان انسان دارای درصد بالایی از چربی است و بین جم چربی زبان و چاقی، همبستگی وجود دارد. یک مطالعه که در مجله Sleep چاپ شده بود، نشان داد که داشتن زبان بزرگتر با سطوح چربی بالاتر، ممکن است یک عامل خطر برای اختلال آپنه انسدادی خواب باشد. (یک اختلال جدی است که تنفس فرد مبتلا در هنگام خواب، مرتب قطع شده و دوباره شروع می شود).

9–  اثر زبان نیز مثل اثر انگشت، منحصر به فرد است.

اثر زبان هر شخصی منحصر به خودش است، و مشابه اثر انگشتان، برخی از پتانسیل هایی برای زبان وجود دارد که می توان از آن به عنوان ابزار تائید شناسایی استفاده کرد. زبان در دهان محافظت می شود و جعل آن بسیار سخت است. فرد کافی است برای تایید، فقط آن را بیرون بکشد.

محققان در حال کار بر روی راه هایی هستند که از زبان به عنوان یک گواهی نامه بیومتریک استفاده کنند. یک راه قابل اعتماد برای احراز هویت فرد.

10–  زبان شما می تواند به پزشک، اطلاعات زیادی در باره سلامت شما بدهد.

زبان شما واقعا می تواند سرنخ هایی در مورد سلامت کلی شما ارائه دهد؛ سرنخ هایی از قبیل موارد زیر:

زبان قرمز روشن: ممکن است نشانه ای از کمبود اسید فولیک یا ویتامین B12، تب زرد یا بیماری کاوازاکی (یک بیماری جدی که در کودکان دیده می شود) باشد.

لکه های سفید یا پوشش سفید بر روی زبان: که می تواند نشانی از برفک دهانی (یک نوع عفونت قارچی) یا لوکوپلاکیا (می تواند پیش بینی کننده سرطان باشد) را ارائه کند.

زبان سیاه مودار: می تواند نشانه ای از رشد بیش از حد باکتریها بوده و نیز در افراد دیابتی و یا افرادی که شیمی درمانی کرده یا آنتی بیوتیک مصرف می کنند، رخ دهد.

برجستگی های دردناک روی زبان: ممکن است نشانه ای از برفک دهانی (زخم دهان) و یا سرطان دهان باشد.

اگر دچار هرکدام از این علائم بر روی زبان خود هستید، یا اگر در مورد ظاهر زبان خود نگران هستید، به پزشک خود مراجعه کنید.

برگردان: سیما آزاد فلاح

از روی زبان بفهمید چه بیماری‌ دارید! با تطبیق این تصاویر با زبانتان!