تاریخچه شب یلدا
شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیم کره شمالی زمین است. این شب به زمان غروب آفتاب از30 آذر تا طلوع آفتاب در 1 دی اطلاق می‌شود، ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام آن را مبارک می‌دارند و این شب را جشن می‌گیرند. این شب درنیم‌کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن شب به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود. ایرانیان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر می‌شود و تابش نور ایزدی افزونی می‌یابد، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می‌خواندند و برای آن جشن بزرگی برپا می‌کنند.
هندوانه خوری و پای لرز نشستن
انار و هندوانه از جمله میوه هایی است که بیش از میوه های دیگر در این شب مورد استفاده قرار می گیرد؛ مصرف میوه در هر زمان، بخشی از نیازهای بدن به مواد معدنی و ویتامین های مختلف را تامین می کند.نکته قابل توجه در تهیه میوه ها این است که حتما باید تازه باشد؛ حتی میوه های کوچک و ارزان نیز سرشار از ویتامین و ترکیبات موثر برای سلامت بدن است. مصرف میوه در حفظ سلامت انسان بسیار تاثیرگذار است که هندوانه نیز به دلیل برخورداری از فیبر زیاد و همچنین ماده رنگی موجود در آن از این قاعده مستثنی نیست. اما معمولا در شب یلدا از آنجا که فصل پرورش هندوانه گذشته است، هندوانه‌های موجود در بازار در این شب از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند. در مجموع مصرف هر میوه در فصل مربوط به خود مفید است و میوه نوبرانه خواص تغذیه‌ای میوه رسیده را ندارد. به این ترتیب ویتامین‌ها و خواص تغذیه‌ای میوه‌ای که از فصل آن گذشته کاهش می‌یابد.
صددانه یاقوت در یلدا
انار از جمله میوه‌هایی است که از ویتامین و مواد معدنی سرشار برخوردار بوده و برای سلامت انسان بسیار مفید است. در صورت استفاده از آب به مقدار کافی، انار می‌تواند در پیشگیری از یبوست بسیار موثر باشد. همچنین انار ارزش سیری بالایی دارد و می‌تواند از پرخوری در افراد جلوگیری کند.
باید نبایدهای آجیلی!
مطالعات زیادی نشان می‌دهد که مصرف مناسب مغزها ریسک بیماری‌های قلبی عروقی را بین 20 تا 50 درصد کاهش می‌دهد. همچنین این مواد کاهنده خطرات دیابت هستند و مصرف مداوم مغزها خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها از جمله پروستات، ریه و سینه را کاهش می‌دهد و حتی در کنترل فشار خون موثر است. انواع مغزها در گروه گوشت و حبوبات قرار می‌گیرند. مصرف انواع مغزها و چربی موجود در آنها بسیار مفید است. از طرف دیگر مصرف آجیل در افراد در معرض افزایش وزن، باعث چاقی می‌شود. همچنین مصرف آجیل نمک‌دار به ویژه به مقدار زیاد توصیه نمی‌شود. انواع مغزها نمی‌توانند جایگزین غذای اصلی شوند. این در حالی است که مصرف مغزها قبل از وعده‌های اصلی غذایی اشتهای فرد را می‌گیرد.
زیاده روی ممنوع!
زیاده روی در خوردن خوراکی های مختلف در شب یلدا سلامت گوارش بدن را به خطر می اندازد. تنوع خوراکی های یلدا بیش از هر اندامی، کبد، قلب ، معده و مغز را تحت فشار قرار می دهد و در این خصوص رعایت تعادل در مصرف خوراکی ها بارزترین پیشنهادی است که از سوی طب سنتی به آن سفارش شده است. خوردن هندوانه به همراه آجیل شب یلدا جریان هضم را در معده با اختلال روبرو می کند و توصیه شده فاصله میان خوردن هندوانه تا مصرف آجیل دست کم نیم ساعت طول بکشد.
دیابتی ها حواسشان باشد
با توجه به اینکه تنقلات و خوراکی های شب یلدا حاوی مقادیر زیادی کالری است بنابر این لازم است مردم به ویژه بیماران دیابتی نکات تغذیه ای را رعایت کنند. بطور مثال گروه شیرینی و شکلات با انرژی و چربی بالا، سلامت بدن را به خطر می اندازد و بهتر است که در ترکیب تنقلاب شب یلدا کمتر از آنها استفاده شود. افرادی که از دیابت یا پرفشاری خون رنج می برند در این شب باید بیش از پیش مراقب نوع و میزان مصرف آجیل و شیرینی باشند و کودکان و سالمندانی که معده ضعیف دارند نیز باید از همه چیز خوری دوری کنند تا به اسهال و مسمومیت غذایی که از بیماری شایع شب یلدا است مبتلا نشوند.