دیابت بارداری نوعی دیابت است که ممکن است طی هر دوره از بارداری اتفاق بیفتد. این نوع دیابت بیشتر در سه ماهه سوم بارداری بروز کرده و سطح گلوکز خون بصورت غیر طبیعی شروع به افزایش می کند. علائم دیابت بارداری برای مادر معمولا خفیف هستند اما در واقع یکی از علائم حاملگی است که در حین تاثیر دیابت بارداری بر جنین در صورتی که درست مدیریت نشود ممکن است بسیار خطرناک باشد و نباید آن را نادیده گرفت. کنترل دیابت بارداری بصورت طبیعی همیشه دوره ترجیحی درمان است، با این وجود چندین شیوه درمان خانگی برای دیابت بارداری وجود دارند که شما می توانید جهت کمک به خودتان آنها را امتحان کنید.
در صورت ابتلا به دیابت بارداری چه باید خورد؟
در صورت تشخیص بارداری یا نگرانی پیرامون ابتلا به آن در دوران بارداری به احتمال زیاد سوالات زیادی درباره آن وجود دارد. خوشبختانه دیابت بارداری اغلب با رژیم غذایی و ورزش قابل کنترل است و این بدان معناست که بارداری راحتی نخواهید داشت.
به گزارش هلث لاین، در ادامه درباره دیابت بارداری، نحوه درمان و کارهای مقابله ای با آن با غذاها و فعالیت مناسب توضیح داده می شود.
علائم دیابت بارداری طی حاملگی
دیابت بارداری ناشی از نا کارآمدی گیرنده های انسولین است. انسولین بطور طبیعی توسط بدن تولید می شود و مسئول حفظ سطح قند است. هر گونه مشکل جدی در گیرنده های آن میتواند اسپسک ها را در سطح قند خون تحریک کند که این خود باعث بروز دیابت بارداری می شود.
علائم دیابت بارداری معمولا شامل علائم قدیمی ازدیاد قند خون از جمله:
- عطش
- خستگی
- خشکی دهان
- تکرر ادرار
با این حال این علائم مختص دیابت بارداری نسیتند و لازم است جهت تشخیص نهایی آزمایشات خاصی صورت گیرد. به علاوه، برخی زنان بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستند. طبق یافته های مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها یک به چهارده درصد از زنان ایالات متحده طی بارداری به دیابت بارداری مبتلا می شوند. بیشتر آن ها زنانی هستند که:
اضافه وزن دارند
بالای 30 سال سن دارند
دیابت نوع 2 در خانواده آنان ارثی است
در گذشته نوزادی با وزن بیش از 4.5 کیلوگرم بدنیا آورده اند
در بارداری قبلی از دیابت رنج می بردند
داروهای آرامبخش و غیر استروئید مصرف می کنند
در ادارشان گلوکز دفع می کنند
شاخص توده بدن بیش از 30 باشد.
اگر شما در یکی از دسته بندی های خطرناک بالا قرار دارید ، لازم است بر علائم هشدار دیابت بارداری توجه کنید.
دیابت بارداری چیست؟
دیابت حاملگی، دیابتی است که فقط در افراد باردار ایجاد می شود یعنی در صورت بارداری امکان ابتلا به آن وجود دارد. دیابت بارداری به قند خون بالا در دوران بارداری گفته می شود یا نخستین بار در دوران بارداری تشخیص داده می شود.
در دوران بارداری نحوه استفاده بدن از انسولین تغییر می کند. هورمون انسولین به سلول ها اجازه می دهد تا گلوکز یا قند را برای انرژی جذب کرده و از آن استفاده کنند. فرد به طور طبیعی در دوران بارداری نسبت به انسولین مقاوم تر می شود تا به گلوکز بیشتر برای نوزاد کمک کند.
در برخی افراد این روند اشتباه پیش می رود و بدن یا پاسخ به انسولین را متوقف می کند یا انسولین کافی برای تامین گلوکز مورد نیاز تولید نمی کند. هنگام وقوع این اتفاق قند زیادی در خون وجود دارد که باعث ابتلا به دیابت بارداری می شود.
چه مواد غذایی باید بخورد؟
تغذیه سالم
در هر وعده غذایی پروتئین بخورید.
میوه و سبزیجات را به طور روزانه در رژیم غذایی خود قرار دهید.
مصرف غذاهای فرآوری شده را محدود کرده یا از مصرف آنها اجتناب کنید.
برای جلوگیری از پرخوری به اندازه وعده ها توجه کنید.
در صورت ابتلا به دیابت بارداری حفظ رژیم غذایی سالم و متعادل در مدیریت علائم بدون نیاز به دارو کمک می کند. به طور کلی، رژیم غذایی باید شامل پروتئین به همراه ترکیب مناسب کربوهیدرات و چربی باشد. کربوهیدرات زیاد منجر به افزایش قند خون می شود.
اگر هوس کربوهیدرات می کنید نوع خوب و پیچیده آن را انتخاب کنید، مصرف حبوبات، غلات کامل و سبزیجات نشاسته ای مانند سیب زمینی شیرین و کدو تنبل را فراموش نکنید.
در صورت ابتلا به دیابت بارداری یا قرار گیری در معرض خطر ابتلا از پزشک خود درباره همکاری با یک متخصص تغذیه متخصص در زمینه دیابت بارداری یا تغذیه در دوران بارداری سوال کنید. متخصص تغذیه می تواند در برنامه ریزی وعده های غذایی و ارائه برنامه مناسب و سالم شما و جنین کمک کند.
مواد مغذی
وعده های غذایی خود را بر اساس پروتئین، چربی های سالم و فیبر تنظیم کنید. مقدار زیادی مواد غذایی تازه مصرف کرده و مصرف غذاهای فرآوری شده را نیز محدود کنید. مقاومت در برابر هوس خوردن سرخ کردنی ها دشوار است، بنابراین سعی کنید مواد غذایی سالم را جایگزین آنها کنید.
علاوه بر این، انتخاب های درست مانند مواد غذایی سرشار از پروتئین می تواند در رضایت مندی کمک کند، بنابراین کمتر به دنبال غذاهای کم ارزش می روید.
اگرچه تحمل کربوهیدرات در افراد باردار مبتلا به دیابت بسیار متفاوت است، اما تحقیقات اخیر نشان می دهد رژیم غذایی که کمتر از 40 درصد از کل کالری کربوهیدرات ها را تامین می کند به طور کلی برای ارتقاء کنترل بهینه قند خون ایده آل است.
با این حال، به خاطر داشته باشید نیازهای کربوهیدرات و تحمل آنها مخصوص شماست و به عواملی مانند مصرف دارو، وزن بدن و کنترل قند خون بستگی دارند. با تیم مراقبتی خود از جمله پزشک و متخصص تغذیه برای تهیه طرحی برای ارتقاء کنترل قند خون در دوران بارداری مطابق با نیازهای فردی خود همکاری کنید.
تنقلات و وعده های غذایی
میان وعده ها برای ثابت نگه داشتن سطح قند خون گزینه های عالی هستند. در صورت ابتلا به دیابت بارداری چند گزینه سالم برای میان وعده ها و وعده های غذایی ذکر شده است:
سبزی های تازه یا منجمد. از سبزی ها می توان به صورت خام، تفت داده یا بخارپز استفاده کرد. برای یک میان وعده رضایت بخش سبزی های خام را با منبع پروتئینی مانند حمص یا پنیر ترکیب کنید.
املت گیاهی که از تخم مرغ کامل یا سفیده تخم مرغ تهیه می شود. تخم مرغ کامل منبع عالی بسیاری از مواد مغذی است در حالی که سفیده تخم مرغ بیشتر پروتئین برای بدن تامین می کند.
بلغور جو دوسر با دانه کدو تنبل، نارگیل شیرین نشده و انواع توت ها
میوه تازه همراه با یک مشت آجیل یا یک قاشق کره آجیل
بوقلمون یا سینه مرغ. از خوردن پوست آنها نترسید!
ماهی های پخته شده به ویژه ماهی های چرب مانند آزاد و قزل آلا
نان تست سیب زمینی شیرین با آووکادو پوره شده و گوجه فرنگی گیلاسی
ماست یونانی شیرین نشده با دانه های آفتابگردان، دارچین و سیب خرد شده
بیشتر بخوانید:آیا کورتاژ دردناک است؟
میوه چطور؟
بله، در صورت ابتلا به دیابت بارداری می توان میوه در حد اعتدال خورد. در صورت وجود نگرانی پیرامون کربوهیدرات های موجود در میوه هایی که می خواهید بخورید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
قند کم و فیبر بالای موجود در توت ها آنها را به یک انتخاب عالی تبدیل می کنند، بنابراین می توان آنها را در اسموتی ها یا همراه با ماست و مقداری بلغور جو دوسر مصرف کرد. آنها را می توان برای ترد شدن فریز کرد.
از مصرف چه مواد غذایی باید اجتناب کرد؟
اجتناب از مصرف برخی مواد غذایی مورد علاقه چندان جذاب نیست، اما مواد غذایی جایگزین زیادی وجود دارد. توصیه می شود از مصرف مواد غذایی بسیار فرآوری شده مانند نان سفید و به طور کلی از هر چیز حاوی قند زیاد اجتناب کنید. به عنوان مثال، باید از مصرف موارد زیر اجتناب کنید:
فست فود
نوشیدنی های الکلی
محصولات پخته شده مانند کلوچه، پیراشکی یا کیک
غذاهای سرخ شده
نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه، آب میوه و نوشیدنی های شیرین
آب نبات
غذاهای بسیار نشاسته ای مانند ماکارونی سفید و برنج سفید
غلات شیرین، میله گرانولای قندی و بلغور جو دوسر شیرین شده
از پزشک خود نیز می توان در مورد مواد غذایی خود سوال بپرسید. وی شما را درباره مصرف مواد غذایی مفید و مضر راهنمایی می کند.
اثر دیابت بارداری بر جنین
علائم دیابت بارداری برای مادران بطور منطقی خفیف است. با این وجود، اثر آن بر جنین بسیار شدید است. به علاوه ،اثر دیابت بارداری بر جنین و عوارض آن اگر بدرستی مدیریت نشود می تواند بطور بالقوه تهدید کننده زندگی او باشد.
اثر دیابت بارداری بر جنین شامل:
- وزن بالای جنین
- زایمان زودرس
- سندرم تنفس دردناک
- قند خون پایین
- دیابت نوع 2
- پره اکلامپسی (از عوارض دوران بارداری و یک اختلال چندارگانی است که در ۳ تا ۵ درصد از حاملگی‌ها در کشورهای غربی رخ می‌دهد.)
درمانهای خانگی برای دیابت بارداری
1. برنامه رژیم غذایی تان را دنبال کنید
در صورتی که طی بارداریتان به دیابت بارداری مبتلا می شوید، رژیم غذایی از موارد بسیار مهمی است که باید رعایت کنید. شما می دانید رژیم غذایی در هنگام دیابت بارداری تفاوت های زیادی دارد.
بسیاری از زنان از مصرف غذاهای شیرین پرهیز می کنند و غذاهای سلم می خورند اما فراموش می کنند عادات غذایی خود را تنظیم کنند.
خوراک نامنظم یکی از دلایل بروز دیابت بارداری دراین دوران است. دیابت بارداری این توانایی را دارد که عملکرد تمام سیستم های بدن شما را مختل نماید.
خوردن نا منظم باعث می شود بدن به حجم زیادی از مواد غذایی با حجم زیادی از شکر و کالری عادت کند. این بدنبال دوره طولانی است که بدن مواد معدنی مورد نیاز را دریافت نمی کند. در این روش خوردن منظم فرایند های طبیعی متابولیسم بدن شما را پیچیده کرده و منجر به از کار افتادن دریافت کنندگان انسولین می شود.
بنابراین، پاسخ اینکه چگونه بر دیابت بارداری در این دوران غلبه کنیم این است که یک برنامه غذایی را دنبال کنیم. طبق گفته متخصصان، زنان باردار هر 2 ساعت جهت حفظ فرایند های متابولیک باید مقدار کمی غذا میل کنند.
2. ورزش کردن
مانند دیگر اشکال دیابت، دیابت بارداری همچنین می تواند بوسیله ورزش منظم مدیریت شود. ورزش منظم به کنترل وزن و پرهیز از کم تحرکی کمک میکند.
3. مصرف فیبر
شیوه معمول مقابله با دیابت دوران بارداری خوردن غذا های غنی از فیبر است. فیبر همچنین یک مکمل غذایی برای دیابت است. فیبر ها از این توانایی برخوردارند که به عملکرد گیرندگان انسولین در بدن کمک نمایند. همزمان با آن ترشح انسولین به خون را کنترل می کنند.
4. ذخیره ویتامینD
در درمانهای خانگی توجه چندانی به ویتامین D نمی شود. با این حال ویتامینD برای تنظیم عملکرد های مختلف بدن از جمله جذب مواد مغذی حیاتی است. به علاوه، محققان دریافته اند که کمبود ویتامین D می تواند سبب بروز دیابت دوران بارداری شود.
5. از ویتامینC کمک بگیرید
مدت زیادی است که ویتامین c کانون توجه بسیاری از محققان می باشد.این ویتامین علی الخصوص برای زنانی که قصد بارداری دارند حائز اهمیت است. یافته های پزشکی اثبات کرده اند که کمبود این ویتامین نیز در زنان باردار منجر به خطر ابتلا به دیابت بارداری در آنان می شود.
6. بررسی منظم قند خون
مهمترین عامل برای مقابله با قند خون در دوران بارداری بررسی منظم قند خون است. برای کنترل دیابت بارداری و پرهیز از هر گونه عارضه خطرناکی کنترل سطح قند خون قبل و بعد از صرف هر وعده غذایی حائز اهمیت است .
7. مصرف شکرتان را کنترل کنید
ساده ترین و متداولترین روش مدیریت دیابت بارداری کنترل مصرف شکر است. چاقی و شکر دوعلت اصلی هستند که دیابت در دوران بارداری بخاطر آن ها است و طی دوران بارداری رخ می دهند و برای کنترل این عوامل و درمان بیماری حائز اهمیت هستند.
8. مراقب کربوهیدرات ها باشد
نمیتوان براحتی کربوهیدرات ها را جا انداخت در حالیکه با توجه به برنامه رژیم غذایی برای هر نوع دیابتی مناسب هستند. علاوه براین لازم است به یاد داشته باشید که کربوهیدرات ها برای بدن مخصوصاً در دوران بارداری مفید هستند.
9. صبحانه کامل بخورید
یک صبحانه سالم بدون در نظر گرفتن بیماری که بدان مبتلا هستید توسط هر متخصص تغذیه ای توصیه می شود. در صورتی که باردار هستید، خوردن صبحانه کامل مهمتر از همیشه می شود.
10. کمی چای دارچین درست کنید
دارچین برای کنترل دیابت بارداری در هنگام حاملگی عالی است. این شامل اجزای خاصی از زیست فعال است که نه تنهامتابولیسم گلوکز را افزایش می دهد بلکه تاثیر مثبتی بر روی میزان لیپوپروتئین بالا و پایین و تری گلیسرید بدنتان دارد.
11. خوب بخوابید
داشتن خواب خوب ساده ترین راه برای درمان دیابت بارداری است. شما در دوران بارداری اغلب بیش از اندازه خسته هستید. این به دلیل تغییرات سطح هورمونتان است. اگر شما همزمان با بارداریتان به دیابت مبتلا باشید خستگی شما چند برابر خواهد شد.
بیشتر بخوانید:بستنی های یخی دارای کالری کمی هستند؟
چه عوارضی دارد؟
دیابت بارداری نگرانی هایی پیرامون سلامتی مادر و جنین ایجاد می کند، اما این موضوع نباید باعث اضطراب شود. در اینجا برخی از عوارض احتمالی وجود دارد که می توان برای مدیریت آنها و جلوگیری از بروز آنها با پزشک خود مشورت کنید.
گلوکز اضافی در بدن می تواند وزن نوزاد را افزایش دهد. نوزاد درشت تر مادر را در معرض خطر زایمان دشوارتر قرار می دهد زیرا:
شانه های کودک می تواند گیر کند
احتمال خونریزی وجود دارد
نوزاد ممکن است برای حفظ قند خون خود پس از تولد مشکل داشته باشد
دیابت بارداری خطر ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری را افزایش می دهد
در بیشتر موارد، دیابت بارداری پس از تولد نوزاد از بین می رود. با این حال، برای برخی از افراد قند خون بالا پس از بارداری هم ادامه می یابد که به آن دیابت نوع 2 می گویند. ابتلا به دیابت بارداری مادر را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت در مراحل بعدی زندگی قرار می دهد. هم مادر و هم نوزاد پس از تولد از نظر دیابت باید مورد بررسی قرار گیرند. برای اطمینان از کاهش خطر ابتلا به عوارض با پزشک در مورد ادامه روند مراقبت ها قبل و بعد از تولد نوزاد باید مشورت شود.
دیابت بارداری چگونه درمان می شود؟
درمان دیابت بارداری به میزان گلوکز خون بستگی دارد. در بسیاری از موارد دیابت بارداری را می توان تنها با رژیم غذایی و ورزش درمان کرد. در برخی موارد دیگر نیاز است از داروهای خوراکی مانند متفورمین یا انسولین تزریقی برای کاهش قند خون استفاده شود.
سایر مراحل برای بارداری سالم
فقط غذا به تنهایی نمی تواند به بهبود دیابت بارداری کمک کند. علاوه بر حفظ رژیم غذایی متعادل، کارهای دیگری نیز برای داشتن یک بارداری سالم وجود دارد:
به طور منظم ورزش کنید. حداقل 30 دقیقه ورزش پنج روز در هفته باید انجام شود. از ایجاد طیف گسترده ای از فعالیت ها چه برای سلامتی و چه برای لذت بردن نترسید. فقط به یاد داشته باشید قبل از شروع هرگونه ورزش جدید با پزشک خود صحبت کنید.
وعده های غذایی را حذف نکنید. برای تنظیم سطح قند خون هر سه ساعت یک وعده غذایی یا میان وعده سالم بخورید. مصرف مواد غذایی سرشار از مواد مغذی به سیری کمک کرده و سطح قند خون را تثبیت می کند.
در صورت تجویز پزشک از ویتامین های دوران بارداری از جمله هر گونه پروبیوتیک استفاده کنید.
وقت های خود را برای چکاپ و انجام هرگونه آزمایش به دقت دنبال کنید.
در پایان
در صورت تشخیص دیابت در دوران بارداری رژیم غذایی مناسب و ورزش می توانند باعث بارداری و زایمان سالم وراحتی شوند. با پزشک خود در مورد ترکیب مناسب مواد غذایی سالم، فعالیت بدنی لذت بخش و درمان های توصیه شده برای حفظ سلامت و قوای جسمانی خود و فرزندتان صحبت کنید.
مترجم: الهه زارعی
عجیب ترین روش درمان دیابت!