یبوست مشکل فوق العاده شایعی است و حدود 20 درصد مردم ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد در نتیجه سالانه 8 میلیون ویزیت در این زمینه انجام می شود.

افراد احتمال می رود به دلیل مصرف برخی یا حتی اجتناب از مصرف مواد غذایی، انتخاب ناسالم سبک زندگی، داروهای مصرفی یا بیماری زمینه ای با یبوست دست و پنجه نرم کنند.

با روغن وازلین با یبوست مقابله کنید/ سایر روش های خانگی درمان این عارضه ناخوشایند

برای بسیاری از افراد علت بروز یبوست آنها هنوز ناشناخته است که به عنوان یبوست مزمن ایدیوپاتیک شناخته می شود. از علائم یبوست می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کمتر از 3 بار اجابت مزاج در هفته

مدفوع سفت، خشک یا گلوله ای

مشکل یا درد هنگام دفع مدفوع

احساسی که همه مدفوع دفع نشده است

یبوست بر کیفیت زندگی و سلامت جسمی و روانی تاثیر منفی جدی می گذارد. درمان های طبیعی زیادی برای کمک به رفع یبوست وجود دارد که به راحتی در خانه قابل انجام هستند و بیشتر آنها نیز توسط علم مورد حمایت قرار می گیرند. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در اینجا چند درمان طبیعی خانگی برای رفع یبوست توضیح داده شده است.

آب فراوان بنوشید

کمبود آب بدن به طور منظم باعث یبوست فرد می شود، بنابراین برای جلوگیری از این امر نوشیدن مقدار کافی آب و هیدراته ماندن مهم است.

هنگامی که شخص یبوست دارد ممکن است با نوشیدن آب گازدار از شر آن خلاص شود. این کار ضمن کمک به آبرسانی بدن باعث دفع مدفوع می شود.

برخی مطالعات نشان می دهند آب گازدار در رفع یبوست موثرتر از آب لوله کشی است. این مورد در افراد مبتلا به سوءهاضمه و افراد مبتلا به یبوست مزمن ایدیوپاتیک توصیه می شود.

با این حال، نوشیدن نوشیدنی های گازدار مانند نوشابه ایده خوبی نیست زیرا این نوشیدنی ها اثرات مضر بر سلامتی دارند و یبوست را بدتر می کنند.

برخی از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) دریافتند نوشیدنی های گازدار علائم آنها را بدتر می کند، بنابراین این افراد از نوشیدن آب و سایر نوشیدنی های گازدار خودداری می کنند.

برای درمان یبوست فیبر بیشتری بخورید

برای درمان یبوست پزشکان اغلب به مردم توصیه می کنند مصرف فیبر غذایی خود را افزایش دهند به این دلیل که افزایش فیبر دریافتی باعث افزایش حجم و ثبات حرکات روده و دفع راحت آنها می شود، همچنین به آنها در حرکت سریع در دستگاه گوارش کمک می کند.

در حقیقت، یک بررسی در سال 2016 نشان داد 77 درصد از افراد مبتلا به یبوست مزمن از مکمل های فیبر استفاده می کنند. با این حال، برخی مطالعات نشان می دهند افزایش مصرف فیبر در واقع می تواند مشکل را بدتر کند.

برخی دیگر گزارش می دهند فیبر غذایی باعث بهبود دفعات مدفوع می شود، اما ممکن است در سایر علائم یبوست مانند قوام مدفوع، درد، نفخ و گاز کمکی نکند.

دلیل این امر آنست که انواع مختلف فیبرهای غذایی تاثیرات متفاوتی بر هضم غذا دارند. فیبرهای غذایی مختلفی وجود دارد، اما به طور کلی آنها به دو گروه الیاف نامحلول و محلول تقسیم می شوند.

فیبرهای نامحلول موجود در سبوس گندم، سبزیجات و غلات سبوس دار فله را به مدفوع اضافه می کنند و به آنها در سرعت و سهولت حرکت در دستگاه گوارش کمک می کند.

الیاف محلول موجود در سبوس جو دوسر، جو، آجیل، دانه ها، لوبیا، عدس و نخود فرنگی، همچنین برخی میوه ها و سبزیجات آب را جذب می کنند و با ایجاد یک خمیر ژل مانند مدفوع را نرم می کند و قوام آن را بهبود می بخشد. الیاف محلول غیرقابل تخمیر بهترین گزینه برای درمان یبوست هستند.

مطالعات بررسی اثرات فیبر نامحلول به عنوان درمانی برای یبوست نتایج متفاوتی را به همراه داشته است. این امر تا حدی به این دلیل است که فیبر نامحلول مشکل را در برخی از افراد مبتلا به مشکل عملکرد روده مانند IBS یا یبوست مزمن ایدیوپاتیک تشدی می کند.

برخی از فیبرهای محلول قابل تخمیر نیز ممکن است در درمان یبوست بی اثر باشند زیرا توسط باکتری های روده تخمیر می شوند و ظرفیت نگهداری آب خود را از دست می دهند.

برای جلوگیری از بروز یبوست افراد باید هدف خود را مصرف ترکیبی از فیبرهای محلول و نامحلول قرار دهند. میزان کل فیبر توصیه شده در روز برای زنان 25 گرم و برای مردان 38 گرم است.

برای درمان یبوست بیشتر ورزش کنید

مطالعات تحقیقاتی مختلف گزارش می دهند ورزش به بهبود علائم یبوست کمک می کند. مطالعات سبک زندگی کم تحرک را با افزایش خطر یبوست مرتبط دانسته است به همین دلیل برخی از متخصصان توصیه می کنند برای حرکت دادن مدفوع ورزش را افزایش دهند. همه مطالعات موافق نیستند ورزش در درمان یبوست موثر باشند، بنابراین تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.

مطالعات دیگر نشان می دهند اگرچه ورزش همیشه تعداد دفعات مراجعه به دستشویی را بهبود نمی بخشد، اما ضمن کاهش برخی علائم نمرات کیفیت زندگی افراد را بهبود می بخشد. در افراد مبتلا به IBS، ورزش متوسط (پیاده روی سریع) می تواند علائم هضم و نمرات کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

با این حال، برخی ورزش ها مانند آهسته دویدن می تواند علائم را برای برخی افراد تشدید کند. ورزش هایی مانند پیاده روی منظم، شنا، دوچرخه سواری یا آهسته دویدن را انجام دهید.

برای درمان یبوست قهوه به ویژه قهوه کافئین دار بنوشید

برای برخی افراد نوشیدن قهوه مراجعه به دستشویی رفتن را افزایش می دهد زیرا قهوه ماهیچه های سیستم هضم را تحریک می کند. در حقیقت، یک مطالعه در سال 1998 نشان داد قهوه کافئین دار باعث تحریک روده به همان روش مشابه یک وعده غذایی می شود.

این اثر 60 درصد قوی تر از آب آشامیدنی و 23 درصد قوی تر از نوشیدن قهوه فاقد کافئین بوده است، همچنین قهوه حاوی مقادیر کمی فیبرهای محلول است که با بهبود تعادل باکتری های روده به جلوگیری از یبوست کمک می کند.

کیفیت تحریک روده با نوشیدن کافئین در افراد مبتلا به IBS قوی تر است، همچنین می تواند علائم هضم را تشدید کند. افراد مبتلا به IBS می توانند کافئین را از رژیم غذایی خود حذف کنند تا ببینند کمک کننده است یا خیر.

برای درمان یبوست سنا ملین گیاهی بخورید

سنا یک ملین گیاهی ایمن و موثر است که به درمان یبوست کمک می کند. این دارو به صورت بدون نسخه و با نسخه در دسترس است و به صورت خوراکی و شیاف مورد استفاده قرار می گیرد.

سنا حاوی ترکیبات گیاهی به نام گلیکوزیدها است که با تحریک اعصاب روده به تسریع حرکات روده کمک می کند.

پزشکان استفاده از سنا را برای مدت طولانی برای بزرگسالان بی خطر می دانند، اما در صورت برطرف نشدن علائم طی چند روز فرد باید به پزشک مراجعه کند.

به طور معمول سنا برای زنان باردار و شیرده و افراد دارای بیماری هایی مانند بیماری التهابی روده تجویز نمی شود.

درمان یبوست با روغن وازلین

یکی دیگر از درمان ها یبوست روغن وازلین است که در داروخانه ها به فروش می رسند. در صورت مصرف روغن وازلین به طور معمول در اغلب افراد مشکل طی 2 تا 3 روز برطرف می شود.

ژل های وازلین حاوی مشتقات نفتی هستند که فقط برای استعمال خارجی تجویز می شوند، اما روغن وازلین فاقد رنگ، اسانس و مواد مضر است که برای درمان یبوست مورد استفاده قرار می گیرد.

برای استفاده از این روش افراد دارای یبوست مزمن باید با معده خالی یک تا 2 قاشق غذاخوری روغن وازلین خوراکی استفاده کنند. البته بهتر است قبل از مصرف آن برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی با پزشک خود مشورت کنید.

استفاده از روغن وازلین در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است، زیرا با انتقال به شیر مادر بر سلامت کودک تاثیر منفی می گذارند. در صورت ضرورت استفاده از آن نخست باید با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف روغن وازلین به طور معمول با عارضه جانبی همراه نیست، اما در صورت بروز هر گونه علائم ناخوشایندی مانند التهاب در شکم، عدم تحمل و داشتن حس ناخوشایند، واکنش های آلرژیک، انسداد روده، خونریزی روده و تب مصرف آن را بلافاصله قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.

استفاده همزمان روغن وازلین با برخی از داروها تداخل دارویی ایجاد می کند، بنابراین برای جلوگیری از بروز هر گونه مشکی داروهای مصرفی حتی مکمل ها و داروهای گیاهی خود را به پزشک نشان دهید.

بیشتر بخوانید:زبان در مورد سلامتی چه می گوید؟

برای درمان یبوست غذاها و مکمل های پروبیوتیک بخورید

پروبیوتیک ها به جلوگیری از یبوست مزمن کمک می کنند. پروبیوتیک ها به عنوان باکتری های زنده و مفید به طور طبیعی در روده وجود دارند که شامل بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس هستند.

افراد با خوردن مواد غذایی حاوی پروبیوتیک سطح آن را در بدن خود افزایش می دهند. برخی از افراد مبتلا به یبوست مزمن از عدم تعادل باکتری در روده خود رنج می برند، بنابراین مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی پروبیوتیک به بهبود این تعادل و جلوگیری از بروز یبوست کمک می کند.

یک بررسی در سال 2019 نشان داد مصرف پروبیوتیک به مدت 2 هفته به درمان یبوست، افزایش دفعات خروج و قوام مدفوع کمک می کند، همچنین با تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه در درمان یبوست موثر است زیرا حرکات روده را بهبود می بخشد و دفع مدفوع را آسان تر می کند.

روش دیگر امتحان مکمل پروبیوتیک است زیرا برخی مطالعات نشان می دهند افراد پس از 4 هفته از مزایای این مکمل ها بهره مند خواهند شد. مواد غذایی حاوی پری بیوتیک شامل:

ماست

کلم ترش

کیمچی

استفاده از ملین های بدون یا با نسخه برای درمان یبوست

فرد می تواند در مورد انتخاب ملین مناسب با پزشک خود مشورت کند. انواع مختلف آنها روش های گوناگونی برای اثربخشی دارند، اما در کل همه آنها برای درمان یبوست گزینه موثری هستند.

پزشک یکی از انواع زیر را توصیه می کند:

مواد حجیم کننده: ملین های مبتنی بر فیبر که محتوای آب مدفوع را افزایش می دهند.

نرم کننده های مدفوع: این روغن ها برای نرم شدن مدفوع و سهولت عبور آنها از روده حاوی روغن هستند.

ملین های محرک: این مواد باعث تحریک اعصاب روده برای افزایش حرکات روده می شوند.

ملین های اسموتیک: اینها با کشیدن آب از بافت های اطراف به سمت سیستم گوارش مدفوع را نرم می کنند.

با این حال، این ملین ها نباید بیش از حد و به صورت منظم بدون مشورت پزشک مصرف شوند.

رژیم غذایی فودمپ را برای درمان یبوست امتحان کنید

یبوست یکی از علائم IBS است که رژیم فودمپ به عنوان رژیم درمانی به بهبود آن کمک می کند و احتمال می رود یبوست مربوط به IBS را برطرف کند. فودمپ مخفف الیگوساکاریدهای قابل تخمیر، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلیول ها است.

این رژیم شامل محدود کردن غذاهای زیاد فودمپ برای مدت زمانی قبل از معرفی مجدد آنها برای تعیین اینکه بدن کدام یک را تحمل می کند. البته در افراد مبتلا به IBS غالب یبوست رژیم فودمپ گزینه کافی نیست.

چنین افرادی به احتمال زیاد برای رهایی از شر علائم خود باید به جنبه های دیگر رژیم غذایی خود مانند مصرف آب و فیبر کافی نیز توجه کنند.

برای درمان یبوست مکمل گلوکومانان مصرف کنید

گلوکومانان نوعی فیبر محلول از ریشه گیاه کنجاک است. برخی تحقیقات نشان می دهد در برابر یبوست موثر است، همچنین با بهبود حرکات روده گلوکومانان به عنوان یک پروبیوتیک برای بهبود تعادل باکتری های خوب در روده عمل می کند.

یک مطالعه روی کودکان نشان داد 45 درصد از افرادی که گلوکومانان مصرف می کنند از شر یبوست شدید خلاص می شوند در حالی که این فقط در گروه کنترل 13 درصد است. با این حال، یک مطالعه کنترل شده دیگر هیچ اثر قابل توجهی را مشاهده نکرد.

برای درمان یبوست مواد غذایی حاوی پری بیوتیک بخورید

پری بیوتیک ها به عنوان فیبر کربوهیدرات قابل هضم شامل الیگوساکارید و اینولین هستند. اگرچه فیبرهای غذایی با بهبود قوام و مقدار زیاد مدفوع یبوست را کاهش می دهند، اما پری بیوتیک ها با بهبود سلامت دستگاه گوارش اثرات خود را دارند.

فیبرهای پری بیوتیک با تغذیه باکتری های مفید روده باعث تقویت پروبیوتیک ها و بهبود تعادل باکتری های روده می شوند و سلامت هضم را بهبود می بخشند.

در حقیقت برخی از پری بیوتیک ها به افزایش دفعات حرکات روده و نرم شدن مدفوع کمک می کنند. غذاهای پری بیوتیک شامل:

چیچوری

کنگر فرنگی اورشلیم

سیر

پیازها

موز

تره فرنگی

نخود

منیزیم سیترات را برای درمان یبوست امتحان کنید

منیزیم سیترات یک داروی محبوب خانگی برای درمان یبوست است. مصرف مقادیر متوسط مکمل های منیزیم به رفع یبوست کمک می کند.

پزشکان از دوزهای بالاتر برای آماده سازی و تمیز کردن روده قبل از جراحی یا سایر اقدامات پزشکی استفاده می کنند.

برای درمان یبوست آلو بخورید

مردم غالبا آلو خشک و آب آلو را به عنوان داروی طبیعی یبوست بسیار استفاده می کنند. آلو خشک در دسترس ترین ماده غذایی طبیعی موجود برای درمان یبوست تلقی می شود. آلو خشک علاوه بر فیبر حاوی سوربیتول، نوعی الکل قندی دارای اثر ملین است. برخی مطالعات نشان می دهند آلو خشک از الیافی مانند پسیلیوم موثرتر هستند.

دوز موثر مصرف حدود 50 گرم یا 7 عدد آلو خشک 2 بار در روز است. با این حال، افراد مبتلا به IBS ممکن است ترجیح دهند از آلو خشک استفاده نکنند زیرا الکل های قندی غذاهای فودمپ زیاد هستند.

برای درمان یبوست از مصرف لبنیات خودداری کنید

در افراد دارای عدم تحمل خوردن لبنیات به دلیل تاثیر آن بر حرکات روده باعث یبوست می شود. این شامل کودکانی است که تحمل پروتئین شیر گاو را ندارند و بزرگسالانی که عدم تحمل لاکتوز دارند.

اگر فردی مشکوک به عدم تحمل لبنیات باشد می تواند برای تشخیص به پزشک مراجعه کند.

پزشک حذف لبنیات را از رژیم غذایی به طور موقت توصیه می کند در حالی که مصرف سایر مواد غذایی سرشار از کلسیم را افزایش دهید تا مشاهده کنید آیا علائم بهبود می یابد یا خیر.

بیشتر بخوانید:راه های طبیعی که به خواب بهتر کمک می کنند

امروزه یبوست به یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی در سراسر جهان تبدیل شده است و بسیاری از مردم جهان را آزار می‌دهد. با این‌ حال، یبوست برای همه افراد معنای یکسانی ندارد.

درواقع، یبوست برای بعضی از افراد یعنی اجابت مزاج کمتر از ۳ بار در هفته و برای بعضی از افراد هم یعنی به تاخیر افتادن اجابت مزاج حتی برای یک روز.

مهم‌ترین کارهایی که باید در درازمدت برای مقابله با یبوست انجام بدهید، عبارت‌اند از افزایش فیبر دریافتی، نوشیدن مایعات به مقدار زیاد و مصرف پروبیوتیک‌ها، اما ترفندهای زیر می‌توانند در مواقع اضطراری به کمک شما بیایند.

۱.  استفاده از یک نوشیدنی داغ
نوشیدنی ‌های داغ می‌ توانند دستگاه گوارش را به فعالیت بیشتر تحریک کنند. در واقع با مصرف نوشیدنی داغ، حرکت خاصی به ‌نام پریستالسیس به جریان می‌افتد که ماهیچه ‌های روده را فشرده می‌کند و مدفوع را برای خروج به سمت مجرا های خروجی هُل می ‌دهد.

پس هر نوع نوشیدنی داغی از جمله آب جوش، انقباض‌ های خاصی را در روده تحریک می‌ کند که موثر است، اما اگر می‌ خواهید که بیشترین تاثیر را دریافت کنید، بهتر است که یک فنجان قهوه بنوشید.

محققان می‌ گویند که قهوه کافئین ‌دار به شکل‌ گیری انقباض‌ هایی در روده منجر می‌شود که در نهایت ۶۰ درصد قوی‌تر از آب جوش است و ۲۳ درصد شدیدتر از قهوه بدون کافئین.

ویژگی دیگر ترکیبات درون قهوه این است که ترشح هورمون های خاصی را در بدن تحریک می ‌کنند که در به جریان انداختن فرآیند دفع مدفوع اثرگذار هستند.

این نکته را هم باید مدنظر داشت که نوشیدن قهوه می ‌تواند دارای فواید مختلفی هم برای ذهن و روان باشد. یکی از مطالعات در همین زمینه نشان می‌ دهد که حدود یک ‌سوم از مصرف ‌کنندگان قهوه در فاصله ۲۰ دقیقه پس از صرف این نوشیدنی، تمایل به دفع مدفوع را احساس می‌کنند.

به‌گفته محققان، برای اثرگذاری قهوه در راستای به جریان انداختن فرآیند دفع باید حدود ۳۰ دقیقه صبر کنید، اما این زمان‌بندی در بعضی از افراد طولانی‌تر می‌شود.

در ضمن اگر نوشیدن قهوه را با یک صبحانه سرشار از فیبر مانند غلات صبحانه همراه کنید، نتیجه بهتری می‌گیرید.

در حالی که نوشیدنی داغ به گوارش مطلوب شما کمک می‌کند، فیبر نیز می‌تواند حجم مدفوع را افزایش بدهد و در نتیجه اجابت مزاج را راحت‌تر و سریع‌تر سازد.

۲.  زودتر از خواب بیدار شوید
محققان می‌گویند که ساعات اولیه صبح واقعا زمان بهتری برای اجابت مزاج هستند، چون کولون در ساعات صبح با یک شوک از رخوت ناشی از خواب بر می‌خیزد.

در واقع، اگر صبح زود بیدار شوید، کولون نیز بلافاصله منقبض خواهد شد و سیگنال دفع مدفوع را سریع‌تر ارسال می‌کند.

بنابراین، اگر روزی بیشتر از روزهای معمولی دیگر بخوابید یا تغییری از نظر ساعت خواب در برنامه شما به‌ وجود بیاید، شانس ارسال نشدن این سیگنال و فعال نشدن کولون بیشتر می‌شود.

در واقع، بدن تمامی حالت‌های خودش را براساس یک جدول زمانی خاص تنظیم می‌کند و اگر اختلالی در این جدول به ‌وجود بیاید، بعضی از عملکردهای بدن نیز دچار اختلال خواهند شد. با توجه به این توضیحات، افرادی که صبح‌ها باید زودتر از خانه بیرون بروند و با مشکل یبوست مواجه هستند، بهتر است صبح را زودتر شروع کنند تا زمان کافی برای اجابت مزاج داشته باشند.

در پایان

چندین دلیل اصلی برای بروز یبوست به عنوان عارضه ای ناخوشایند وجود دارد. با این حال، بسیاری از درمان های خانگی و روش های طبیعی به شما در درمان آن کمک می کنند.

در صورت ادامه یبوست فرد باید با پزشک درباره علت بروز آن و پیش گرفتن روند درمانی مناسب صحبت کند. بسیاری از درمان های خانگی طبیعی در این مقاله به طرز چشمگیری تسکین دهنده هستند.

مترجم: الهه زارعی

درمان یبوست با داروی گیاهی