بیماری لنفاوی هوجکین چیست؟
هوچکین(Hodgkin) یک نوع خاص از لنفوم یا سرطان است که با رشد غیر طبیعی سلول ها در دستگاه لنفاوی همراه است. پیشرفت های جدید در زمینه تشخیص و درمان این بیماری باعث شده است که تعداد زیادی از بیماران بهبود یابند. در این بیماران با تشخیص زودرس و درمان مناسب، میزان بهبود افزایش خواهد یافت. گر چه بیماری هوچکین ممکن است در تمامی سنین دیده شود، شایع ترین سن شیوع آن بین 20 تا 50 سالگی است.
بیماری لنفاوی هوجکین کجای بدن را درگیر می کند؟
بیماری هوچکین دریک منطقه دستگاه لنفاوی و معمولاً در گره لنفی ایجاد می شود. اگر این بیماری به موقع کشف و درمان نشود، ممکن است در تمام دستگاه لنفاوی پخش گردد. هوچکین می تواند باعث درگیری ریه، اعضای داخل شکم و استخوان ها شود. با گسترش بیماری، گویچه های سفید طبیعی کاهش یافته، در مقابله با عفونت ها اختلال ایجاد می شود. بنابر این بیماران مبتلا به هوچکین ممکن است مستعد ابتلا به عفونت ها ی گوناگون گردند.
انواع لنفوم هوجکین را بشناسید
آسیبشناس در صورت پی بردن به وجود لنفوم هوچکین، نوع آن را گزارش میدهد. لنفوم هوچکین دو نوع عمده دارد:
لنفوم هوجکین کلاسیک:
بیشتر مبتلایان به لنفوم هوچکین، به نوع کلاسیک آن مبتلا هستند.
لفنوم هوجکین ندولر با غلبه لنفوسیتی(Nodular Lymphocyte-Predominant Hodgkin Lymphoma)
این نوع لنفوم هوچکین بسیار نادر است. به سلول غیرطبیعی این نوع، سلول پاپکُرن (Popcorn Cell) میگویند. ممکن است درمان این نوع سرطان، با نوع کلاسیک آن متفاوت باشد.
علل بیماری هوجکین چه چیزهایی هستند؟
علت این بیماری ناشناخته است. به احتمال زیاد این بیماری به علت تعامل بین عوامل ژنتیکی که به ارث برده می شوند و عوامل محیطی که می توانند آغاز گر بیماری باشند به وجود می آید.
مطالعات اخیر نشان می دهد که ویروسی که باعث بروز تب غده ای می شود نیز می تواند در ابتلا به بیماری هوچکین نقش داشته باشد.
کدام عوامل در ابتلا به این بیماری نقش دارند؟
سن/جنس: اغلب اوقات در افراد دارای سنین 34- 15 سال و یا افراد بالای 55 سال دیده می شود . در مردان شایع تر از زنان می باشد.
تاریخچه فامیلی: برادران و خواهران بیماران احتمال ابتلای بیشتری دارند.
ویروس: ویروس اپشتین بار عاملی است که احتمال ابتلا به هوچکین را افزایش میدهد.
افرادیکه در مورد احتمال ابتلا به هوچکین نگران هستند باید با پزشک خود درباره بیماری و علایم آن و نیز برقراری برنامه منظم کنترل دوره ای، صحبت نماید.
علایم شایع بیماری لنفاوی هوجکین چییست؟
خارش در تمام بدن
گره های لنفاوی متورم ، بدون درد به هنگام لمس ، با قوام لاستیکی و بدون چسبندگی به یکدیگر هستند. این گره های بزرگ شده در هر کجای بدن می توانند باشند اما در زیر بغل یا کشاله ران بیشتر دیده می شوند.
تب و عرق ریزش شبانه به طور متناوب
کاهش وزن
زردی چشم ها و پوست
احساس کسالت
کم خونی
خونریزی گوارشی
تشخیص لنفوم هوجکینچگونه است؟
بیوپسی از بافت:
اگر فرد مشکوک به داشتن لنفوم هوچکین باشد جراحی برای بیوپسی از غده ی لنفاوی متورم او انجام می شود. این بیوپسی معمولا در روز جراحی انجام می شود. پش از خارج کردن غده ی لنفاوی متورم آن را در زیر میکروسکوپ بررسی می کنند.
بیوپسی از مغز استخوان:
در صورتی که فرد مشکوک به داشتن لنفوم هوچکین پیشرفته باشد بیوپسی از مغز استخوان نیز درخواست می شود. همچنین در صورت داشتن تب، کاهش وزن، تعریق شبانه و آزمایش خون غیر طبیعی نیز این بیوپسی انجام می شود. این آزمایش برای مشخص کردن این که آیا مغز استخوان فرد درگیر است یا نه، انجام می شود که نشان دهنده ی مرحله ی پیشرفته ی لنفوم هوچکین می باشد.
بیوپسی مغز استخوان شامل خارج کردن نمونه ای از مایع داخل مغز استخوان لگن یا خاصره می باشد. برای کاهش درد بیمار طی این عمل داروهایی برای فرد تجویز می شود. پس از برداشتن نمونه آن را در زیر میکروسکوپ از لحاظ داشتن لنفوم هوچکین بررسی می کنند.
درمانلنفوم هوجکین چگونه است؟
تعیین مرحله بیماری نقش بسیار مهمی در روند درمان وی دارد . البته اندازه غدد لنفاوی درگیر ، علائم بیماری ، سن و عوامل دیگری نیز در تعیین روند درمان مؤثر هستند .
بیماران مبتلا به هوچکین با صلاحدید پزشک معالج خود ممکن است علیه آنفلوانزا ، ذات الریه و مننژیت واکسینه شوند . برای درمان هوچکین ممکن است از روش های شیمی درمانی و رادیودرمانی استفاده شود .
باید توجه داشت درمان هوچکین با داروهایی انجام می شود که اغلب دارای عوارض جانبی هستند که البته گریزی از آنها نیست .
همانطور که اشاره شد نتیجه درمان یک بیمار هوچکین به عوامل مختلفی از قبیل مرحله بیماری ، پاسخ بیمار به درمان ، سن بیمار و سلامت عمومی وی دارد . در ضمن پاسخ به درمان نه تنها در مورد هوچکین بلکه در تمامی بیماریها از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است چون انسانها به دلایل ژنتیکی و محیطی با هم تفاوت دارند .
بعضی از عوارض جانبی درمان عبارتند از : تهوع و استفراغ و گلودرد ، مشکلات بلع غذا
بهرحال در طی درمان بهتر است در رژیم های غذایی به پروتئین و کالری کافی توجه نمود .